“Улаан асрын зүүд” хэмээх эл зохиол бол Хятадын эртний сонгодог уран зохиолын гэрэлт хөшөө юм. Номыг зохиогч Цао Шюэчинь ийм гайхамшигт зохиол бичиж чадсан нь тvvний төрөлх авьяас чадвар, мэдлэг боловсролтой холбоотойгоос гадна туйлын баян чинээлэг байснаа туйлын ядуу зүдүү байдалд орсон амьдралын нөхцөл байдлынх нь өөрчлөлттэй нь холбоотой байсан юм. Цао Шюэчиний өвөө нь Манж Чин улсын Кан Си Ди буюу Энх амгалан хааны үед хааны хайр итгэлийг гүн хүлээсэн хvн байжээ. Гэвч хожим нь Цао овогтын ноён зэргийг нь хурааж, эд хөрөнгийг нь хураан авснаар тэднийх нь өмнөд нутгаас Бээжин хотноо нүүж ирсэн. Залуу насандаа Цао Шюэчинь хvний амьдралын жаргал зовлонг бүхнийг үзэж өнгөрүүлжээ. Өтлөх насандаа Цао Шюэчинь Бээжин хотын баруун дүүрэгт туйлын ядуу амьдарч байх үедээ “Улаан асрын зvvд” хэмээх алдарт зохиолоо бичиж эхэлсэн. Гэвч 80 бүлэг бичээд хүнд өвчлөн дахин үзэг барьж чадсангүй байсаар насан эцэслэжээ.

“Улаан асрын зүүд”-ийг бас “Чулуун тэрийн тэмдэглэл” гэж нэрлэдэг. Цао Шюэчинь зохиолоо бичиж дуусгахаас өмнө, амьд сэрүүн байх үед нь гар бичмэлээр олон нийтийн дунд өргөнөөр тархсан байлаа. Тvvнийг нас барсны дараа Гао Э гэдэг нэртэй бичгийн хvн Цао Шюэчиний зохиолын санааг төсөөлөн бодож, 40 бүлэг нэмжээ.

Зохиогч: ЦАО ШЮЭЧИНЬ, ГАО Э

Наймдугаар бүлэг

ЖЯ БАО ЮЙ ГАЙХАЛТАЙ ХУВЬ ТОХИОЛООР АЛТАН ОНЬСЫГ ҮЗЭЖ, ШЮЭ БАО ЧАЙ САЙХАН УЧРАЛААР БИЛИГТ ХАШИЙГ ТАНИВ

Өгүүлэх нь: Жя Бао Юй, эгч Фөн Жэгийнхээ хамт гэртээ ирээд, хүмүүстэй ярилцсаны эцэст Чинь Зүнийг гэрийн сургуульд оруулах болсноо Жя Муд айлтгав. Өөрөө хамт ном үзэх ханьтай болж шамдан сурахад зоригжиж байгаагаа хэлэхийн хамт Чинь Жунгийн зан ааш үнэхээр хайрлалтай сайхныг магтав. Фөн Же бас хажуугаас нь дэмжээд “Дараагаар Чинь Жун буурай эмээтэй золгохоор ирнэ” гэсэнд эмээ маш их баярлав. Тэгэхэд нь, хамтдаа жүжиг үзье гэж Фөн Жэг санал гаргахад Жя Мү нас өндөр болсондоо төвөгшөөлгүй их урам бахтай байлаа.

