А.Меркелийн айлчлалын ажиг сураг

Хуучирсан мэдээ: 2011.10.12-нд нийтлэгдсэн

А.Меркелийн айлчлалын ажиг сураг

ХБНГУ-ын Холбооны канцлер хатагтай А.Меркел энэ сарын 12-ны үдшийн 22.00 цагт Монголд айлчлахаар ирэх гэж байна. Хэдийгээр Монгол Улс ХБНГУ–тай 1974 оны нэгдүгээр сарын 31–нд дипломат харилцаа тогтоож 1990 онд Улаанбаатар, Бонн хотноо ЭСЯ-аа харилцан нээсэн ч хоёр орны түншлэлийн түүх хавьгүй өмнөөс эхэлдэг.  Хүйтэн дайны үед баруун, зүүн хоёр Герман оршиж байхад Ардчилсан хэмээх тодотголтой зүүн Германтай дэлхийн II дайны дараагаас харилцаа холбоотой явж ирсэн. Түүнээс цаашлаад 1920–иод оны үеэс монгол хүүхдүүд Германд сурч барууны соёл иргэншлийг нутагтаа тээн ирсэн түүхтэй. Их зохиолч Д.Нацагдорж  “Хээрийн галуу нисэн үл хүрэх газраас Хүний хүү эрдэм өвөрлөж ирнэ” гэсэн шүлгийн мөрөө Германд сурч ирээд тэрлэжээ. Нэрт зохиолч Д.Намдаг, зураач Б.Намхайцэрэн гээд монголын тухайн үеийн сор сэхээтнүүдийн эрдэм өвөрлөсөн газар нь Герман байв. Тэгэхэд Монгол сурагчдыг герман айлуудад суулгаж хэлний боловсролыг нь сайжруулдаг байжээ. Н.Хаалай гэж хөөрхөн монгол охины  герман аав ээж шоколадны үйлдвэрийн эзэн байж, нэг төрлийн нэрд гарсан амттанаа тэр охины нэрээр нэрлэсэн гээд 1920-иод онд хоёр орон чухам нягт харилцаатай байсан тухай тэр үеийн хүмүүс хуучилсан байдаг. Харамсалтай нь тэр сэхээтнүүд бараг бүгдээрээ “хөрөнгөтний суртал нэвтрүүлэгч” нэрээр 1930-аад онд хэлмэгдсэн. Бас “Түмний нэг” кинонд гардагчлан Монголын нутгаас “чулуу, шороо, лууны яс” түүх гэсэн геологичид ч тэр газраас ирдэг л байсан байх.

Дэлхийн II дайны үед  Зөвлөлт ах нараа өмөөрсөн монголчуудын сэтгэлд “Гитлерийн Герман” гэсэн тааруухан нэрээр цоллуулж, 1945 оноос хойш 1990 онд хоёр Герман нэгдэх хүртэл “зүүн нь манай найз, баруун нь социализмын дайсан” гэсэн үзлээр хэсэг манаргасан. Гэхдээ л оросын дараа хэлийг нь монголчууд хамгийн сайн мэддэг орны нэг Герман юм. ХБНГУ–ын Холбооны Ерөнхийлөгч асан Р.Херцог 1998 оны намар Монголд айлчлахдаа монголчуудын герман хэлний мэдлэгийг гайхаж байсан удаатай.

Монголын ардчиллыг барууны орнуудаас хамгийн түрүүнд дэмжсэн орон бол ХБНГУ. Ардчилалд хөл тавьсан анхны жилээс эхлээд Конрад Аденауэрын, Фрийдрих Эбертийн, Ханнс Зайделын гээд улс төрийн сангууд Монголын шинэ, хуучин улс төрийн намууд, төр, засгийн байгууллагатай хамтран ажиллаж шинэ нийгэмд хөлд ороход тулж түшсэн юм. Одоо ч хамтран ажилласаар байна. ХБНГУ-ын Засгийн газраас Монгол Улсын Засгийн газарт 1991-2009 оны хооронд нийт 268,4 сая гаруй еврогийн хөгжлийн албан ёсны тусламж олгожээ. Ингэснээр нэг хүнд оногдож буй тусламжийн хэмжээгээрээ Монголд хандивлагч орнуудын дотор Японы дараа хоёрт орж буй. Үүнээс 113,6 сая евро нь хөнгөлттэй зээл, 103,6 сая нь төслийн шугамаар олгосон буцалтгүй тусламж юм. НАТО-гийн орнуудаас АНУ-ын дараа ХБНГУ Монгол Улстай цэрэг батлан хамгаалахын салбарт идэвхтэй харилцаа, хамтын ажиллагаа өрнүүлж байгаа. Энэ бол хоёр орны шинэ шатны харилцааны зөвхөн өчүүхэн хэсэг. ХБНГУ-д 2010 оны байдлаар албан ёсоор  Монгол Улсын 4100 орчим иргэн оршин суудгаас 830 нь оюутан, тэд үндсэндээ Берлин, Штуттгарт, Мюнхен, Нюрнберг зэрэг хотод төвлөрдөг ажээ. 

Ийм дотно харилцаатай орны Засгийн газрын тэргүүн, дэлхийн хүчирхэг эмэгтэй улстөрчдийн нэг А.Меркел Монголд айлчлахаар ирж байна. Физикч мэргэжилтэй, доктор цолтой, Ардчилсан Германы угшилтай, бага залуу насаа социалист нийгэмд өнгөрөөсөн, Ардчилсан Германы Засгийн газрын хэвлэлийн төлөөлөгч явсан хатагтай А.Меркел Холбооны Германы хатуу зарчимч баруун хэсгийнхний итгэлийг хүлээж Эмэгтэйчүүд, залуучуудын асуудал эрхэлсэн сайдаас эхлэн канцлер хүртэл явсан нь  түүний зүтгэл чармайлтыг илтгэнэ. 

Түүний айлчлалаас олон зүйл хүлээж басхүү олон сураг ажиг хөвөрч буйн нэг нь германчууд Монголын ашигт малтмалын баялгаас хувь хүртэх явдал гэдэг гарцаагүй. Чухам тийм шалтгаанаар дэлхийн томчууд Монгол тийш цуварч буй цаг. Монголын Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлийн ажлын албаны дарга Б.Хурцыг ямар хэлцлээр Германы тал сулласны учиг гогцоо ч айлчлалын үеэр тодрох магадлалтай гэсэн яриа гарсан. Ямартай ч дэлхийн хүчирхэг эмэгтэйчүүдийн нэг хатагтай Ангела Маркелийн айлчлал ойрын үеийн содон сонин үйл явдлуудын нэг болох нь тодорхой.

Д.ОЮУНЦЭЦЭГ

NewsMN Гар утасны хувилбар Татах
NEWS.mn

Мэдээллийн эх сурвалж