Засгийн газраас энэ сарын 9-ны өдрийн хуралдаанаар газрын тосны зарим бүтээгдэхүүний Онцгой албан татварын тухай асуудлыг хэлэлцэж, дизель түлшинд ногдуулж байсан татварыг тэглэх шийдвэрийг гаргасан байна. Учир нь ОХУ нь Монгол Улсад нийлүүлэх дизель түлшинд ногдуулж буй татвараа тонн тутамд 70 ам.доллараар нэмэгдүүлсэн байна. Гэтэл иргэдийн дунд дизельтүлшний хомсдол нүүрлэх үү гэдэг айдас бий болчихоод байгаа билээ. Учир нь ОХУ-ын Эрчим хүчний яам энэ сараас эхэлж дизель түлшнийхээ экспортын хэмжээг багасгах бодлогыг баримталж байна. Ингэснээр ОХУ-ын дизель түлшний экспортын хэмжээ өмнөх саруудтай харьцуулахад 80 орчим хувиар буурах юм байна. Тус улсын Эрчим хүчний яамны зүгээс үүнийгээ дотоодын зах зээлд  дизель түлшний хомсдол нүүрлэж болзошгүй байгаа учраас  ийнхүү сэрэмжлүүлж байна хэмээн тайлбарлаж буй билээ. Хойд хөршөөс шатахууныхаа  дийлэнх хувийг хангадаг Монгол Улсын дотоодын зах зээлд ОХУ-ын Эрчим хүч¬ний яамнаас гаргасан шийдвэр хэрхэн нөлөөлөх вэ гэдэгт Газрын тосны газрынхан “нөлөөлөхгүй” гэдэг хариултыг өгч чадахгүй байгаа.  Гадаад нийлүүлэлт багасгахаар дотоодын зах зээлд хомсдол үүсэх нь магадлалтай гэдгийг Эрдэс баялаг, эрчим хүчний яамны Түлшний бодлогын газрынхан үгүйсгэхгүй байна лээ. Харин Газрын тосны газрынхан өнгөрсөн баасан гаригт үүд хаалгаа иргэдэд нээхдээ энэ талаар ямар нэгэн тайлбар хийхийг хүссэнгүй. Тэд урьдын адил “хомсдол нүүрлэхгүй” гэдэг хариултыг өгсөн.  

Энэ аравдугаар сарын хувьд  ОХУ-ын “Роснефть” компаниас урьдын адил хэмжээгээр дизельтүлш нийлүүлсэн бөгөөд үнийн хувьд тонн тутамдаа 70 ам.доллараар нэмэгдсэн байна. Харин ирэх арваннэгдүгээр сард ОХУ хэдий хэрийн дизель түлш нийлүүлж чадах, хэдэн ам.доллараар тонныг нь худалдахаа энэ сарын 25 гэхэд ирүүлчихсэн байх гэнэ. Газрын тосны газрынхны тайлбарлаж буйгаар ОХУ дотооддоо дизель түлшний асуудалтай байгаа ч манай улсад нийлүүлэх шатахууныхаа хэмжээг багасгах талаар ямар нэгэн мэдээлэл өгөөгүй гэнэ. Тиймээс энэ талаар айлтгүй гээд иргэдэд сэтгүүлч та нар буруу ойлголт өгөх хэрэггүй шүү гэдгийг ч анхааруулна лээ.  Өнөөдрийн байдлаар манай улс шатахууныхаа хэрэгцээний 60 гаруй хувийг ОХУ “Роснефть”, үлдсэн 30 гаруй хувийг нь Хятад, Казакстанаас оруулж ирж байгаа юм байна.Түүнчлэн транзист тээврээр шатахуун оруулж ирж байгаа гэнэ. Тухайлбал, Омск, Латви, Литвээс өндөр үнээр шатахуун оруулж ирж байгаа учраас саяхан АИ-92 автобензиний үнийг 30 төгрөгөөр нэмсэн гэдгээ Газрын тосны газрынхан үүдээ нээх үеэрээ мэдэгдэнэ лээ.  Газрын тосны газрын нээлтэй өдөрлөгт оролцсон иргэд голдуу өвгөд хөгшид харагдсан. Тэд  ширээн дээр тавьсан шоколад, чихрийг нь идсэн шигээ “зугаацаж” байна лээ.

Нээлттэй өдөрлөгийн үеэр өгсөн мэдээгээр бол манай улсын дизель түлшний хэрэгцээ сарын  30-40 мянган тонн, нийт шатахуун 50-60 мянган тонн гэнэ.

Өнгөрсөн хавар буюу, тав зургадугаар сард Монгол Улс дизель түлшний хомсдолд орсон. Ганц улсын хараат байхын зовлонг амссан монголчууд газрын тос боловсруулах үйлдвэр барихаар болсон хэдий ч энэ үйлдвэр ашиглалтад орох хүртэл ОХУ-ын хараат байсаар байх бололтой. Өнгөрсөн хавар нүүрлэсэн  дизель түлшний хомсдол инфляцийг дэвэргэх гол хөшүүрэг болсон гэдэгтэй Үндэсний статистикийн хорооныхон ч, Монголбанкныхан ч санал нэгддэг. Ямар сайндаа литр дизель түлшний шагийн үнэ 3000 төгрөгт хүрэх билээ. Тиймээс энэ асуудлыг дэвэргэхгүй байх даалгаврыг Эрдэс баялаг эрчим хүчний яамнаас холбогдох газруудад өгсөн байна.  Харин импортлогчдын зүгээс  ОХУ дизель түлшнийхээ экспортыг хумиж эхэлсэн, энэ нь ирэх сарын нийлүүлэлтэд нөлөөлөхгүй бол дотоодын зах зээлд хомсдол үүсэхгүй гэдэг хариултыг өгч байна.

Салбар хариуцсан яам болоод холбогдох газар нь ийнхүү хоёр өөр тайлбарыг тавьсан. Хэрвээ дизель түлшний хомсдол дахин нүүрлэвэл хөхөө өвлийн хүйтэнд хөл “нүцгэн” монголчуудад хөлдөх авул давхар тулгарах нь дамжиггүй биз. Өнөөдрийн байдлаар Монголд зарагдаж буй дизель түлшний үнэ 1750 төгрөг байгаа юм.