Шударга бус зах зээлд Мон­голын ард иргэдийн талаас илүү хувь нь дарлуулсаар 23 жилийн нүүрийг үзлээ. Мон­голчуудын 29.8 хувь нь буюу 835 мянган хүн ядуу амьдралтай байна гэсэн судалгааг Үндэсний статистикийн хорооноос гар­га­сан.

Өөрөөр хэлбэл, 10 хүн тутмын гурвынх нь сарын хэрэглээ 97 мянган төгрөгөөс доогуур байна гэсэн үг. Тэгвэл 97 мянган төгрөгөөр юу авч болох вэ. Өнөөдөр кг гурил дунджаар 720, хамгийн хямд талх 560, цагаан будаа 1600, мах 6800 төгрөгийн үнэтэй байгаа. Эдгээрээс тус бүр нэг кг-ыг худалдаж авбал 9480 төгрөг болно. Харамсалтай нь үүгээр бүтэн сар амьдрах ямар ч боломжгүй. Дээр нь нүүрс, автобус, хувцас зэ­рэг зайлшгүй зардлуудыг нэмбэл 97 мянган төгрөгөөр 14 хоног өлмөн зэлмэн амь зогооно.

Гэтэл одоо шатахууны үнэ нэмэгдсэнээс болж эдгээр иргэний орлого өсөөгүй ч зар­­дал нь талийчихлаа. Хам­­­гийн гол нь 100-хан төг­рө­гөөр нэмэгдсэн шата­хууны үнэ ядуусын нуруун дээрх дарамтыг хоёр дахин нэмсэн гэхэд хилс­дэхгүй.

Тэдний өдөр тутмын амьдралд 100 төгрөг хэрхэн нөлөөлж буйг эрх баригчид, үнээ дураараа нэмдэг үйлд­вэрлэгч, импортлогчид ойлго­дог болов уу.

Өдөр бүр шатахуун, гу­рил, будааны үнэ нэмэгд­чих вий гэсэн айдас дүүрэн байгаа цагт монгол айл өрх өсөн дэвжих тухай ярих хэрэг байна уу.

Мэдээж үнийн дарамтын эхлэл нь шатахууны үнэ өсөх явдал. Ардчилсан төр 23 жил шатахууны хараат байдлаас гарах талаар ярь­сан ч өнөөдрийг хүртэл юу ч хийж чадсангүй.

Үүнээс үүдээд өргөн хэрэг­лээний бараа бүтээг­дэхүүний үнэ сар тутам, цаашлаад ули­рал тутамд өсөж байна. Өнгөрсөн оны эцэст инфляци 12 хувьд хүрсэн нь үнийн дарамтын тод жишээ болох биз.

Хамгийн наад захын жи­шээ микро автобус, такси­ны жолооч нар үйлчилгээний тарифаа дураараа нэмдэг болчихсон. Уг нь тогтоосон журмаараа микро автобус 500 төгрөгөөр үйлчлэх ёстой.

Гэтэл өнөөдөр энэ тари­фаар явдаг микро автобус ховорд­сон. Тэд 19:00 цагаас хойш 1000 төгрөгөөр явдаг жишиг бараг тогтчихож.

Хувийн машинаараа так­си­ны үйлчилгээ эрхэлж буй иргэд нь нэг км-т 800 төг­рөгөөр явдаг болсон. Цааш­лаад нийтийн тээврийн үнэ энэ сарын 23-наас 600 төг­рөг болох талаар автобус ком­паниуд мэдэгдээд бай­на. Нэмэгдүүлэхгүй байх ар­га хэмжээг Засгийн газ­рын зү­гээс авч болох юм.

Тухайлбал, нийтийн тээв­­­рийн­хэнд татаас өгөх, өндөр настан, хөгж­лийн бэрх­шээл­тэй иргэд, оюут­нуудын үнэ­гүй зорчих эрхийг цуцлах зэрэг зохицуулалт хийх боломж­­той.

500 мянган төгрөгөөр бүтэн сар амьдрах гээд үзээрэй, эрх баригчид аа

Баян чинээлэг хүнд ма­най нийгэм дэх үнийн өсөлт аар саархан зүйл юм шиг санагддаг байж мэднэ. Тиймээс энгийн нэг айлын жишээг дурдах нь зүйтэй байх.

Иргэн Дорж Сүхбаатар дүүргийн 17 дугаар хороонд эхнэр, гурван хүүхдийн хамт амь­дардаг. Тэрбээр хотын үйлдвэрийн районд ажил­лаж, сард 500 мянган төгрөгийн цалин авдаг. Өөрийн гэсэн хашаа, бай­шин­тай. Нэг хүнд ногдох өр­хийн орлого нь 125 мянган төгрөг байгаа учраас энэ ай­лыг хэн ч харсан ядуу өрх гэж хэлэхгүй. Гэсэн ч Доржийн цалин амьдралд нь хүрэлцдэггүй байна.

Арга ч үгүй биз. Эхнэр нь хоёр жаахан хүүхдээ хараад ажил хийх боломжгүй учраас Доржоос өөр мөнгө олох хүн байхгүй.

Сард дунджаар 20 кг махыг 120 мянган төгрөгөөр авдаг. Мөн 10 кг гурил, 10 кг будаа, 15-20 кг хүнсний ногоо, 25-30 талх хүнсэндээ хэрэглэдэг аж. Өөрөөр хэл­бэл, ойролцоогоор хоол хүнсэндээ 200 мянган төг­рөг зарцуулдаг ч энэ нь хан­галттай хүрэлцдэггүй.

Уг нь нийтийн тээвэрт 24 мянган төгрөг төлөөд бүтэн сарын турш явж болно. Гэтэл сард 100 мян­ган төгрөг зарцуулах шаард­лагатай болдог аж.

Яагаад гэвэл, микро авто­бус, таксинд суухаас өөр аргагүй болдог үе бишгүй гардаг. Тодруулбал, Дорж “3” дугаартай автобусаар ажил, гэрийнхээ хооронд шууд явах боломжтой ч автобус эрт буудаг, заримдаа ирдэггүй гэх шалтгаанаар микронд сууж, 2-3 дамжин байж гэртээ харих шаардлага гардаг аж.

Өвлийн улиралд хамгийн багадаа хоногт гурван уут нүүрс, нэг уут мод хэрэг­лэнэ гэж тооцвол 6600 төг­рөг. Тэгвэл сард 198 000 төг­рөгөөр дулаан суух хэрэг гарах нь.

Ингээд тогтсон ажил, өө­рийн гэсэн гэр бүлтэй, бусдын нүдэнд тун дажгүй амьдралтай Доржийн цалин яаж ч хэмнэж, хичээгээд сарын хэрэгцээнд нь хүрэх­гүй болж таарлаа. Гэтэл өнөөдөр сарын 500 байтугай 50 мянган төгрөгийн орлого­гүй айл олон бий. Хэрвээ нийтийн тээврийн хөлс 600 төгрөг болчихвол микро нь даруй 1000 төгрөг болж, орой болохоор 1500-2000-ыг нэ­хэж, таксины хөлс дор хаяж 1000 төгрөг болох нь тодорхой болоод байна. Нөгөө талаасаа цалин хөл­сийг 50 хувиар нэмэхгүй, тийм ч боломж байхгүй. Үүнэс харахад ядуу, дун­даж хэмээн ангилалд байгаа айл өрхөд өсөн дэв­жих бо­ломж нөхцөл үнэндээ алга.