Нөгөөдөр нь Ёу хатан залахаар ирсэнд Ван Фүрэнь, Дай Юй, Бао Юй нарыг дагуулж жүжиг үзэхээр явцгаав. Үдээс хойш Жя Мү буцаж ирж амсхийв. Ван Фүрэнь угаасаа сул чөлөөтэй байхад дуртай болохоор түүнийг дагаад харив. Тэднийг явсны дараа Фөн Же гол суудалд сууж орой болтол найрлав. Энэ тухай үл өгүүлэн өгүүлэх нь: Бао Юй, Жя Муг хүргэж ирээд, эмээгээ унтаж амарсны дараа дахин жүжиг үзэхээр явах гэсэн боловч Чинь авхай нарт төвөг болохоос болгоомжлон, далим гарсан дээр ойрд гэртээ өвчтэй байгаа Бао Чайг эргэе гэж бодов. Хэрэв дээд өрөөний хойт зовхисын хаалгаар өнгөрвөл ямар нэгэн юманд саатах буюу эцэгтэйгээ таарчихвал нэн зохисгүй болохоос болгоомжлон холуур тойрч явахаар гарав. Олон зарц, шивэгчин түүний хувцсыг солих гэсэн боловч сольж өмссөнгүй, хоёрдугаар хаалгаар гарав. Эмгэд, шивэгчингүүд дагалдан гараад түүнийг ший үзэхээр явах нь гэж бодож байтал тэгсэнгүй, зүүн хойш эргээд явчихав. Тэгтэл урдаас нь, хэсүүл Жан Гуан, Дань Пиньрэнь хоёр авгай гарч ирж Бао Юйг хармагц инээсээр ойртон ирж нэг нь тэвэрч, нөгөөх нь гарыг нь атган “Бурхан агь минь, би сайн зүүд зүүдэлсээн. Харин арайхийж чамтай уулзлаа” гэхчилэн, энэ тэрийг ярилцаж байгаад салав. Тэгтэл зарц эмгэн дуудаж: “Та хоёр Лао егийн тэнд очсон биз дээ” гэж асуусанд, толгой дохин: “Тэгсээн” гэхэд нь дахин инээж: “Лао е Мөн по бичгийн өрөөнд үдийн нойр зооглож байна” гэсээр эргэв. Бао Юй ч инээж, хойноос нь харснаа Ли Шян Юань хүрээлэнгийн зүг эргэв. Тэгтэл тун санаандгүй юм болж санхүүгийн бүгд захирагч Ү Шиньдөн, Сангийн гэрийн дарга Дай Лян болон хамт ажиллагч нийт долоон хүн данс бичгийн гэрээс гарч ирэх таараад, тэд Бао Юйг хармагц гар дэлгэн зогсоцгоов. Арилжаа эрхлэгч Чянь Хуа гэгч урагш дөхөн, өвдөг даран ёсолж, Бао Юйн амрыг эрэхэд нь татаж босгов. Хүмүүс “Нэг газарт, таны бичсэн дөрвөлжийг1 үзсээн. Сайн болжээ. Хэзээ дахин бичиж бидэнд шагнах вэ” гэсэнд, Бао Юй: “Хаана байна вэ” гэж асуув. Тэрбээр хэд хэдэн газар байсаан. Тэд тун их сайшааж байна. Биднээс өөр байна уу гэж сураглаж байсан” гэцгээв. Бао Юй: “Тэр дэмий юмаа. Миний зарц хүүхдэд хэлбэл барав” гээд цааш явсанд хүмүүс баахан харж зогсож байгаад тарав.

Бао Юй тэндээс явсаар Ли Шян Юань хүрээлэнд хүрч урьдаар Шюэ Имагийн өрөөнд орж үзвэл, тэрбээр шивэгчин охидод үйл хийхийг зааж байв. Яаран амрыг эрвэл, гараас нь татан тэвэрч инээн: “Хүү минь, ийм хүйтэн өдөр чамайгаа ирнэ гэж яаж санах билээ. Шалав ханзан дээр гарч суу” гээд алив халуун цай гэж цааш хэлэв.
-Ах гэртээ байна уу.
-Тэр гэгч жолоогүй морь. Өдөр бүр гадуур хэснэ. Гэрт сууна гэж байхгүй.
-Эгчийн бие тэнхэрч байна уу
-Сайжирч байна. Өчигдөр бас үзүүлсээн. Тэр өрөөндөө байгаа биз. Орж уулз. Түүний тэнд, эндэхээс дулаан. Тэнд сууж бай. Би энэ юмсыг хумьж хураагаад чамтай ярихаар орно. Бао Юй дотор өрөөний үүдэнд хүрч очвол хуучирсан улаан дурдан зөөлхөн орхиул өлгөжээ. Орхиулыг сөхөж алхан орвол Бао Чай ханзан дээр үйл утас оролдож суух бөгөөд орой дээрээ гөлтөгнөм хар шанх эвхэж, улаан бор дээл алт мөнгөн цэцэгтэй ууж өмсөж, ногоовтор шар торгомсог эдээр хийсэн хормойвч бүсэлсэн өвч харин бие нь өнгөлөг гоо гэгээмсэг биш атлаа ариун тунгалаг санагдана. Цөөн ярьж, дорой дуугарахыг хүмүүс маанагтана, цагийг дагаж хэвээ сахихыг ядуу гэнэ. Бао Юй: “Эгч та нэгэнт зүгээр болчихов уу” гэсэнд цаадах нь толгой өргөж инээмсэглэн овоо боллоо. Санаа тавьсанд тань талархъя” гээд түүнийг ханзны ирмэгт суулган “Цай аягал” гэж зарцдаа хэлээд, Тайтай болон бусад эгч дүүсийнхээ биеийг асуух зуураа Бао Юйг харвал, эрдэнэ шигтгэсэн шижир алтан малгай өмсөж, магнайдаа хоёр луу бөмбөрцгийг үмхсэн татуурга дарж биедээ шаргал магнаг гадартай үнэгэн цавины цувцаа өмсөж, таван өнгийн эрвээхэйн цацагт бүс бүслээд хүзүүндээ урт насны оньс2 амин сахиус, амандаа үмхэж төрсөн билигт хашаа зүүжээ. Бао Чай инээн: – чиний энэ хашийг өдөр болгон ярихыг сонссон боловч нарийвчлан үзсэнгүй, одоо л нэг сайн үзье гэсээр дөхөн ирэв. Бао Юй бас ойртож, хүзүүнээсээ хашаа аваад цаадахынхаа гар дээр тавив. Мөнөөх хашийг Бао Чай алган дээрээ тавиад үзэхэд, томдоо л бялзуухайн өндөгний чинээ, өнгө нь тана шиг гэрэлтсэн, таван өнгийн эрээн зураас сүлжилдсэн эд байв. Энэ хаш бол Да Хуан Шан уулын хар далант оргил Чин ГөнФөнгийн доорх тэр нэгэн хэсэг том чулууны хувилбар болохыг үзэх мэргэд мэдтүгэй. Хожмын хүний шүлэглэн гоншигоносныг үзвэл,
Нюй Ва чулуу боловсруулсан нь үнэхээр худал байтал
    нэгэнт цаашид худлаас их хуумгай үүсчээ
Нидэрт дүрс чухам шинж нэг мөсөн бүрэн алдагдаад
    натав житав хий санааны өмхий тулам болжээ
Хувь мөхөсдөж, алт зэврэхийг магад мэдэхүйеэ
    хутаг солиорон хаш хиртэхэд шүүрс алдана
Хувхай ясан уул мэт нэр нь мартагдвал
    хуухай цөм аги, авхай нарын төдий бизээ… гэжээ
Тэр том чулуун дээр бас түүний энэ хувилбар дүрс ба хожгор хуушааны сийлсэн үсгийг тэмдэглэсэн ажээ. Одоо тэр бичгийг уг ёсоор зурсугай. Ганц тэр хаш бол маш бяцхан тул сая төрж буй хүүхдийн аман дотор багтсан хэрэг. Хэрэв түүнийг тэр хэвээр зурвал үсэг нь даанч өчүүхэн тул хүний нүдийг ихээр чилээх бөгөөд хэрэгт тус үл болно. Тийм жаахан юмыг баахан томсгон зурж, зулын доор согтуу нүдээр ч харахад дөхөм болгожээ. Хэвлий дэх хүүхдийн ам хичнээн их байвч ийм том юмыг яаж үмхсэн байх вэ гэж эргэлзэн улмаар зэмлэн буруушаах вэ гэж энэ учрыг энд тодорхойлон тэмдэглэв.

