Улстөрчид сонгуулийн амлалтаа биелүүлж, иргэн бүрт 1.5 сая төгрөг өгөхийн тулд янз бүрийн арга хэрэглэж байгаа. Их, дээд сургуулийн оюутнуудад энэ мөнгө сургалтын төлбөр хэлбэрээр очиж байгаа билээ. Өнгөрсөн онд “Хүний хөгжил сан”-аас өдрийн ангийн оюутнуудад 500 мянган төгрөг олгож, түүнийг тухайн суралцаж буй сургуулийнх нь данс руу шил­жүүлсэн. Харин оройн ангийнханд ийм бо­ломж олдоогүй юм. Энэ талаар ШУТИС-ийн оюутнууд гомдол гар­гаж, нэлээд асуудал үүсгээд байгаа аж.

ШУТИС-ийн оройн ангид нийт 5905 оюутан суралцдаг байна. Харин эдгээр оюутнуудын сургалтын хө­төлбөр болон төлбөрийн хэмжээ нь өдрийн ангийнхантай адил. Гэтэл “Хүний хөгжил сан”-аас олгох байсан 491960 төгрөгийг 2010 оны хичээлийн жилд аваагүйн улмаас хоёрдугаар ээлжийн 5905 оюутан шалгалтад орох эрхээ ха­суулаад байгаа аж. Энэ асуудлыг шийдэ­хийн тулд хоёрдугаар ээлжийн оюутнуудаас 1941 өр­гөдөл аваад байгаа юм байна. Энэ өр­гөдөл цаа­шид нэмэгдэх хандлагатай байгаа гэнэ. Одоогоор өргөдлийг ШУТИС-ийн оюутны холбоо авч байгаа гэнэ. Тус өргөдлийг Боловсрол, соёл шинжлэх ухааны сайд Ё.Отгонбаярт өчигдөр хүргүүлсэн байна. Өргө­дөлд “Өнгөрсөн онд оройн ангийнханд  олгогдоогүй 491960 төгрөгийг нөхөн олгоно уу” хэмээн хүсэлт гаргасан байна. Хариуг энэ долоо хоногийн сүүлчээр бичгээр өгнө  гэсэн мэдээлэл байна. Манай улсын Боловсролын хуульд оройн ээлжийн оюутнуудын сургал­тын хөтөлбөр, цагийн хуваарь зэр­гийг нарийн заасан байдаг. Харин энэ нь ШУТИС-ийн хоёрдугаар ээлжийн ангийн оюутнуудынхтай зөрчилдөж байгаа юм. Энэ асуудлыг шийдэхийн тулд ШУТИС-ийн Оюут­ны холбоо өчигдөр хурал зохион байгуулав. Харин уг асуудлыг шийдвэрлэхэд ШУТИС-ийн удирд­лага нэлээд хойрго хандаж бай­гаа нь өчигдрийн уулзалтаас хараг­даж байлаа. Оюутнуудынхаа дуу хоолойг сонсох ёстой тус сургуу­лийн удирдлагуудаас нэг нь ч ху­ралд ирсэнгүй. Дээрх бүх асуудал анхнаасаа ШУТИС-ийн сургалтын хөтөлбөртэй салшгүй холбоотойгоор үүсчээ. Хэрэв “Хүний хөгжил сан”-ийн мөнгө орсон тохиолдолд төлбөрийн зөрүүгээс болж дипломын ажил болон шалгалтад орох эрхээ ха­суулаад байгаа оюутнуудын асууд­лыг бүрэн шийдэж чадна гэж үзэж байгаа аж. ШУТИС-ийн удирдлагын зүгээс өчигдөр бас мэдээлэл өгөх байсан боловч ирсэнгүй. Хэрэв анхнаасаа яамнаас гаргаж өгсөн томилолтоор оюутнаа элсүүлсэн бол ийм асуудал гарахгүй байсан байх. Оюутнуудыг “Хоёрдугаар ээлжийнх” хэмээн нэ­мэлт элсэлт авдаг. Харин хоёрдугаар ээлж гэсэн “статус”-ыг манай улсын боловсролын системд оройн анги гэдгээс өөрөөр ялгаж тодор­хойлдоггүй гэх. Тэгээд яг оройн анги буюу эчнээ анги юм уу гэхээр бусад оюутнуудтай адилхан сургалтын хө­төлбөрөөр хичээл нь ордог. Ингээд бодохоор адилхан ч юм шиг. Гэвч үүнээс үл хамаарч, “Хүний хөгжил сан”-ийн мөнгийг “Оройн анги” гэх тодотголтой оюутнуудад олгоогүй юм. Гэтэл бусад их, дээд сургуультай харьцуулахад сургалтын систем өөр байдгаараа ялгардаг билээ.

