”Мөнгөө” тарих цаг боллоо

Хуучирсан мэдээ: 2011.05.04-нд нийтлэгдсэн

”Мөнгөө” тарих цаг боллоо

Гараандаа марш гэдэг шиг газар тариаланчид маань нөр их ажилдаа шамдан  ороход ер­дөө тавхан хоног үлдэж. Энэ сарын 10-наас буюу ирэх долоо хоногоос газар тариалангийн нөр их ажлыг эхлүүлэхээр төлөвлөж байна.  Ирэх зуны хувьд нэлээд халах төлөвтэй байгаагаас ийн­хүү тавдугаар сарын 10 гэх зураглалыг Хүнс, хөдөө аж ахуй хөнгөн үйлдвэрийн яамнаас гар­гаад буй. Учир нь цаг уурчид  ирэх долоо, наймдугаар сард ихэнх нутгаар олон жилийн дунд­жаас 1-1.5 градус дулаан байна гэх урьдчилсан тандалтыг хийгээд байгаа юм. 

Энэ онд улсын хэмжээнд 281.2 мянган га-д үр тариа, түүнээс 276.5 мянган га-д улаан буудай тариалахаар Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамнаас төлөвлөөд байгаа гэ­нэ. Урьд­чилсан тооцоогоор ур­гац хураалтын үр дүнд улсын хэрэгцээт буудай, төмсийг 100 хувь, хүнсний ногооны 60 хувийг хангана гэсэн зорилт тавьж байгаагаа албаны хүмүүс дуулгасан. Тэдний хэлснээр сүү­лийн жилүүдэд газар та­риа­­лангийн ажил нэлээд эр­чим­жиж байгаа гэнэ. Энэ нь “Атарын III аян” үр шим юм байх. Аяны хүрээнд газар тариа­лангийн салбарт техник, тоног төхөөрөмжийн шинэчлэл хийж чадсан гэх дүгнэлтийг салбарын яамны мэргэжилтнүүд өгсөн.  Зүтгэх хүчний тракторын 80, ургац хураах техникийн 65 ор­чим хувийг  өнгөрсөн жил шинэ­чилж чаджээ. Ингэснээр газар тариалангийн ажлын үр өгөөж сайжирсан бололтой. 2010 оны ургац хураалтын дүнгээр  нийтдээ  366.3  мянган тонн үр тариа, үүнээс 344.5 мянган тонн буудай, 5000 тонн арвай, 3.1 мянган овъёос, 538 тонн хөх тариа, 12.9 мянган тонн тосны ургамал,  205 тонн гурвалжин будаа, 169.0  мянган тонн төмс,  90.3 мянган тонн хүнсний ногоо, 38.9 мянган тонн тэжээлийн ургамал тус тус  хураан авч жи­лийн  хэрэгцээт буудай, төмсийг 100.0 хувь, хүнсний ногооны  53.7 хувийг  дотоодын ургацаас хангасан байна.

Газар тариалангийн нөр их ажил эхлэх цагаар шатахууны үнийг импортлогчид өсгөсөн нь тариаланчдад багагүй хүндрэл уч­­руулж болзошгүй юм. Он гар­­­­саар хоёр ч удаа шатахууны үнийг нэмсэн.  Эхний удаад 30-120 төгрөгөөр, энэ удаад литр тутамд 80 төгрөгөөр шатахууны үнийг өсгөөд байгаа. Бөөн мөн­гө газрын хөрсөнд булж, түүнийгээ өсгөхийн  төлөө цаг завгүй ажиллах тариаланчдын хувьд шатахууны үнийн энэ өсөлт багагүй дарамт болох нь дамжиггүй.

Газар тариалангийн ажилд зо­­риулан 17 мянган тонн шата­­­хуу­ныг өнөөдрийн байд­лаар нөөцлөөд байгаа гэнэ. Шатахууны нөөцийн хувьд га­зар тариалангийн ажил дуус­тал хангалттай хүрэлцэж чадна хэмээн салбарын яамнаас мэдэгдэж байна. Техник хэрэгс­лийн хувьд ямар нэгэн асуудал гарахгүй гэдгийг ч тус яамны мэргэжилтнүүд онцолсон.  Учир нь бага хувийн зээлээр газар тариаланчдынхаа “зэр зэвсэг”-ийг шинэчлэх талаар салбарын яамнаас багагүй анхаарал тавь­сан гэнэ. 2011 оны хаврын тариалалтад зориулж улсын нөө­цөөс улаан буудайн 5100 тонн үрийг Тариалан эрхлэлтийг дэмжих сан болон тариалан эрхэлдэг аж ахуйн нэгж, бай­гуул­лага, иргэдэд худалдаж, борлуулалтын орлогоор нь энэ оны арванхоёрдугаар сарын 1-ний дотор нөхөн бүрдүүлэхээр болжээ. Улаан буудайн нэг тонн үрийг 560 мянган төгрөгөөр худал­дах гэнэ .Тавдугаар сарын  цаг агаарын урьдчилсан төлвөөр бол эхний 10 хоногтоо цаг агаар нэлээд тавгүй байх бололтой. Харин дундах 10 хоногоос цаг агаар дулаарч эхлэх төлөвтэй байгаа ажээ. Бүтэн жил харвасан сум шиг өнгөрч ийнхүү “мөнгө” тарих цаг хэдийнэ хаяанд ирчихжээ.

Ж.ГЭГЭЭ
NewsMN Гар утасны хувилбар Татах
NEWS.mn

Мэдээллийн эх сурвалж