Төрийн мэдээлэл солилцооны “Хур” систем нэвтэрч эхлээд байгаа. Уг систем нэвтэрснээр иргэд банкнаас зээл авах болон бусад төрийн үйлчилгээг авахад үүсдэг хүндрэл, чирэгдэл багасах юм байна. Өөрөөр хэлбэл, хурууны хээгээ уншуулаад л тухайн иргэний үйлчилгээ авахад шаардагдах мэдээлэл гарч ирэх юм байна. Энэ үйлчилгээний талаар Харилцаа холбоо, мэдээлэл технологийн газрын дарга Б.Чинбатаас тодрууллаа.  

-“Хур” систем бий болсноор иргэн хэдэн төрлийн үйлчилгээг шуурхай авах боломж бүрдэж байна вэ?

-Төрийн мэдээллийн хур системд холбогдсоноор байгууллагын үйлчилгээ түргэн шуурхай, нээлттэй, иргэнд ойр болж байгаа юм. Иргэн үйлчилгээ авахад лавлагаа хэрэг болдог байсан. Одоо иргэн хурууны хээгээ уншуулахад л тухайн үйлчилгээг авахад шаардлагатай бүх мэдээлэл нь гарч ирж байгаа. Одоогоор 27 байгууллага системд холбогдсон байна. Мөн 48 төрлийн үйлчилгээ үзүүлж байгаа. Үйлчилгээний төрөл цааш нэмэгдэнэ. Төрийн бүх үйлчилгээг “Хур” системд холбоход хугацаа хэрэгтэй. Өнөөдөр үүрэн холбооны гурван оператор Монголын цахилгаан холбоо компани системд нэгдлээ.

-Шинэ систем бий болсноор ТҮЦ машин хэрэггүй болж байна, тийм үү?  

– Иргэн заавал ТҮЦ машин оролгүйгээр цахимаар бүх үйлчилгээг авдаг болж байгаа болохоор ТҮЦ машины хэрэглээ, шаардлага багасч байгаа. Яваандаа ТҮЦ машиныг арай өөр хэлбэрээр ашигладаг болно. Гэхдээ одоо энэ талаар илүү мэдээлэл өгөх боломжгүй байна.

-Цахимд иргэдийн мэдээлэл алдагдах эрсдэлтэй. Энэ эрсдэлийг хэрхэн зохицуулсан бэ?

-Иргэн өөрөө зөвшөөрсний үндсэн дээр тухайн мэдээллийг гаргаж ирж байгаа.  Тухайлбал, “Таны хорооны тодорхойлолтыг авч болох уу” гэж асууна. Иргэн зөвшөөрвөл, хурууныхаа хээг уншуулснаар хорооны тодорхойлолт нь гарч ирэх юм. Тиймээс хувь хүний мэдээлэл завсрын хүнд алдагдах боломжгүй. Системийн хөгжүүлэлтийг Үндэсний дата төвийн мэргэжилтнүүд хариуцаж байгаа.

-Зээл авахад олон бичиг баримт шаарддаг. Арилжааны бүх банк энэ хэлбэрт шилжих үү?

-Голомт банк хамгийн анхны хэрэглэгч болж, өнгөрсөн дөрөвдүгээр сарын 5-наас “Хур” системд нэгдсэн. Цаашид бүх арилжааны банк, бизнесийн  байгууллага болон төрийн бүх байгууллага нэвтрэх төлөвлөгөөтэй байгаа.

-Системийг хэдэн төгрөгөөр нэвтрүүлж байна вэ?

-Үндэсний дата төв өөрсдийн дотоод нөөц, бололцоогоор хийсэн. Тиймээс төсөвт өртөг гараагүй.

-Хэзээ “Хур” системийг шаардлагатай бүх байгууллагын системд бүрэн холбох вэ?

-Иргэд үйлчилгээ авахдаа хорооны тодорхойлолт, иргэний үнэмлэхийн хуулбар, нийгмийн даатгалын төлөлт зэрэг хамгийн их ашиглаж байгаа 10 гаруй лавлагаа байдаг. Эдгээр нь үйлчилгээний 80 орчим хувьд ашиглагддаг. Тиймээс эдгээр үйлчилгээнүүд системд холбогдсон байгаа. Үлдсэн үйлчилгээг системд холбоход 1-2 жил шаардлагатай гэж үзэж байна.

Р.Ренчиндулам