Хойд Солонгос АНУ-ыг аргадаж, Ирантай хамтрав

Хуучирсан мэдээ: 2011.09.06-нд нийтлэгдсэн

Хойд Солонгос АНУ-ыг аргадаж, Ирантай хамтрав

Ким Чен Ир Хятадаар дайрч, Орост айлчлал хийснээс хойш тө­дий л удаагүй байна. Харин Ира­ны парламентын дарга Пхеньянд зоч­лохоор болж, АНУ-ын хүмүүнлэгийн ажилтнууд Хойд Солонгос руу зүглэв. Хязгааргүй их эрх мэдэл, эд баялаг, коммунист тогтолцоогоо хадгалан үлдэхийн тулд цөмийн зэвсэглэлээр хөөцөлдөх замыг сонгосон Хойд Солонгосын эрх баригчид хүчин мөхөсдөж эхэлжээ. Тэд гадаад ертөнцтэй харилцахыг илүүд үзэх болов.

Ким Чен Ир цөмийн зэвсгийн асуудлаарх зургаан талт хэлэлцээ­рийн ширээг орхин гарсны дараа АНУ Хойд Солонгосын эсрэг эдийн засгийн хориг арга хэмжээ авсан. Хүйтэн дайны үед Солонгосын хойг 38 дугаар өргөргөөр хуваагдаж, Ким Ир Сений ард түмэн бүс нутгийнхаа хамгийн үржил шим муутай, амьдрах боломж нөхцөл тааруу хэсгийг сонгон авсан билээ. Тэр цагаас хойш Хойд Солонгосын эдийн засаг аажмаар доройтсоор 1990-ээд онд туйлдаа  хүрч, ард иргэд нь өлсгөлөнд нэрвэгдсэн юм. Эцэст нь хойд солонгосчууд олон улсын хүмүүнлэгийн байгууллагынхны тусламжийн будааг хүлээж суудаг болсон. Харин АНУ тус улсын эсрэг эдийн засгийн хориг арга хэмжээ авсан нь нөхцөл байдлыг улам хүндрүүлж, Хойд Солонгосын хаалттай нийгэм тэсэрч, дэлбэрэх мөчийг даллан дуудаж эхэлсэн бололтой. Магадгүй энэ шалтгаанаар Хойд Солонгос гадны орнуудтай харилцах замаа нээжээ.

Хойд Солонгост өнгөрсөн ам­рал­­тын өдрүүдэд АНУ-ын хүмүүн­лэгийн байгууллагынхан хүрэлцэн ирсэн байна. Саяхан болсон үерийн гамшигт нэрвэгдсэн хойд солонгосчуудад тус­лах зорилгоор Барак Обамагийн засаг захиргаа 900 мянган ам.доллар зарцуулжээ. Хэдийгээр Ким Чен Ир “Цөмийн зэвсэглэлээр хөөцөлдөхгүй” гэх ам өчгөө өгөөгүй боловч хүйтэн дайны үед амь насаа алдсан америк цэргүүдийн дурсгалыг хүндэтгэж, сураггүй алга болсон олон мянган хүнийг хайх ажлыг эхлүүлэхээр болсон. Хоёр орны төлөөлөгчдөөс бүрдсэн баг 1996-2005 онд Амери­кийн 80 иргэнтэй холбоотой мэ­дээл­лийг олж, тэдний цогцсыг ар гэрийнхэнд нь хүлээлгэн өгсөн юм. Харин АНУ-ын Батлан хамгаалах яамнаас мэдээлж буйгаар дээрхээс гадна 8031 америк цэрэг сураггүй болсон аж. Ким Чен Ир тэдэнтэй холбоотой мэдээлэл олж өгснийхөө хариуд хүмүүнлэгийн тусламж авах болзол тавьжээ. АНУ-ын эрх баригчид энэ асуудлаар дамжуулаад хэтдээ цөмийн зэвсгийн асуудлыг нааштайгаар эргүүлж магадгүй хэ­мээн найдаж байгаа. Гэхдээ Хойд Солонгос цөмийн зэвсгээс татгалзах эсэх нь эргэлзээтэй. Хэрэв цөмийн зэвсэггүй бол Ким Чен Ир болон түүний залгамжлагч Ким Чен Ун олон улсын тавцанд хэн ч биш болно. Тийм учраас Ираны парламентын дарга Али Ларижан Хойд Солонгост айлчлал хийхээр болсон байж магадгүй юм.

