Аялгуунд нь автаж, ганц хоёр үгэнд нь хулхидуулаад, шүүрч аваад дуулдаг гадаад байтугай монгол дуунууд бий. Жишээлбэл, тэнгэрт хальсан амрагаа хөдөөлүүлэх үеийн “Чамайг тойрон эргэлдэнэ” дууг мөдхөн уулзах амрагтаа зориулж болохгүй. Тоонот гэрт толгой холбосон эхнэртээ “Ээ, алсран холдох уран гоо минь ээ хө, Ээ алаг зүрхний янаг минь ээ хө” гэж Гончигсумлаа гуайн “Жаргаах зүрх”-ийг ч дуулж болохгүй. Заяаны ханьд зориулсан дуу мундахгүй их шүү дээ.

Эрчүүд “Эрүү цагаан болжмор”-т шад шад шүлэг нэмсээр жар гаруй бадагтай болгожээ. Үгийг нь сайн ажвал

…Заагаад хийсэн зандан ширээ нь

Заадсаар салахыг үзээгүй билээ

Ар дээр ургасан арвай буудай нь

Амттай болдог нь юуных билээ" гэж эхнэртээ тунирхаж, гэрээсээ дайжсан эрчүүдийн дуу болох нь мэдэгдэнэ. Иймд энэ дууг найз нөхдийнхөө дунд биш, эхнэртээ эрхэлж дуулбал зохилтой.

Талын зэрэглээнээс болж тарвага гөрөөсийг намнах гэж байгаад тарваган дээлтэй дүүгээ ташаарч харвасан ахын тухай “Шалзат баахан шарга”-ыг найран дээр лав дуулж болохгүй. Нэгэн баяны 33 адууг хэрхэн хулгайлснаа ярих Хүүхэн хутагтын зургадугаар дүр Найдансүрэнгийн “Бор борын бялзуухай” ч бэлгэ ерөөлгүй. 

Энэ мэт чихнээ ирэх сонсголонг ерөөл бэлгэдэл, утга юутай нь харьцуулж, тунгаан дэнслэхийн чухлыг эрхэм та анзаарсан биз ээ!

“Егөөтэй 99 тайлбар” номын “Үгнээс хүчтэй аялгуунд хулхидуулсан сонсогч” өгүүллийн хэсгээс