3,572.88
Ипотекийн найман хувийн зээлийг арилжааны банкууд олгохоо түр зогсоогоод байгаа билээ. Тус зээлийн зарцуулалтад Монголбанкнаас шалгалт хийж байгаа аж. Гэхдээ эх сурвалжийн хэлснээр Монголбанк ипотекийн зээлийг үргэлжлүүлэн санхүүжүүлэх боломжгүй болсон байна Тиймээс ипотекийн зээл зогсч магадгүй байдалд хүрчээ. Харин ипотек ба Монголбанк-арилжааны банкууд тойрсон асуудалд М.Энхсайхан юу гэж хариулсныг хүргэе.
Тэрбээр “Нэг биш хүн манай банкны салбарт бий болсон нөхцөл байдлыг хялбаршуулан тайлбарлаж өгөхийг хүссэн юм. Оролдоод үзье” гэжээ. Монгол Улсын сайд асан М.Энхсайхан яагаад ипотек баяртай гэж хэлэх болсноо доорх арван үндэслэлээр тайлбарласан байна.
Банк бусдын мөнгийг хадгалж эргэлтэд оруулдаг бизнесийн байгууллага бөгөөд банк өөртөө ашиг бий болгохын тулд зээлийн хүү нь хадгаламжинд төлж байгаа хүү (~10 хувь)-гээс доош байх аргагүй.
Банкууд орон сууц авах гэсэн иргэдийг, өөрөөр хэлбэл ипотекийг өөрийн хөрөнгөөр зээлжүүлж байгаагүй.
Ипотекийн зээлийг Монголбанк мөнгө хэвлэх маягаар гаргаж арилжааны банкуудаар дамжуулж санхүүжүүлж байсан бөгөөд энэ хэмжээ нь банкны салбарыг бүхэлд нь татан унагаах хэмжээнд хүрч байгаа.
Ипотекийн зээлийг дахин санхүүжүүлэх хөрөнгийн эх үүсвэр Засгийн газарт байхгүй. Монголбанк дахин мөнгө хэвлэх бараг боломжгүй.
Орон сууцны үнэ унаж байгаа нь Банкуудын барьцааны хөрөнгийг үнэгүйдүүлж байна.
Ипотекийн зээл авагч нарын хувьд зээл авч байх үедээ "зээлээ бүр төлж чадахгүйд хүрвэл байраа зарчихна гэсэн" бодолтой байсан бол энэхүү "тооцоо" нь замхарч байна.
Банкуудын хувьд, ипотекийн зээлдэгч Монголбанк, ипотекийн зээлэгчийн хувьд Орон сууцны үнэ унаж байгаагаас орон сууц нь үнэтэй эд биш* зээл нь үнэтэй эд болж, эрсдэл, дарамт болж хувирч байна.
Ипотекийн зээлэгчийн хувьд хамгийн дарамттай асуудал бол САРЫН ТӨЛБӨР
Ипотекийн САРЫН ТӨЛБӨР-ийн хэмжээнд эерэг болон сөрөг нөлөө үзүүлэгч хүчин зүйлсийг банкуудын нүдээр харвал, "Урдчилгаа төлбөрийн хэмжээ буурвал САРЫН ТӨЛБӨР өснө. Ипотекийн зээлийн Хүү буурвал САРЫН ТӨЛБӨР мөн л өснө. Учир нь банкуудын ерөнхий чадамж унаж байгаа болон муу зээлийн хэмжээ нэмэгдэх нь банкуудад алдагдлаа нөхөхийн тулд төлбөрөө нэмэгдүүлэх даралт шахалт нэгэнт бий болсон байгаа.
Дээрхтэй ижилдүү нөхцөл байдлыг субпрайм хямралын өмнөх байдал гэх бөгөөд Warren Buffet 2005 онд үүнийг "Үй олноор нь сүйтгэх санхүүгийн зэвсэг” хэмээсэн байдаг “ гэжээ.
