Татварын хэлтсүүд иргэдийн хөлд дарагджээ

Хуучирсан мэдээ: 2012.01.25-нд нийтлэгдсэн

Татварын хэлтсүүд иргэдийн хөлд дарагджээ

Орон сууц худалдан авсан, оюут­ны төлбөр төлсөн иргэн татварын хөнгө­лөлт эдлэх боломжтой байдаг. Харин иргэд энэхүү татварын хөнгө­лөлтийн талаар тэр бүр мэдлэг хомс байдгаас хөнгөлөлтөө ашиглах нь ховор. 2007 оны зургадугаар сарын 1-нээс хэрэгжиж эхэлсэн энэхүү хуулийг сүүлийн үед иргэд мэддэг болсон учраас дүүргийн татварын хэлтсүүд дээр татварын хөнгөлөлтөө авах гэсэн иргэдийн дараалал үүсдэг болж. Нийслэлийн Хан-Уул дүүргийн татварын хэлтсээр очсон юм.

Өглөөний 11.00 цагийн үед бичиг баримтаа дутуу бүрдүүлсэн, лавлагаа авах гэсэн, сэргэлэн нэг нь материалаа бүрдүүлээд хураалгах гэсэн хүмүүс тус дүүргийн татварын хэлтэст дугаарлан зогсоно. "Өглөө 09.00 цагт ирсэн одоо болтол ороогүй л байна" гэх нэгэн ч бас байлаа. Яагаад ингэж их дараалал үүссэнийг тодруулахад иргэд “хувь хүний орлогын албан татвар тодорхойлох хуудас” маягтаар тайлангаа гаргаж, дараа оны хоёрдугаар сарын 15-ны дотор бүрдүүлсэн байх шаардлагатай байдаг. Ирэх сарын 15-ны дотор материалаа бүрдүүлэхийн тулд ачаалал нэмэгдээд байна. Уг нь 2007 оноос хойш хэрэгжсэн хууль юм. Гэтэл иргэд мэдээлэлгүйгээс тэр бүр хөнгөлөлтөө ашигладаггүй байсан. Харин сүүлийн хоёр жилийн хугацаанд мэдээлэл сайн хүргэс­нээс татварын хөнгөлөлт авах гэсэн хүмүү­сийн тоо эрс нэмэгдсэн. Өнгөр­сөн онд гэхэд манай дүүргийн 850 гаруй иргэн зөвхөн орон сууц худалдан авсан татварын хөнгөлөлтөө буцааж авсан. Энэ нь өмнөх оныхоос 200 гаруй хүний тоогоор илүү болсон байна. Харин сургалтын төлбөрийн татварын хөн­гө­­лөлтийг 611 оюутан авсан байгаа юм. Эдгээр тоо энэ жил хэд болж нэмэгдэхийг сайн мэдэхгүй байна” гэлээ.

