Найр, наадмаар ”хачирласан” улс төр

Хуучирсан мэдээ: 2011.07.25-нд нийтлэгдсэн

Найр, наадмаар ”хачирласан” улс төр

Үндэсний их баяр наадмыг тэмдэглэн өнгөрүүлсний дараах ажлын долоо хоногт баярын уур амьсгал намжсангүй. УИХ-ын гишүүдийн амралт эхлэхтэй зэрэгцэн аймгуудын тэгш ой давхцсан тул Төрийн ордон нам гүмхэн байлаа. Гэхдээ улс төрийн амьдрал өрнөдгөөрөө өрнөж, сонирхол татахуйц үйл явдал болдгоороо болов. Өнгөрсөн долоо хоногт УИХ-ын байнгын хороод хаврын чуулганаар хийсэн ажлаа тайлагнав. Хууль зүйн байнгын хорооныхон нийт 15 удаа хуралдаж, 45 асуудал хэлэлцсэн аж. Үүнд Захиргааны хэргийн хянан шийдвэрлэх тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай, Мэдээллийн ил тод байдал ба мэдээлэл авах эрх, эрх чөлөөний тухай хуулиудыг батлуулсан байна. Мөн Шүүхийн шинэтгэлийн багц хуулийн төслүүд, Өмгөөллийн тухай, Цахим гарын үсгийн тухай зэрэг хуулийн төслүүдийг намрын чуулганаар хэлэлцүүлэх бэлтгэл ажлыг хангасан гэдгийг байнгын хорооны дарга Д.Одбаяр хэлсэн юм. Өнгөрсөн долоо хоногт сонирхол татсан асуудлуудын нэг бол УИХ-ын гишүүн Д.Дондогийн бүрэн эрхийг түдгэлзүүлэх тухай санал байлаа. Түүний бүрэн эрхийг түдгэлзүүлэх тухай албан бичгийг Улсын ерөнхий прокурорын газраас гурав дахь удаагаа ирүүлээд буй. Гэвч УИХ-ын Хууль зүйн байнгын хорооны дарга Д.Одбаяр “Хэлэлцэх боломжгүй” гэсэн нь прокурорынхны дургүйг хүргэсээр байгаа юм. Гурав дахь удаагаа ирүүлсэн бичгийг байнгын хорооноос Халдашгүй байдлын дэд хороонд шилжүүлсэн. Гэсэн хэдий ч “УИХ-ын гишүүнийг гэмт хэрэг үйлдэх явцад, эсвэл хэргийн газар нотлох баримттай баригдсан тохиолдолд бүрэн эрхийг нь түдгэлзүүлж болно гэсний дагуу түдгэлзүүлнэ. Тиймээс түдгэлзүүлэх боломжгүй гэсэн байр суурь дээрээ хэвээр байна” хэмээн байнгын хорооны дарга Д.Одбаяр “гүрийсээр” байгаа. Уг нь хуулийн дагуу УИХ прокурорын байгууллагын хүсэлтийг 14-21 хоногийн дотор хэлэлцэх ёстой юм.

