Л.Бат-Амгалан: Би киноны ажилдаа их дуртай

Хуучирсан мэдээ: 2011.05.28-нд нийтлэгдсэн

Л.Бат-Амгалан: Би киноны ажилдаа их дуртай

Кино найруулагч Л.Бат-Амгалантай ярилцлаа. Түүний “Дуудлага” зохиол “The call” кино төслийн хүрээнд зарлагдсан уралдаанд шалгарсан юм.

-“Дуудлага” зохиолынхоо талаар сонирхуулна уу?

-Энэхүү богино хэмжээний ки­но­гоороо дуудлага бүрийн ард өөр өөр амьдрал өрнөж байдаг. Зарим­даа танихгүй хүмүүс хүртэл хэрхэн санаанд  оромгүй байдлаар хол­богдож бие биенийхээ амьдралд хамааралтай амьдарч болохыг харуулахыг зорь­сон.

-Яагаад драмын жанрын кино бичих болов?

-Уг уралдаанд зориулж дра­мын төрлийн кино бичсэн юм. Өнөөдөр бидэнд байнга байдаг, амьдралын салшгүй зүйлсийн нэг нь гар утас болсон болохоор үүнийг энгийн сайхнаар гаргаж ирмээр санагдсан. Мөн хүмүүс утсыг байдаг л зүйлийн нэг гээд анзаардаггүй болчихсон шүү дээ. Гэтэл утасны дуудлага бүрийн цаана таахын аргагүй ямар ч  амьдрал өрнөж байгаа юм билээ.

-“The call” төсөл монголдоо анхдагч. Энэ уралдаанд оролц­­сон нь нэр төрийн хэрэг байх шүү?

-Тийм шүү. “Юнител”-ээс зо­хион байгуулсан энэ уралдаанд тийм олон зохиол ирэхгүй байх гэж бодож байсан юм. Тэгтэл 30 гаруй бүтээл ирсэн гэсэн. Тэгээд зохиол нь шалгарсан уран бүтээлчид гэсэн чинь миний танил, найзууд гээд киночид дундаа сайнд тооцогдох уран бүтээлчид байсан.

-Таны бодлоор Монголын кино урлагт баруун болон Азийн алиных нь нөлөө их байдаг вэ?

-Мэдээж аль аль нь л их байгаа, Одооны үзэгчид маань дэлхийн сайн гэсэн кинонуудыг телевиз, театр, интернэт гээд бүх л мэдээл­лийн сувгуудаар хүлээн авч үзэж байна. Бүх л төрлийн киног ойл­годог болчихсон. Түүгээр ч барах­гүй шүүмжилдэг болчихож. Тэгэ­хээр Монгол кинонд сайн, муугаар дүгнэлт хийх нь арга ч үгүй юм.

-Киног баригдмал, нэгэн хэ­вийн байдлаас нь салгахад уран бү­тээлчдийн сэтгэл­гээнээс илүү­тэй тухайн нийг­мийн уур амьсгал чухал гэ­дэг?

-Нийгмээ мэдэрч хийх хэрэгтэй л дээ. Гэхдээ кино маань өөрөө ямар жанр төрлийнх вэ, хэнд зориулж хийх вэ гэдгээс илүү ха­маарна.

-Монголд төрөл бүрийн кино хийгддэг болжээ. Таны бод­лоор эдгээр жанруудаас ям­рыг нь түлхүү хөгжүүлбэл дээр вэ?

-Кино бүх л төрлөөр хөгжвөл дээр шүү дээ. Эд нар зөвхөн инээд­мийн кино л үздэг гэсэн бүлэглэл байхгүй. Үзэгчид бүхий л төрлийн киног үздэг. “Хошин шогийн­хон ийм кино хийгээд бут аваад байна. Ийм кино хийчихье” гэж болохгүй л байх. Хүмүүс ихэнхдээ мэдэхгүй зүйл, очиж үзээгүй газар гээд зөндөө юмыг киноноос харж, су­ралцаж  байдаг болохоор кино­ны уран бүтээлчид маань үүн дээр илүүтэй анхаарал хандуулж бай­вал зүгээр байх.

-Та өмнө нь дэлгэцийн ямар бүтээлүүд хийж байв?

