“Монголын топ 100 залуу” шалгаруулж эхэлсэн байна, хүмүүс ээ. Ер нь “топ залуу”, “шилдэг, удирдагч”, “манлайлагч эмэгтэй” гэх зэрэг шилдэг хүмүүсийг шалгаруулдаг болоод уджээ. Ирээдүйд улс төрд орох сонирхолтой хүмүүс байвал иймэрхүү шалгаруулалтад оролцож байх хэрэгтэй юм биш үү. Бүр энэ асуудалд анхаарал хандуулж зоригтой тэмцэж байж тэр өргөмжлөлийг нь авах хэрэгтэй. Хэрвээ та топ 100 залуугийн нэг болчихвол ирээдүйд таны ажил амьдралд томоохон нэмэр болно гэж ойлгож болно. За тэгэхээр топ залуу болохын тулд өөрийгөө хэрхэн сойх талаар хэдэн санааг хэлье. Эхлээд өрсөлдөж байгаа залуучуудын дунд өөрийнхөө нэрийг байгаа эсэхийг мэдэх хэрэгтэй. Хэрвээ байхгүй бол асуудал шүү. Байлгах талын бүх ажлыг хийх хэрэгтэй. Зохион байгуулагч нартай нь холбоо тогтоож мөнгө өгч энэ жагсаалтад нэрээ оруулаад авах нь зүйтэй. Гэхдээ зохион байгуулагчидтай нь өөрөө биечлэн уулзаж “онигоо” болов доо. Өөр хэн нэгнийг явуулж үг дайлгах хэрэгтэй. Мэдээж зохион байгуулагчид нь мөнгө нэхэх нь дамжиггүй учраас боломжийн хэмжээгээр өгөх нь чухал. За ингээд нэгэнт нэр чинь энэ жагсаалтад бүртгэгдсэн бол өөрийнхөө төлөө ажиллах хэсэг залуусыг хөлсөлж авах хэрэгтэй. Тэр залуус таны өмнөөс гар утсаар болон, интернэт санал өгч таны нэрийг дарна шүү дээ. Ингээд л өрсөлдөж эхэлнэ дээ. Болохгүй бол зохион байгуулагчдийг нь дахин авлигадах шаардлагатай. Гэхдээ бүгдийг цэвэр хийх ёстой. Хачин баригдмаар ажил хийж өөрийгөө эвгүй байдалд оруулав. Гэхдээ төгсгөлийн шатанд ойртох тусам топ залуу болох ханш өснө. Тэгэхээр эхнээс нь тохироогоо хийж авбал арай л мөнгө бага зарлагадна. Эцэст нь таны найруулсан жүжиг амжилттай хэрэгжиж та топ залуу болчих юм бол ёслолын ажиллагаанд оролцох бэлтгэлээ базаах хэрэгтэй. Мэдээж танд зохион байгуулагчид нь урилга явуулж сүйд болно. Тэгэнгүүт өдөр тутамдаа өмсдөг хэрнээ, арай л дөнгүүр харагдах костьюмтай очих хэрэгтэй. Хачин цэмцгэр очвол урьдаас бэлдсэн юм шиг харагдана. Ингээд л топ залуугийнхаа өргөмжлөлийг хүлээж авна даа. Бас хүлээн авалт дээр хэлэх үг, хийх үйлдлээ ихэд цэгнэж хашир байх учиртай. Шууд л идэж, уугаад сүйд болов. Ухаантай царай гаргаад, жаахан бодлогоширонгуй, алсыг харсан байртай суух хэрэгтэй. Зарим нэг хүн дээр очиж мэндлээд хэрэггүй, учир нь та чинь топ залуу шүү дээ. Топ болоход их ухаан шаардана даа.
Б.Энхмөнх
"Улс төрийн тойм" сонин