УИХ-ын чуулганы өн­гөрсөн баасан гарагийн хуралдаанаар “Монголын төмөр зам” ХК-ийн хувьцааны 49 хувийг Хөрөнгийн биржээр худалдаалахыг зөвшөөрсөн шийдвэр гаргасан. Өнгөрсөн жил “Төрөөс төмөр замын тээврийн та¬лаар баримтлах бодлого” баталж, шинээр барих төмөр замын суурь бүт­цийг барихад шаардлагатай хө¬рөн­гийн эх үүсвэрийг бүр­дүүлэх зо-рил­гоор “Монголын төмөр зам” тө¬рийн өмчит хувьцаат компани бай­гуулсан юм. Гэсэн ч бүх зүйл төлөвлөснөөр бүтээгүй учир УИХ-аас Үндсэн чиг­лэлд нэмэлт оруулах тухай тог­тоолын төсөл боловсруулж, дээрх өөрчлөл­тийг оруулахаар тус­ган Засгийн газрын хурал­даанд оруулж, УИХ-ын нэгдсэн чуулганаар ийнхүү бат­луулсан юм. Төсөлд “Монголын төмөр зам” ХК-ийн ирээдүйд олох ашгийг тооцоолсны үндсэн дээр тус компанийн нэгж хувьцааны нэрлэсэн үнийг нэмэгдүүлэн тогтоож, нийт хувьцааны 49 хувийг Хөрөнгийн биржээр дамжуулан гадаад, дотоодын хөрөнгө оруулагчдад нээлттэй арил¬жиж, хөрөнгө төв­лөрүүлэхээр тусгасан юм. Хувьцаа арилжаалж орж ирсэн хөрөнгийг Төрөөс төмөр замын тээврийн талаар баримтлах бод­логод туссан эхний болон хоёр дахь шатны төмөр замын суурь бүтэц барихад зарцуулж, гацаанд орсон төмөр замын ажлыг эхлэх юм.

Засгийн газрын төлөвлөгөөний дагуу “Монголын төмөр зам” ХК эх­ний ээлжинд 2010 онд багтаан Даланзадгад-Тавантолгой-Зүүн­баян, Сайншанд-Баруун-Урт-Чойбалсангийн чиглэлд 1100 орчим километр урт­тай төмөр зам барих ажлыг эх­лэх ёстой байсан юм. Гэтэл өн­гөрсөн онд бүү хэл энэ жил ч дээрх ажлыг эхлүүлж чадаагүй хэвээр л байна. Харин “Монголын төмөр зам” ХК энэ оны эхээр мэргэжлийн байгууллагуудтай хамтарч шинээр барих төмөр замын зураг төслийг баталсан. Гэсэн ч санхүүжилтгүйн улмаас ажил хэрэг болгож чадалгүй цаас ширтсээр өдийг хүрлээ. Учир нь нэг километр төмөр замыг барихад 2-2.5 сая ам.доллар шаардлагатай бө¬гөөд  дээрх чиглэлд төмөр зам барихад нийт гурван тэрбум ам.доллар шаардлагатай гэсэн тооцоо гарсан. Тиймээс ид бүтээн байгуулалт өр­нүүлж байх ёстой “Монголын төмөр зам” ХК өнөөдөр цаасан дээр л ажил хийж сууна. Тэд төмөр замын зураг төслөөс гадна дээрх чиг­лэлд барих ёстой төмөр замын ажлын техник, эдийн засгийн үндэс­лэлийг “McKinsey&Cоmpanу”-аар хийлгэсэн. Энэ хоёр ажлыг л нугалсан нь ажлаа яст мэлхийн хурдаар хэрхэн хийдгийн тод жишээ болж байгаа юм. Эхний ажлаа эхлээ ч үгүй байгаа тэднийг Нарийнсухайт-Шивээхүрэн, Ухаа худаг-Гашуунсухайт, Хөөт-Тамсагбулаг-Нөмрөг, Хөөт-Бичигтийн чиглэлийн 900 орчим киломтер төмөр зам барих хүндхэн даваа хүлээсээр.

Х.Баттулга: УИХ-ЫН ГИШҮҮД “МОНГОЛД ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАХ НЬ ЭРСДЭЛТЭЙ” ГЭЭД БАЙВАЛ ХЭЦҮҮ Л БАЙХ

Зам, тээвэр, барилга хот байгуулалтын сайд Х.Баттулгаас энэ талаарх зарим зүйлийг тодруулсан юм.

-“Монголын төмөр зам” ХК-ийн хувьцааны 49 хувийг Хөрөнгийн биржээр арилжаалах нь зогсонги байдалд ороод байгаа төмөр зам барих ажлыг үргэлжлүүлэх цорын ганц гарц байсан юм уу?

-Томоохон бүтээн байгуулалтад шаардлагатай байгаа хөрөнгө оруулалтыг босгох шалгарсан арга нь Хөрөнгийн биржид хувьцаа борлуулах арга юм. Тиймээс үүнийг зөв шийдвэр гэдэгт огтхон ч эргэлзэхгүй байна. Мөн “Монголын төмөр зам” ХК-ийн хувьцааг арилж­санаар хөрөнгийн зах зээл идэвхжиж, гадаад, дотоодын хөрөн­гө оруулагчид томоохон бүтээн бай­гуулалтад оролцох боломжтой болно гэж үзэж байгаа. Манай бүтээн бай­гуулалтад оролцох сонирхолтой гад­ны хөрөнгө оруулагчид олон бий шүү дээ.

-Эрсдэлийг нь хэрхэн тоо­цоолсон бэ?

-Мэдээж эрсдэл байлгүй яах вэ. Маш олон эрсдэл бий. Дэлхийн зах зээлийн хямрал, Монгол Улс найдвар­тай түнш гэдэгт гадны хөрөнгө оруулагчид эргэлзэж эхэлсэн гэх зэрэг эрсдэлүүд хамгийн түрүүнд тул­гамдаж байгаа. Тооцоолох аргагүй хүчин зүйлүүд ч бий. Ту­хайлбал, УИХ-ын гишүүд “Монголд хөрөнгө оруулах нь эрсдэлтэй” гэсэн мэдээлэл гаргаад байх нь ч эрсдлийг нэмнэ гэсэн үг. Энэ тохиолдолд байдал улам хэцүү болно.

-“Монголын төмөр зам” ХК бол Монголын бүтээн байгуулалтад асар их үүрэг гүйцэтгэх ёстой байгууллага. Тиймээс хувьцааг нь их хэм­жээгээр худалдаалах нь гадны ком­паниудаас хараат болох магадлалтай гэсэн болгоомжлол бий. Хувьцаа худалдаж авах дээд хязгаарыг хэрхэн тогтоосон бэ?

-Үүнийг зохицуулдаг олон журам бий. Тухайлбал, хувьцааг хаалттай болон нээлттэй худалдах, худалдаж авах, андрайтерийн эрх зэрэг жур­маар зохицуулна.