Ямартай ч болж буй нөхцөл байд­лын талаар ШУТИС-ийн Сан­хүү, эдийн засаг хариуцсан проек­тор Н.Дам­дин­нямын яриаг тоймлон хүргэе.

-Энэхүү “Хүний хөгжил сан”-аас иргэн бүрт олгох мөнгийг оюутнууд сургалтын төлбөр хэл­бэрээр авч байгаа. Харин манай ШУТИС-ийн хувьд бүх оюутнууд авах боломжтой. Гэтэл оройн анги гэсэн тодотголоор хасагдаад байгаа нийт 5905 оюутны асуудлыг бид шийдэхийн тулд санал хүсэлт, өргөдлийг авч байгаа. Өнгөрсөн оны хичээлийн жилд хаврын сургалтын төлбөрт “Хүний хөгжил сан”-аас 491960 төгрөг орох байсан. Үүний тулд өргөдөл бөглөж өгөх ёстой байсан юм. Гэвч 2500 гаруй оюутныг эс тооцвол бүгд өргөдөл өгсөн. Харин 5905 оюутан оройн ангид сурч байсан учир өргөдлийг нь буцаасан. Уг нь сургалтын систем нь бусадтайгаа адил учраас тэд ч бас “Хүний хөгжил сан”-ийн мөнгийг авах боломжтой юм. Хэрэв хүсвэл бид өргөдөл, санал хүсэлтийг цааш уламжилж, боломжтой бүхнийг хийхэд бэлэн байгаа гэлээ.

Харин оюутнууд ямар байр суурьтай байгаа бол. Энэ талаар ШУТИС-ийн Оюутны зөвлөлийн дарга Б.Сайнсанаагаас цөөн асуултад хариулт авлаа.

-Энэ асуудлыг шийдэхэд ШУТИС-ийн удирдлагууд ямар дэмж­лэг үзүүлж байна вэ?

-Уг “Хүний хөгжил сан”-ийн мөнгө нь буцаагдсан асуудал өнгөрсөн аравдугаар сараас гарч эхэлсэн юм. Энэ талаар ШУТИС-ийн удирдлага бидэнд тодорхой мэдээлэл өгнө гэсэн боловч одоо хүртэл сураггүй байна. Бид боломжтой бүх талаас нь судалж байгаа. Хэрэв энэ асуудлыг шийдэж чадвал бид том ажлын цаана гарлаа гэсэн үг.

-Хэрэв "Хүний хөгжил сан”-ийн мөнгийг олгохгүй бол ямар арга хэмжээ авах вэ?

-Бид яамнаас өгсөн сургалтын хөтөлбөрийн талаар ямар ч мэ­дээ­лэлгүй байна. Гэхдээ ШУТИС-ийн удирдлага энэ тал дээр нэлээд буруу зүйлийг хийсэн. Харин нэг, хоёрдугаар ээлж гэж гаргаснаас болж нэлээдгүй зөрчил гараад байгаа. Бидний нэхээд байгаа өмнөх оны “Хүний хөгжил сан”-ийн мөнгийг олгохгүй гэвэл бид дахин өргөдөл гаргах болно. Тэгээд шийдэгдэхгүй бол жагсаал хийж магадгүй.

-ШУТИС-ийн удирдлага үүнд буруутай юу?

-Бид энэ тал дээр ШУТИС-ийн удирдагыг буруутай гэж үзэж байна. Хэрэв яамнаас ирсэн томилолтын дагуу оюутнуудаа ав­сан бол ийм асуудал гарахгүй л байсан. Энэ асуудлыг шийдэхэд өнөөдрийн байдлаар бидэнд ямар нэгэн дэмжлэг үзүүлэхгүй байна. Гэхдээ бид энэ мөнгийг олгуулах талаар чадах бүх зүйлээ хийх болно.