Харин “Mehr” агентлагаас өчиг­дөр мэдээлснээр Али Ларижаны айлч­лал тодорхойгүй шалтгааны улмаас хойшлогдсон байна. Гэхдээ түр хугацаагаар. Магадгүй АНУ-аас ирэх тусламжийн цувааг  хүлээн авсны дараа эл айлчлал болж ч болох юм. НҮБ-ын шинжээчид Аюулгүй зөвлөлийн хуралдаан дээр Хойд Солонгос Иран тэргүүтэй орнуудад цөмийн зэвсэг бүтээх технологио хууль бусаар худалдаж байгаа тухай онцолсон. Тиймээс Али Ларижаны айлчлал өнгөн дээрээ хоёр орны парламентын ажиллагааг өргөжүүлэхэд чиглэж байгаа гэх боловч түүний цаана цөмийн зэв­сэглэлээр хөөцөлдөх санаархал байна гэж таамаглах үндэслэлтэй юм.

Ким Чен Ир ОХУ-д айлч­лахдаа тус улсаас эдийн засгийн дэмжлэг авах сонирхолтой байсныг шинжээчид онцолдог. Харин энэ нь Дмитрий Медведевийн нэр хүндийг олон улсын тавцанд өргөж, ирэх онд болох Ерөнхийлөгчийн сонгуулийнх нь сурталчилгаа маягийн зүйл бол­чихсон билээ. Өнөөдрийн байдлаар Хойд Солонгосын эдийн засаг Хятадаас бүрэн хамааралтай болсон. Гэхдээ саяхан “Wikileaks” Ким Чен Ир Хятадын эрх баригчдад итгэдэггүй гэдгийг харуулсан баримт дэлгэн харуулсан билээ. Магадгүй дэлхийн бусад гүрэнтэй харилцаж эхэлсэн шалтгааныг нь үүнтэй холбон тайлбарлаж болох юм.

Хойд Солонгосын цэргүүд өнгөр­сөн оны намар өмнөд хөршийнхөө нэгэн арал руу гал нээсэн. Түүнчлэн өнгөрсөн хавар Өмнөд Солонгосын цэргийн онгоц сураггүй алга болсны гол буруутнаар Хойд Солонгосын талыг нэрлэж байв. Энэ бүхэн нь “Цөмийн зэвсэгтэй БНАСАУ байгаа шүү” гэдгийг дэлхий дахинд сануулах мэт. Дээрх дуулианаас болж Өмнөд Солонгосын индексүүд уналтад орж, хөрөнгө оруулагчид тус улсаас эгээтэй л хамаг хөрөнгөө татаад авчихаагүй билээ. Солонгосын хой­гийн нөхцөл байдал тогтворгүй болбол энэ нь Өмнөд Солонгосын эдийн засагт хамгийн том цохилт болох нь дамжиггүй юм. Тиймээс Өмнөд Солонгосын эрх баригчид хойд хөршөө аргадаж, загнахын дундуур байна. Энэ бүхнээс ганц л дүгнэлт хийж болно. Хойд Солонгосын эрх баригчид нам гүм суугаад байвал “дампуурч” дуусна гэдгээ ойлгожээ.

Т.Элиса

"Улс төрийн тойм" сонин

NewsMN Гар утасны хувилбар Татах
NEWS.mn

Мэдээллийн эх сурвалж