-Хамгийн анхны уран бүтээл маань 2004 он хийсэн “Улаан ой” гэдэг бүрэн хэмжээний сэтгэхүйн аймшгийн кино. Тэрнээс хойш ихэнхдээ гадны баримтат кино­нууд дээр ажилласан. BBC-гийн “Чингэс хаан” зургийн багт, Natio­nal Geographic сувгийн “Хийморь” зургийн багт тус тус ажилласан. Мөн “ZMN” продакшны “Надтай гэрлээч” киноны эвлүүлэгч, “Port­raits of Change” баримтат киноны найруулагчаар ажилласан. Өмнөд Солонгосын Пусаны наа­дамд “An Encounter in the woods” хэмээх бо­гино хэмжээний киногоор оролц­сон.

-Кино найруулагчаар хаана мэргэжил эзэмшсэн бэ?

-Би уг нь инженер хүн байгаа юм. Оюутан байхаасаа киноны чиглэлээр ажиллаж эхэлсэн. Тэгээд яван явсаар кино урлагт халтираад орчихсон доо. Гэхдээ энэ ажилдаа илүү дуртай.

“Улаан ой” киногоо хийчихээд өөртөө дүгнэлт хийсэн. Энэ чиг­лэлээр номын дуу сонсох хэрэгтэй юм байна гэж бодоод богино хуга­цаанд үр дүнгээ өгөх сургалтыг хайсан юм. Тэгээд 2007 онд Тай­ландад медиа арт чиг­лэлээр олон улсын залуу уран бүтээлчдийн хамт сургалтад хам­рагдсан даа. Дараа нь 2008 онд Берлиний олон улсын кино наад­мын залуу уран бүтээлчдийг дэм­жих тусгай хө­төлбөрт тэнцээд сургалтад хам­рагдсан. 2009 онд Өмнөд Солон­госын Пусан хотод болсон олон улсын киноны 14 дэх наадмын залуу уран бүтээлчдийг дэмжих  “Аsian Film Academy”-д суралцсан даа. Цаашдаа өөр бас бус сургал­тад явах санаа байгаа. Цаг хугацаа яаж таарах бол гээд харж л байна.

-Нийгмийн бүхий л салбарт өөрчлөлт шинэчлэлт хэрэг­тэй гэдэг. Манайхан шинэ зүйл гарч ирэхээр хуучнаа таягдан хаях дуртай хүмүүс. 1990 он хүртэлх Монголын кино урлагаас өнөө­дөр, орчин үед хэрэглэж болох хамгийн чухал үнэт зүйл нь юу вэ?

-“МОНГОЛ КИНО” гэж л хэлмээр байна даа. Манай орчин үеийн кинонуудаас монгол гэх үнэр үнэр­тэхгүй байна уу даа. Жишээ нь хятад кино байлаа гэхэд яалт ч үгүй л хятад уур амьсгал тэндээс мэд­рэгддэг. Бас япон киноноос ч тэр.

-Сүүлийн үед бүтээгдэж буй кинонуудад ихэвчлэн хот суу­­рин, хүн бөөнөөр суурьш­сан амьдралыг гаргадаг болж. Гэтэл монголын уламж­лалт нүүдэл­чин амьд­рал ахуй ки­ноны хальс, най­руулагчийн санаанаас үл­дэж хоцроод байх шиг. Зарим­даа улиг болсон сэдвээс сор бүтээл гарах нь бий?

-Киноны үйл явдал хаана ч өрнөж болно. Хаана ч байсан монгол хүний амьдрал гарч байгаа болохоор хот уу, хөдөө юу гэдэг нь сонин биш. Кино маань л сайн байвал уг бүтээл маань сор бүтээл болж чадна.

-Утга зохиол, урлаг судлаач, шүүмжлэгчдийн амнаас түү­хэн сэдэвтэй бүтээл хийх мэдлэгтэй залуус төрөн га­рахгүй байна гэх үг унах бол­сон. Манай шинэ залуу най­руулагч, зохиол­чид энэ та­лаар хэр сонирхдог бол?

-Түүхэн бүтээл хийхэд их мэд­лэг, бас хөрөнгө мөнгө, зөв шийдэл хэрэгтэй. Одоохондоо залуу уран бүтээлчдэд маань тэр бүхний аль аль нь гүйцэд төлөвшөөгүй байгаа болов уу гэж бодож байна.

-“Дуудлага” киноны зурагт авалт хэзээ эхлэх вэ. Жү­жигч­­дээ сонгочихсон уу?

-Тавдугаар сарын 20-ноос л зураг авалтаа эхэлнэ дээ. Одоо­гоор бэлтгэл ажлаа хийгээд, жү­жигчдээ сонгож байна.

Д.ГАНСАРУУЛ

NewsMN Гар утасны хувилбар Татах
NEWS.mn

Мэдээллийн эх сурвалж