Бао Чай хашийг үзэж, үзэж: “Үл орхимуу. Үл умартму. Өлзий хутаг өнөд бадартугай” гэж хоёр удаа амандаа уншаад Ин Эрийг харуут: “Чи цай аягалахгүй энд гайхан зогсоод юу хийнэ вэ” гэсэнд цаадах нь хариу инээж: “Би энэ хоёр мөр үгийг сонсоход, харин авхайн хүзүүний оньсон дээрх хоёр мөр үгтэй нэгэн хос ажээ” гэхэд Бао Юй инээж: “Чи үзсэн юмуу. Эгчийн тэр хүзүүний оньсон дээр бас бичигтэй юм уу. Алив би үзье” гэв. Бао Чай “Чи түүний үгийг битгий итгээ. Ямар ч үсэг байхгүй” гэсэнд Бао Юй дахин гуйв.
-Эгч минь ээ, чи минийхийг үзсэн юм чинь. Би таныхыг…
-Бас нэг хүн өлзий бэлгэтэй хоёр мөр үг бичиж өгсөн юмаа. Түүнийг дээр нь сийлээд байнга зүүж явдаг юм.

Ингэж хэлээд Бао Чай энгэрийн товчоо мулталж дотуур өмссөн улаан өнгийн богино цамцнаас сувд тана гялтганасан, шижир алтан гэрэл цацарсан хүзүүний зүүлтийн оньсыг тайлж авав.
Бао Юй тэр оньсыг яаран тосож аваад үзэв. Үнэхээр нэг талдаа дөрвөн үсэгтэй, нөгөө талдаа найман үсэгтэй, нийлээд хоёр мөр өлзийт үг болжээ. 

Бао Юй үзэж, үзэж, дахин дахин уншаад: “Энэ найман үсэг чинь, үнэхээр минийхтэй ижил хос юм” гэв. Ин Эр инээж: 
-Нэг хожгор хуушаан өгсөн юм. Үүнийг заавал алтан эдлэл дээр сийлэх хэрэгтэй гэсэн юм… гэж хэлтэл Бао Чай яриаг нь тасалж: “Цайгаа аягалаач” гэв.

