УИХ-ын чуулганы өнөөдрийн хуралдаанаар Шүүх байгуулах тухай хууль, Монгол Улсын Шүүхийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай, Шүүх байгуулах тухай хуулийг хүчингүй болсонд тооцох тухай хуулийн төслүүд, Шүүгчийн орон тоо батлах тухай Монгол Улсын Их Хурлын тогтоолын төслийн анхны хэлэлцүүлгийг хийлээ. Шүүх байгуулах тухай хуулиар давж заалдах шатны 19 шүүх, дүүргийн анхан шатны 8 шүүхийг дагнан байгуулах, Захиргааны хэргийн анхан шатны шүүхийг 21 аймагт дагнан байгуулах, мөн Сум дундын Эрүү, Иргэний хэргийн анхан шатны шүүхийг 21 аймагт дагнан байгуулах, харин Дорноговь аймгийн Замын-Үүд сум, Завхан аймгийн Тосонцэнгэл сум, Өмнөговь аймгийн Ханбогд сум, Ховд аймгийн Булган сум зэрэг Сум дундын 8 шүүхийг дагнан байгуулахгүйгээр байгуулахаар тусгаад байгаа юм. Шүүхийн нэрийг тухайн шүүхийн харьяаллын засаг захиргааны нэгжийн нэрээр нэрлэх юм. Тухайлбал, “Дорнод, Хэнтий, Сүхбаатар аймгийн Иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүх”, “Дорнод, Хэнтий, Сүхбаатар аймгийн Эрүүгийн хэргийн давж заалдах шатны шүүх”, “Баянзүрх, Сүхбаатар, Чингэлтэй дүүргийн Иргэний хэргийн анхан шатны шүүх” гэх зэргээр нэрлэх аж.
Энэ үеэр УИХ-ын гишүүн Ц.Нямдорж Үндсэн хууль зөрчсөн хууль батлах гэж байна хэмээн нэлээд шүүмжилсэн юм. Тэрбээр “ҮАБЗ-ийн саналаар хэлэлцэх асуудлаа хойшлуулна гэдэг байж боломгүй зүйл. Аюулгүйн зөвлөлийн аппарат хайгуулын лиценз зогсоож байхад 3 хүн очиж хэлэлцээд зогсоож байсан. Монголд Аюулгүйн зөвлөл гэдэг төрийн институци байхгүй. Тэгээд очиж очиж Байцаан шийтгэх хуульд өөрчлөлт оруулахдаа Аюулгүйн зөвлөлөөр хэлэлцүүлнэ гэдэг байж боломгүй. Дээр нь Шүүхийн асуудалд тоог нь үгээр солилоо. Үндсэн хууль, цэцийн гишүүд амьд байгаа. Шүүх байгуулах тухай хууль ирэх долдугаар сарын 1-нээс хэрэгжиж эхлэх гээд будилж байтал дахиад цэцийн дүгнэлт гарна. Та нар харж байгаарай. Миний үг Үндсэн хуулийн цэцэд нотлох баримтын хүрээнд үнэлэгдэнэ шүү Д.Ганбатаа. Хууль нь амьд, хүн нв амьд байхад улаан цайм хууль зөрчиж болохгүй. Үндсэн хууль ард түмэн хоёр мөнх” гэсэн юм.
Харин үүнд Хуульзүйн байнгын хорооны дарга Д.Ганбат “Ц.Нямдорж та олон юмыг урьдчилж хэлдэг Ванга л даа. Та урьдчилж хараад цэцийн дүгнэлт гарна гээд байна. Би харин тэгэж бодохгүй байна. Цэцэд өндөр мэдлэг боловсролтой хүмүүс ажилладаг гэж итгэж байна. Ингээд намар юу болохыг харъя. Долдугаар сарын 1-нээс өмнө хуулийн эргэлзээтэй байдлыг арилгах ёстой” гэлээ.
УИХ-ын гишүүн О.Баасанхүү: Бэлтгэл байна уу. Шинээр шүүх байгуулахаар 151 сая төгрөг шаардлагатай гэсэн. Энэ мөнгө төсөвт тусаагүй. Томилолтын тодотгол хийх юм уу?
ШЕЗ-ийн гишүүн н.Эрдэнэчулуун: 151 сая төгрөг бол нэмэлт зардал биш. Томилолтын зардлаас гарна. Бэлтгэл ажлыг тамгын газар нь хангах журмын төсөл бэлэн болсон.
УИХ-ын гишүүн Ц.Нямдорж: Үндсэн хууль зөрчсөн асуудал хэлэлцвэл хуралдааныг орхиж гарах эрхтэй. Өмнө нь 4 багц хуулийг хэлэлцэхэд би оролцоогүй. Шүүхийн зохион байгуулалтыг баталж байгаа энэ хуралдаанд би оролцохгүй. Энэ бол Монгол төрийн үндсэн баримт бичгийн зарчмын асуудал. Тиймээс би хуралдааныг орхиж байна” гээд хуралдааныг орхин гарлаа.
Ингээд хуулийг долдугаар сарын 1-нээс дагаж мөрдөх тухай санал гишүүдийн дэмжлэг авсангүй. Тиймээс маргааш өглөө Хуульзүйн байнгын хороо чуулганы хуралдаанаас өмнө хуралдаж эцсийн хэлэлцүүлгийг хийх үүргийг УИХ-ын дарга өглөө. Ингэснээр хуулийн төслийг эцсийн хэлэлцүүлэгт бэлтгүүлэхээр Хууль зүйн байнгын хороонд шилжүүллээ. Хуулийн төслийг маргаашдаа багтаан УИХ-аар хэлэлцэн батлахаар төлөвлөж..
Үргэлжлүүлэн Зэвсэгт хүчний жанжин штабын даргыг томилох асуудлыг зөвшилцөж байна.
С.ОТГОН