Хэдийгээр хэвлэл мэдээллийн хэрэг­сэл, интернэтээр мэдээлэл тараа­даг ч хангалттай мэдээлэлтэй хүмүүс тэр бүр олон байддаггүй бололтой. Дараалал үүсгэсэн хүмүү­сийн олонхи нь материлаа дутуу бүрдүүлсэн байдаг юм байна. Мөн иргэд хэтэрхий олон материал шаарддаг юм байна гэж ч гомдлох юм билээ. Хан-Уул дүүргийн III хорооны иргэн н.Болортуяа “Байрны татварын хөнгөлөлтөө авах гэсэн чинь их олон материал бүрдүүлэх юм байна. 15 гаруй бичиг цаас бүрдүүлж,  гарын үсэг, нотариат, баримт гээд л их олон бичиг нэхэх юм.  Нэгэнт татвараа төлсөн юм чинь чирэгдэлгүйгээр эргээд мөнгөө авдаг болмоор байна шүү дээ. Тэгээд хугацаа нь дөхсөн болохоор ачаалал дараалал нь их байна” гэж гомдоллож байсан юм. Харин тус дүүргийн татварын албаны татварын улсын байцаагч Б.Нямхүү “Орон сууцны хөнгөлөлт эдлэхийн тулд иргэн 15 төрлийн материал бүрдүүлэх шаардлагатай байдаг. Гэх­дээ анх удаагаа бүрдүүлэхдээ. Харин цаашид бүрдүүлэх материалын тоо багасч дараа жил нь зургаа болох  гэх мэтээр багасах болно. Өнгөрсөн жилийн материалын маягт авах хугацаа дөхөж байгаа учраас ачаалал их байна. Хамгийн гол нь иргэд маягт дээрх бүх материалыг бүр­дүүлсэн байх шаардлагатай. Иргэ­дийн дийлэнх нь жижигхэн алдаанаас болж дахин дараалалд зогсох хэрэг гараад байна. Тухайлбал, банкны картын дугаараа буруу бичих, цээж зураг дутуу, материалаа нотариатаар батлуулахгүй байх зэрэг алдаа гаргадаг. Тиймээс маягт дээр бичсэн бүх бичиг баримтыг бүрдүүлж ирвэл чирэгдэл, хүндрэл учрахгүй” гэлээ.

Оюутны төлбөрийн татварын хөнгөлөлт эдлэхээр хүсэлт гаргаж буй эцэг эхчүүд ч мөн дараалалд зогссон байлаа. Баянзүрх дүүргийн иргэн Л.Булган “Би өөрөө Баянзүрх дүүргийн иргэн. Харин миний ажилладаг газар Хан-Уул дүүрэгт байрладаг. Тэгэхээр аль дүүрэгт материалаа бүрдүүлж өгөх талаар лавлахаар зогсч байна” гэлээ. Оюутны төлбөрийн татварын хөнгөлөлт хариуцсан байцаагч С.Гантулгаас тодруулахад “Сургалтын төлбөрийн хөнгөлөлт эдлэх иргэн өөрийн оршин суугаа нутаг дэвсгэртээ мате­риалаа бүрдүүлнэ. Албан байгуул­лага нь хаана байх нь хамаагүй. Зөвхөн тухайн иргэн өөрөө оршин суудаг дүүрэгтээ хүсэлт, материалаа бүрдүүлж өгнө. Сургалтын төл­бө­рийн хөнгөлөлтөд гадаадын их, дээд сургуульд сурч байгаа хүн ч эдлэх боломжтой. Мөн хуулиндаа их, дээд сургууль, коллеж, мэргэжил сургалт үйлд­вэрийн төвд сурч буй оюутан бүр сургалтын төл­бөрийн хөнгөлөлтөд хамрагдах боломжтой” гэлээ.

Хан-Уул дүүргийн татварын хэлтсийнхний хэлж буйгаар Тат­ва­рын ерөнхий газраас хэрэгжүүлж байгаа иргэдэд мэдээлэл хүргэх, татвар төлснөөр иргэд ямар хөнгө­лөлт үзүүлэх боломжтойг ойлгуу­лахын иргэдийн дунд сургалт зохион байгуулж, хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр олон нийтэд татварын хөнгөлөлтийн талаар мэдээлэл дамжуулснаар хөнгөлөлтийн талаар­хи мэдээлэл нь нэмэгдсэн гэж байлаа. Мэдээлэл технологи хөгжихийн хирээр хүмүүсийн мэдээлэл авах сүлжээ нь өөр өөр байдаг. Интернэт, утсаар мэдээлэл авах боломжгүй хүмүүст мэдээлэл өгөх зорилгоор дүүрэг бүрт мэдээлэл өгөх зорилгоор сургалт, хичээл зохион байгуулдаг юм байна.

Ш.ЧИМЭГ

NewsMN Гар утасны хувилбар Татах
NEWS.mn

Мэдээллийн эх сурвалж