Энэ гэрт нэг сайхан үнэр анхилна. Бао Юй: “Энэ чинь ямар гэгч хүж вэ Би ийм үнэр урьд үнэртсэнгүй санагдана” гэсэнд Бао Чай: “Хүжээр утахаас айдаг юмаа би. Энэ сайхан хувцсаа юунд түүгээр утах билээ” гэв.
-Тийм юм бол энэ юуны үнэр юм бэ?
-Энэ бол миний өглөө эрт уусан сэрүүн үнэрт Лөн Шянван гэдэг эмийн үнэр.
-Ямар гэнээ, тэр Лөн Шянван гэдэг чинь ийм сайхан үнэртэй юм уу. Эгч минь, над нэг үрэл өгч амсуулахгүй юү.
-Бас дүрсгүйтэх нь. Эмийг дураараа хамаагүй ууж болдог юм уу.

Тэр хоёрыг ийн ярилцаж байтал гадаа: “Линь авхай ирлээ” гэх чимээ гарав. Төдөлгүй Дай Юй нахилзан ухилзан орж ирээд, Бао Юйг харуут инээд алдаж: “Хүүеэ, миний ирдэг нь. Эвгүй юм” гэтэл Бао Юй ухасхийн босож найр тавин суулгав. Бао Чай: “Энэ эвгүй гэсэн чинь юү гэсэн үг вэ” гэж асуусанд цаадах нь: “Би үүний наашаа явсныг мэдээгүй юм. Мэдсэн бол би ирэхгүй” гэв. Бао Чай: “За яаж байгаа нь тэр билээ” гэв. Дай Юй: “Энэ бол ирвэл цөмөөр ирнэ. Ирэхгүй бол нэг нь ирэхгүй гэсэн үг. Өнөөдөр энэ, маргааш би ирээд, цаашлан ээлжлээд л байвал өдөр бүр хүн ирнэ гэсэн үг. Тэгэхээр тойвтой бишүү. Бас хэтэрхий үймэлдэх бишүү. Эгч танд учрыг олж, ядамгүй юм биш үү” гэлээ. Түүнийг гадуураа битүү энгэртэй, улаан тэрмэн хүрэм өмссөнийг хараад: “Цас орж байна уу” гэж асуувал “Цас ороод удсаан” гэж хажуунаас хэн нэг нь хэлэв. Бао Юй сандрах янзтай “Миний нөмрөгийг авчир” гэсэнд Дай Юй: “Энэ маань явах нь” гэвэл цаадах нь: “Би явна гээгүй шүү. Зүгээр хүрмээ л авчруулах гэсэн юм” гэсэнд хөхүүл эх Ли мама нь: “Цас орж л байг. Энд эгч дүү нартайгаа наадахгүй юү. Та нарт цай хийж байгаа. Би охидоос явуулж, нөмрөгийг чинь авчруулнаа, гайгүй” гэхэд нь Бао Юй зөвшөөрч толгой дохив.

Энэ үед Шюэ Има хэдэн янзын цай, жимсний идээг зэхээд тэднийг цайлав. Бао Юй урьд нь идсэн ууснаа магтахдаа Зүүн хүрээний Жэнь бэргэний бэлтгэсэн галууны махыг хавчуулсанд Шюэ Има өөрийн хийсэн жанг авчирч амтлуулав. Бао Юй:
-Үүнийг архины зууш болговол сайн гэж хэлсэнд Шюэ Има архи хундагалж авчруулав. Ли мамаурагш ухасхийж: “И Тайтай архийг боль” гэв.
-Миний сайн мамаө өршөөж хайрла. Би ганц хундага ууя гэсэнд Ли мама:
-Болохгүй. Чи Лао Тайтайгийнхаа дэргэд бол нэг ваарыг ч ууж болно. Эртийд намайг очихоос өмнө хэн нэгэн бүтэлгүй нь, чамд сайн хүн болох гээд архи уулгаад… түүнээс чинь болж, би хоёр өдөр донгодуулсан. И Тайтай үүний занг мэдэхгүй. Архи уувал их үглэнэ. Нэг өдөр Лао Тайтай баярлавал үүнийг дураар нь уулгана. Зарим өдөр уулгахгүй. Юунд энэ хооронд намайг зовооно вэ… гэсэнд Шюэ Има:
-Хөгшин зөнөг минь чи л санаа амар уухаараа уугаарай. Би бас энүүнд яалаа гэж их уулгах вэ. Лао Тайтай асуусан ч би мэднэ гээд охидыг дуудаж: “Наашаа найнайгаа бас авчирч нэг хундага уулгаж халаагтун” гэв. Ли мама ингэж хэлэхийг нь сонсоод аргагүйдэн олонтой нийлж архи уухаар явав.
-Халаах хэрэггүй. Би хүйтэн ууна гэж Бао Юйг хэлэхэд:
-Тэр болохгүй. Хүйтэн архи уувал бичиг бичихэд гар чичирнэ гэж Шюэ Има хэлэв. Бао Чай инээж: 
-Бао Юй дүү минь ээ, чи элдэв юм сурч олон юм мэддэг байтлаа архины чанар маш халуун тул халуун уувал шингэх нь хурдан, хүйтэн уувал дотор зангирч таван цулын илчээр халаах хэрэгтэй болдог учраас хор болдгийг мэдэхгүй юү. Үүнээс хойш хүйтэн архи битгий уу гэв.