Их улс төрийг хөгжөөж буй сэдэв бол яах аргагүй МАХН хэмээх нэр юм. Энэ асуудал өнгөрсөн долоо хоногт улс төр сонирхогчдыг гэгэлзүүлж, маргаан өрнүүлсэн. Зөвхөн үүгээр ч зогсохгүй, ирэх сонгуулиар шуугиан тарьж мэднэ гэдэгтэй олон хүн санал нийлэх биз. Улсын дээд шүүх МАХН-ыг Монголын улс төрийн 19 дэх намаар бүртгээд удаагүй байгаа. Хэдэн сар хөөцөлдөн байж нэрээ авсандаа МАХН-ынхан баяртай байгаагаа хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр илэрхийлж байсан нь саяхан. Тэдний баярыг Ардын намынхан үгүй хийхийг ч оролдов. Ардын намын Хяналтын ерөнхий хорооноос МАХН нэрийг өгсөнд эсэргүүцэн гомдол гаргасан юм. Тэд гомдолдоо “МАХН-ыг Улсын дээд шүүх бүртгэн авсан нь Иргэний хуульд “Хуулийн этгээдийн нэр… бусдыг төөрөгдүүлэхээр ижил, төстэй байж болохгүй” гэсэнтэй харшилж байна. МАХН нэрийг авах санаархал нь бусдыг төөрөгдүүлэх зорилго агуулж байгаа нь тодорхой байсан төдийгүй үүнийгээ өөрсдөө ч нуугаагүй гэдгийг баримтууд нотолно” хэмээв. Ардын намын Хяналтын ерөнхий хорооны гомдлын хариуг энэ сарын 19-ний өдөр Улсын дээд шүүхийн Ерөнхий шүүгч Ц.Зориг өглөө. Гомдлын хариуд “Улс төрийн намын тухай хуульд улс төрийн намыг улсын бүртгэлд бүртгэсэн Улсын дээд шүүхийн тогтоолд гомдол гаргах талаар журамд тусгаагүй. Үүнээс гадна Улсын дээд шүүх тухайн намыг бүртгүүлэх хүсэлтийг хүлээн авснаас хойш ажлын 30 хоногийн дотор улсын бүртгэлд бүртгэн гэрчилгээ олгож, нийтэд мэдээлнэ” гэсэн байдаг. Тиймээс Улсын дээд шүүхийн тогтоол гармагц биелүүлэх учиртай тул та бүгдийн гомдлоор Дээд шүүхийн хүчин төгөлдөр тогтоолыг хянах, хүчингүй болгох бүрэн эрх Улсын дээд шүүхийн Ерөнхий шүүгчид байхгүй болохыг мэдэгдье” гэсэн. МАХН нэрийг өгсөн нь хууль зөрчөөгүй гэх хариулт Ардын намынхныг холбогдох байгууллагад дахин хандахад хүрэх магадлалтай. Гэхдээ цаашид юу болохыг нь хэн ч таашгүй. Ямартай ч Н.Энхбаяр МАХН-тайгаа үлдлээ. Гэхдээ бараг МАХН-тайгаа хоёулаа л үлдэх болоод байх шиг байна. Учир нь С.Молор-Эрдэнэ, Ц.Шинэбаяр, Ю.Атар, Д.Өрнөхбаяр нар албан тушаалаасаа нэгэн зэрэг огцрох хүсэлт гаргасан. Хамтдаа МАХН нэрийг авч, нам байгуулан ажиллах нэг зорилго, хүсэл, тэмүүлэлтэй байсан нөхөд Н.Энхбаяраас нүүр бурууллаа. Тэдний ингэж аашлах болсон шалтгаан нь Н.Энхбаярын “Ардын намтай нэгдсэн ч болно” гэх үг байсан юм. “Улс төрийг өөрчлөх цоо шинэ нам байгуулахын тулд ажилласан болохоос биш хуучин намтай зөвшилцөхийг хүсээгүй” гэж албан тушаалаа өгөхөөр болсон МАХН-ын дэд дарга болон нарийн бичгийн дарга нар хэлж буй. Харин тэд өөр  нам байгуулахаар сэтгэл шулууджээ.

УИХ-ын хаврын чуулганаар Тавантолгойн ордыг эдийн засгийн эргэлтэд оруулах талаар хэлэлцэх ёстой байсан. Гэвч хуулийн дагуу УИХ-ын дарга Д.Дэмбэрэлийн сунгасан 14 хоногийн хугацаа дуусаж, чуулганыг зав­сарлуулсан. Тавантолгойн хөрөнгө оруулагчаар АНУ, Хятад, Орос, Монголын хамтарсан кон­сорциумд тодорсон. Үүнтэй холбогдуулан Тавантолгойн Хөрөнгө оруулалтын гэрээний төслийг Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлд танил­цуулах ёстой. Энэ мэт гацаанд орсон Та­ван­толгойтой холбоотойгоор Монголын Үн­дэсний худалдаа, аж үйлдвэрийн танхимаас УИХ-ын гишүүдэд ил захидал хүргүүлэв. Уг ил захидалд “УИХ-ын 39 дүгээр тогтоолын хэрэгжилтэд УИХ-ын гишүүд хяналт тавина гэдэгт Монголын Үндэсний худалдаа, аж үйлдвэрийн танхимын зөвлөл, тэргүүлэгчид найдаж байна. Мөн Тавантолгойн орд 50 толгой болж салахгүй байх хэрэгтэй” хэмээн дурьдав.

БНАСАУ-ын Гадаад хэргийн сайд Пак И Чун манай улсад албан ёсны айлчлал хийв. Тэрбээр айлчлалынхаа хүрээнд Монгол Улсын Ерөнхий сайд С.Батболдтой уулзсан. Энэ үеэр хөдөө аж ахуй, уул уурхай, далайд гарах гарц, боомтын чиглэл, дэд бүтэц, барилгын салбарт хамтран ажиллах боломж байгааг хоёр тал онцолсон юм. Мөн тэрбээр Гадаад харилцааны сайд Г.Занданшатартай уулзаж албан ёсны хэлэлцээр хийв. Хэлэлцээрийн хүрээнд хоёр орны улс төрийн харилцааг гүнзгийрүүлэх, худалдаа, эдийн засаг, соёл, хүмүүнлэгийн хамтын ажиллагааг өргөжүүлэх талаар санал солилцжээ. Мөн энэ өдрүүдэд Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрынхан Энэтхэг улсын Ерөнхийлөгчийн айлчлалын бэлтгэл ажлыг хангаж байна. Энэтхэг улсын анхны эмэгтэй Ерөнхийлөгч Пратибха Девисингх Патилын айлчлалын үеэр хоёр орны хамтын ажиллагааг хөгжүүлэх, боловсрол, худалдаа, оюутан солилцоог эрчимжүүлэх талаар хэлэлцэх аж. 

Ц.ЭНХЦЭЦЭГ

NewsMN Гар утасны хувилбар Татах
NEWS.mn

Мэдээллийн эх сурвалж