\Энэ үгийг сонсоод Бао Юй зөв гэж үзэж архийг халаалгаж уув. Дай Юй гуаны үр цөмөж жуумалзана. Түүний шивэгчин Шюэ Янь, ханцуйвч авчирч өгсөнд Дай Юй инээмсэглэн: “Хэн чамд авчирч өгөв. Түүний сэтгэл зовжээ. Би юу гэж даарч үхэх вэ” гэсэнд цаадах нь: “Зи Жюань Линь авхайг дааруузай гэж надад өгсөн юм” гэсэнд Дай Юй: “Чи миний үгийг тоодоггүй мөртөө түүний үгийг сайн сонсдог юмаа. Түүнийг үг хэлмэгц бурханы зарлиг гэж үзэн хурдан дагадаг юмуу даа” гэв. Бао Юй түүний хэлэхийг сонсоод, өөрийг нь дайруулан шоглож байгааг мэдээд, хэлэх үггүй болж хадганан хөхрөөд өнгөрөөв. Дай Юй ингэдэг зантайг Бао Юй мэдэх учир бас нэг их ойшоосонгүй. Шюэ Има инээж: 
-Ерөөсөө чиний бие ядмаг, даарахыг даахгүй тул тэд чамайг бодож байх нь хэтрээд харин муу болов уу гэсэнд Дай Юй:
-Има та мэдэхгүй. Таны энд байгаа болохоор гайгүй. Хэрэв өөр айлд болсон бол хүн уурлахгүй юү. Авхай, ханцуйвчгүй гэж бодоод гэрээсээ ирүүлэв үү. Шивэгчдийн хичээмтгийг яриад яахав. Харин намайг ердөө ийнхүү эрх танхи сурсан гэхгүй юү гэсэнд Шюэ Има:
-Чи үнэхээр нарийн ухаантай учраас олон юмыг бодох юм. Надад бол ийм олон бодол байхгүй гэлээ.
Тэднийг ийнхүү ярилцаж байх хооронд Бао Юй гурван хундага татчихав. Ли мамахараад хориглоно. Эгч дүүс ярилцан хөхрөлдөх нь Бао Юйн сэтгэлд таатай тул тэр уухгүй байж яаж чадах вэ, мамагөө аргадан гуйна.
-Миний сайхан мама над хоёрхон хундага өгчих. Тэгвэл би дахиж уухгүй гэж Бао Юйг хэлэхэд, мама нь:
-Эй чи бодож үзээч дээ. Энэ удаад Лао е гэртээ байгаа. Чиний бичгийг шалгавал яана гэв.
Энэ үгийг сонсоод Бао Юй их урамгүй болж, хундагаа цааш түлхээд толгой даран дүнсийнэ. Дай Юй түүнийг хараад: “Олны урмыг битгий хугалаарай. Хэрэв нагац дуудвал эмээ явуулсан гэчихнэ. Энэ мама бас биднийг шоглох боллоо” гээд Бао Юйг сэм түлхэж өдөөх бөгөөд тэгснээ, энэ хөгшин мунагийг тоох хэрэггүй. Бид найралдвал боллоо гэв. Ли мамач Дай Юйн занг мэднэ. Тэгээд:
-Линь авхай чи түүнийг битгий өдөө. Чи түүнийг хоригловол чиний үгийг сонсоно шүү дээ гэсэнд Дай Юй хүйтнээр инээж:
-Би юү гэж түүнийг өдөөгөөв. Би бас түүнийг хориглох эрхгүй. Мама чи бас их яхир болчихжээ. Ердөө л үүнд архи уулгадаг. Одоо энэ эмээгийнд нэг хундага илүү уухад, бодвол хамаагүй. Эмээгийнд бид цөмөөрөө гадны хүн болоод идэж ууж болохгүй болов уу гэж хөгжүүрхэн хэлэв.

-Энэ үгийг сонсоод Ли мама бачимдаж: “Энэ Линь авхайгийн үг хутганаас хурц” гэсэнд Бао Чай инээд алдан Дай Юйн хацрыг чимхээд авсанаа, энэ охины хоншоор хүний инээдийг ч хүргэнэ, эгдүүг ч хүргэнэ гэв. Шюэ Има инээж: 
-Битгий айхтун, хөвгүүн минь. Чамд идүүлэх сайн юм дэмий их байхгүй надад. Айж зоволгүй, энэ жаахан юмыг дотроо оруулчих. Сэтгэл амар уу. Би даана. Оройн хоолоо ч энд ид. Согтвол манайд унт гэснээ нөгөө тийш: “Дахиад архи халаа” гэж хэлээд… би чинь, чамтай хоёр хундага уугаад дараа нь хоолоо иднэ гэж хэлэв. Энэ үгийг сонсуут Бао Юй урам сэргэв. Ли мама бяцхан шивэгчинд: “Та нар эндээ хичээж байгтүн. Би харьж хувцсаа сольж өмсөөд ирнэ” гэж захиад, Шюэ Имад сэмхнээр: “И Тайтай минь, түүнд битгий дураар нь уулга” гэж хэлээд босов. Энд хоёр гурван эмээ ёс төдий байгаа боловч тэднийг тоох хүнгүй тул тэд Ли мамагийн араас сэмхэн гарцгаав. Хоёр бяцхан шивэгчин үлдэж Бао Юйн тааллыг олохыг хичээж байжээ. Шюэ Има элдвээр аргадаж байгаад хэдэн хундага уулгаад хурдан шиг хундагыг нь хураалгав. Исхүлэн тариатай тахианы махны шөлхийж авчирсанд Бао Юй хэдэн аяга ууж тутаргын цагаан будаа ч нэг аяга идэв. Цөмөөр хоол идэж данх ерийн цай уусанд Имагийн сэтгэл тайвширав. Дай Юй: “Чи явах уу, үгүй юү” гэж асуусанд Бао Юй сүүмгэр нүдээр хараад: “Чамайг явбал, би хамт явна” гэсэнд цаадах нь босож: “Бид ирээд бүтэн өдөр боллоо. Одоо харья” гээд гэрийнхэнтэй салах ёс хийв.

Бяцхан шивэгчин яаран ухасхийж бүрхийг нь аваад ирсэнд Бао Юй бөхийж, түүгээр өмсүүлэх гэв. Шивэгчин малгайг нь сэгсрээд, өмсгөх гэтэл цаадах нь: “Боль, боль. Эргүү амьтан чи зөөлөн гэм. Хүмүүсийн өмсгөхийг хараагүй юү чи. Аль би өөрөө өмсье” гэхэд, Дай Юй ханзны буланд зогсож байснаа “Наашаа ир чи. Би чамд өмсгөе” гэтэл цаадах нь түргэн очив. Дай Юй, гэзгийг нь эвтэйхэн хумхиж малгайг нь өмсгөөд, улаан цацгийг нь илж босгосонд гадагш цухуйна. Тэгээд засаж янзлаад “За одоо нөмрөгөө өмс” гэв. Шюэ Има:
-Тантай цуг явах мама нар ирээгүй байна. Жаахан хүлгэлзэе гэтэл Бао Юй: “Бид тэднийг хүлээснээс энэ шивэгчингүүд дагаж болохгүй юү” гэхэд нь хоёр эхнэр зарж тэднийг хүргүүлэхээр болов.

Тэднийг Жя Мугийн өрөөнд орж ирэхэд оройн хоолоо идэлгүй хүлээж байснаа ихэд баярлав. Бао Юйг архи уусныг хараад Жя Мү: “Өрөөндөө очиж амар. Битгий нааш ирээрэй” гэснээ, үүнийг сайн харж бай гэж зарц нарт нь захив. Тэгснээ, Бао Юйг дагаж явсан хүмүүсийг санав бололтой: “Хөхүүл эх нь яагаад харагдахгүй байна” гэж онцлон асуусанд цуг явагсад гэртээ харьсан гэж хэлэхээс зовоод: “Энд ирсээн ирсэн, харин сая гарлаа. Яах гэснийг мэдээгүй” гэж аргалав. Бао Юй найган ганхан явснаа эргэж хараад: “Тэр Лао Тайтайгаас бас хүндтэй байна шүү. Түүнийг асууж яах нь вэ. Тэр байхгүй бол би хоёр өдөр илүү амьдрах магадгүй” гэж үглэсээр өрөө рүүгээ оров. Бийр бэх нь ширээн дээр харагдана. Чин Вэнь угтаж аваад “Чи чинь надаар бэх зууруулаад сүрхий л байсан. Дөнгөж л гурван үсэг тавиад явсан шив дээ. Тэгээд намайг мэхэлж нэг өдөр хүлээлгэдэг байна шүү. Хурдхан шиг бэхээ барагдтал бичээрэй” гэхэд нь Бао Юй өглөө юу болсноо бодоод зүгээр л инээмсэглэн: “Миний бичсэн үсэгнүүд хаана байна вэ” гэж асуув. Чин Вэнь инээж: 
-Энэ хүн согтчихжээ. Анх чи, тэртээ Фуд очихдоо, үүдэн дээр наагтүн гэж тушаасан биш үү. Би бусдыг муунаагуузай гэж бодоод өөрөө шатан дээр гарч удтал оролдож байж арай гэж наалдуулсан. Одоо ч гарын бээрээ гараагүй байна гэхэд нь Бао Юй:
-Би мартжээ. Чиний гар даарсан бол би дулаацуулж өгье гээд түүний гарыг атган явж үүдний дээр наасан гурван үсгийг үзэв. Энэ үед Дай Юй ирэв.
-За охин дүү минь ээ, чи битгий худал хэлээрэй, энэ гурван үсгийн аль нь сайхан болж вэ гэсэнд дүү нь, “Улаан сүүлэн бүрхэн” хэмээх гурван үсгийг харж харж, нэгэд нэгэнгүй цөм сайхан. Юутай сайхан бичээв. Маргааш надад нэг илэрхийлэл бичиж өгөөрэй” гэсэнд ах нь “Аа чи бас намайг дооглоно уу. За энэ яахав, Ши Рэнь эгч хаана байна” гэж асуув. Чин Вэнь дотор өрөөний ханз руу хошуу цорвойлгов. Харвал, цаадах нь хувцастайгаа унтсан ажээ. Бао Юй: “За мөн дөө. Ийм эрт унтдаг байх нь. Өнөөдөр би тэнд өглөөний хоол идэхэд дүпүний өрөмний бууз нэг таваг байсан юм. Тэгээд чиний дуртайг бодоод: “Би орой идэх юм гээд” зарц нараар хүргүүлсэн. Чи олж авсан уу, үгүй юү” гэхэд цаадах нь: – хүргээд ирэхээр нь минийх гэж би мэдсээн. Дөнгөж хоол идчихээд байсан тул цааш нь тавьчихсан. Тэгтэл Ли найнай харчихаад, Бао Юй үүнийг юү гэж иддэг юм. Харин би ач нартаа идүүлье гээд гэр рүүгээ хүргүүлсэн гэв. Ийн ярилцаж байтал цай авчирав. Бао Юй: “Линь Мэй мэй цай уу” гэсэнд “Линь авхай явчихсаан. Чи хэнийг дуудаад байна” гэцгээн цөм хөхрөлдөв. Бао Юй хагас данх цай уув. Гэнэт өглөө уусан цайгаа санасан бололтой “Өглөө нэг аяга бат цагааны шүүсний цайгаар цайлсан. Түүнийг гурав дөрвөн удаа тунгаасны дараа сая би ууна гэж хэлсэн. Тэгтэл одоо яагаад ийм цай авчрав” гэж Чянь Шюэгээс асуув. Цаадах нь: “Тэр цайнаас үлдээгээд хадгалж байсан юм. Тэгсэн чинь Ли найнай ирээд уучихжээ” гэтэл Бао Юй аягаа шидтэл хангир жингэр дуу гарахын хамт асгарсан цай Чянь Шюэгийн хормогчийг норгов. Энэ зуур Бао Юй үсрэн босоод: “Тэр чинь аль төрлийн “Найнай” вэ. Та нар түүнийг энэ хэмжээнд хүндэтгэдэг үү. Намайг нялхдаа түүний сүүг хэдэн өдөр хөхсөн төдийгээр үү? Одоо харин давраад эмэг эхээс ч хэтэрч байна. Хөөж явуулбал харин түүний булай арилна” гээд Жя муд хэлэхээр явах гэж давшлав. Нэг мэдэхнээ, Ши Рэнь босоод ирсэн байв. Тэрбээр унтсан биш, унтсан дүр үзүүлж Бао Юйгийн агсрахыг чагнаад шоглон халдахыг нь хүлээн хэвтсэн ажээ. Үсэг ярилцаж байхад босохгүй гэж бодож байснаа Бао Юйг уурлаж аяга хагалж аяглахад босон харайж ятган хориглов. Жя Мугийн тэндээс хэзээний хүн ирж: “Юу болов” гэж асуусанд Ши Рэнь: “Сая би цай аягалахдаа хальтраад аягаа алдаад хагалчихав” гэж хариулав. Дараа нь, Бао Юйд хандаж: “Чи түүнийг үнэхээр хөөх гэж байгаа бол бид цөм явъя. Энэ дашрамд биднийг хамтад нь хөөчих. Чамайг ирж асрах шивэгчин хаа мундах вэ” гэхтэй зэрэг Бао Юй дуугүй болов. Ши Рэнь нар түүнийг түшиж ханзан дээр гарган хувцас хунарыг нь тайлж байхад тэрбээр амандаа ямар нэг юм үглэн дүлэгнэсээр байв. Хэл нь чулчран, нүд нь анивчин согтуурахад шалавхан унтуулахын мөн болов. Ши Рэнь билигт хашийг нь авч алчуурт боогоод дэр дор нь хийв. Бао Юй ч толгой дэр дээр тавимагц унтав. Энэ үед Ли мама зэрэг хүмүүс орж ирээд, түүний согтсоныг сонсуут ойртож чадахгүй мэгдэн байснаа унтсаныг нь мэдээд тайвшран явцгаав.
Маргааш өглөө нь, Рун да е, Чинь Жунийг дагуулж золгохоор ирэв гэсэн мэдээ авмагц Бао Юй тосон гарч уулзаад Жя Муд золгуулахаар дагуулж одов. Жя Му, зочин хүүг хараад, зүс өнгөлөг, зан төвлүүн, овор байдал дөлгөөн даруу нь Бао Юйг бичиг ном үзэхэд сайн хань болох хүн юм гэж ихэд баярлан, цай уулгаж, хоол идүүлээд Ван Фүрэнь нартай уулзуулахаар хүргүүлэв. Хүмүүс Чинь авхайг хайрлахын хамт Чинь Жунгийн энэ мэтийн сайныг хараад баярлацгааж, цөм бэлэг сэлэг өгчээ. Жя Мү түүнд нэг хавтага, бас нэг Күй Шин сахиулсан3 алтан хөрөг өгч “Бичгийн сахиусанд өршөөгдтүгэй” гэсэн санааг илтгэжээ. Тэгээд сургаж хэлэхдээ “Чиний гэр хол. Хүйтэн халуун тохиолдвол амаргүй тул манай энд суугтун. Бао авгатайгаа хамт явагтун. Тэдгээр өөдгүй амьтадыг битгий дууриан сурагтүн” гэсэнд Чинь Жун “За” гэж хүлээн авч гэртээ хариад аавдаа хэлэв. Түүний эцэг Чинь Банье дал шахсан насны хүн бөгөөд үйлдэх засах захиргааны ялгагч түшмэлийн4 албатай. Эхнэр нь эрт өөд болсон ажээ. Төрсөн үр хүүхэдгүй учир хүүхэд тэжээх газраас хүү охин хоёр үрчилж авч өсгөжээ. Тэгтэл хүү нь нас бараад ганц охинтой болжээ. Түүний багын нэр Кө Эр гэх бөгөөд жинхэнэ нэр нь Жя Мэ юм. Өсөхдөө түүний зүс өнгөлөг, авир зан хээнцэр болсон бөгөөд Жя овогтынхоны холын садан болох тул ураг барилджээ. Чин Банье тавин гурван насандаа Чинь Жунг олжээ. Энэ жил арван хоёр настай. Ноднин сурлагын багш нь урагш буцсан тул гэртээ хичээлээ үздэг. Эцэг нь хүүгээ гэрийн сургуульд суралцуулах гэж байтал Бао Юйтэй таарсанаас хойш Жя овогтын гэрийн сургуульд сургахаар шийджээ. Тэр сургуулийн багш нь эдүгээгийн их бичигтэн Жя Дайру тул хүүгийнхээ хичээл сурлагад ахиц гарч нэр алдарт хүрч болно гэж их баярлажээ. Тушаалтай ч ядмаг эр болохоор тэртээ талын баян элбэг, нүд тарган хүмүүстэй хүүгээ нэг насных нь их үйлст холбож байгаа учраас зүүнээс зээлж баруунаас тэмтэрсээр уулзалтын бэлэг хорин дөрвөн лан мөнгөтэй болсноо аваад Чинь Жунгээ дагуулан Дай Ругийн гэрт очиж хичээнгүйлэн бариад Бао Юйны сонгосон өлзийт өдөр хамтад нь сургуульд явуулахаар тохиров. Ингэж гэрийн сургуулийн хэрэг явдал үүсэв. Ямар болохыг дараачийн бүлгээс үзтүгэй.

Тайлбар:
1.Дөрвөлж-Хаалга. Хаалга тасалгаан дээр өлзийтэй үсэг бичиж наасан дөрвөлжин цаас буюу энгийн дөрвөн мөрт шүлэг, зургийн хуудсыг хэлнэ.
2.Урт насны оньс, амин сахиус-мухар сүсгээр бага хүүхдийн насан хутгийг уртасгах гэж лам буюу бумба нараас аврал айлтган гуйж авсан сахиус.
3.Алтан Күй шин гэдэг нь үсээ тавьж, богино хувцас өмсөж, зүүн гартаа дао од атгаж, баруун гартаа бийр барьсан сахиулсаны дүртэй “Күй Шин” гэдгийн хөрөг юм. Ийм хөргийг зүүх нь мөчлөг, шалгалтад амархан орж чадахыг бэлгэдсэн санаа юм.
4.Үйлдэх засах захиргааны ялгагч түшмэл-Үйлдэх засах захиргаа гэдэг бол үйлдэх яамны дорх тусгайлан нийслэл хотын барилгын ажлыг хамаарах захиргаа. Ялгагч түшмэл гэдэг нь захиргааны зэргийн яамдын голлогч түшмэлийг хэлнэ.