Ерөнхий сайд, Ардын намын дарга С.Батболд “Парламентын тог­толцоог шинэчлэх хэрэгтэй” хэмээн хоёр танхимтай парламентыг санал болгосон. Энэ нь парламентын тогтолцоог шинэчилж чадах эсэх талаар УИХ-ын гишүүдийн байр суурийг сонслоо.

-Хоёр танхимтай парламенттай болгох нь Үндсэн хуульд өөрчлөлт оруулах тухай юм. Үндсэн хуульд өөрчлөлт оруулбал хоёр танхимтай парламенттай болгохыг буруу гэж үзэхгүй байгаа. Гэхдээ заавал хоёр танхимтай байх уу, өөр ямар хэлбэртэй байж болох вэ гэдгийг ярилцах ёстой. Хүмүүсийн дунд хэлэлцүүлэг өрнүүлэх хэрэгтэй.

-Улс төрийн тогтолцоогоо өөрчлөх ёстой. Учир нь улс төрийн байдал тогтворгүй, намуудын дотоод уур амьсгалаас болж ард иргэд бухимдаж байна. Ийм учраас эдийн засгийн талаар олигтой сайн шийдвэр ч гарахгүй байгаа юм. Гэхдээ хоёр танхимтай болох уу, эсвэл нэг танхимтай парламентаа улам боловсронгуй болгох уу гэдгийг ярих хэрэгтэй. Ерөнхийлөгч, УИХ, Засгийн газар эдийн засгийн шийдвэр гаргахад нэг нэгийгээ боодог. Энэ байдлыг өөрчлөх хэрэгтэй гэж бодож байна.

-Сонгуулийн тухай хуулийг пропорциональ болгоё гэж байгаа үед хоёр танхимтай парламентын талаар ярьж буй нь хүмүүсийн санаа бодлыг өөрчлөх, төөрөгдүүлэх гэсэн арга байх. Ер нь огт өөр зүйл ярьж байхад тоглоомын шинэ дүрэм гаргах нь хэр зохимжтой юм бэ. Нэг танхимтай парламенттай байлаа гээд засгийн ажил болохоо байчихаад байгаа юм уу. Дээд танхимын үүргийг Ерөнхийлөгч гүйцэтгэдэг. Хоёр танхимтай болсноор энэ үүргийг дээд танхимд шилжүүлэх гэж байгаа хэрэг. Энэ яриа цаад утгаараа Ерөнхийлөгчийг үгүй болгох гээд байна. Хамгийн чухал нь нэг танхимтай парламентын юу нь болохгүй байгаа юм гэдгийг л ярих ёстой. Сонгуулийн тухай хууль хэлэлцэх үед парламентын танхимын талаар ярьж байгаа нь сонин. Үүний цаана улс төр л байгаа юм шиг байна. Ямартай ч сонгуулиа пропорциональ тогтолцоотой болгох хэрэгтэй. Түүний дараа нэг танхимтай парламентын юу нь болохгүй байгааг хэлэлцэх ёстой.

-Хоёр танхимтай парламенттай болох нь төрийн аппаратад харшлах юм биш байгаа гэж бодож байна. Харин Үндсэн хуульд нутгийн удирдлагын талаар өөрчлөлт оруулах нь зүйтэй. Ойрхон зайтай олон сумыг цэгцлэх хэрэгтэй.

-Үндсэн хуулийн шинэчлэл ярих гэж байгаа бол улс төрийн намуудын байр суурийг сонсохоосоо өмнө олон нийтийн санал бодлыг сонсч, судалгаа хийх хэрэгтэй. Мөн судлаач, эрдэмтдээр судалгаа хийлгэх хэрэгтэй. Үндсэн хуулийн чухам юу нь болоод, юу нь болохгүй байгаа юм гэдгийг нийтээрээ хэлэлцэж, үр дүнг нь харж байж шинэчилмээр байна. Үндсэн хуулийн шинэчлэл гэдэг чинь томоохон зүйл. Томоохон реформыг ярихдаа улс төрийн намууд ийм бодолтой байна гээд шуураад хийчихэж болохгүй. Хагас дутуу үлдээчихсэн шинэчлэлүүд их бий. Олон жил ярьсан Сонгуулийн тухай хуулиа шинэчлэх, улс төрийн намуудыг ил тод болгох, сонгуулиар асар их мөнгө зарцуулж ялдаг тогтолцоог өөрчлөх гээд хийх ёстой ажлууд байна. Хяналтгүй байгаа болохоор хоёр танхимтай парламент хэрэгтэй гэж ярьж байсан. Үнэхээр хяналттай байя гэж байгаа бол олонхи нь Засгийн газраа байгуулаад цөөнх нь үүргээ олигтойхон шиг биелүүлээд явах боломж байсан. Тиймээс хоёр танхимтай парламенттай болох та­лаар ярих цаг нь биш.   

-Хоёр танхимтай парламентыг өнөөгийн улс төрийн нөхцөлд ярих нь туйлын зохимжгүй гэж бодож байгаа. Нэгдсэн намын удирдлагууд хоёр танхимтай парламентын талаар нам дотроо хэлэлцээгүй. Монголын улс төрийн хямрал нэг танхимтай парламенттай байгаагаас болоогүй. Харин Үндсэн хуулийн тулгуур зарчим, засаглалын эрх мэдлийг хуваарилах, улс төрийн намуудын статус, олонхи, цөөнх болсон намууд хамтарсан Засгийн газар байгуулах, сөрөг хүчингүй парламент зэргээс үүдэн улс төрийн хямрал үүссэн. Тэгэхээр асуудал хоёр танхимтай парламент байхгүйгаас үүсээд байгаа юм биш. Хэрэв ард түмний төлөөллийг оруулъя гэж бодож байсан бол пропорциональ  тог­тол­цоог анхнаасаа оруулах ёстой байсан. УИХ, Засгийн газрын эрх мэдлийн хуваарилалтыг өөрчлөх хэрэгтэй. Үндсэн хуулийнхаа тул­гуур зарчмыг сэргээх, сонгуулийн тогтолцоогоо өөрчлөх, сонгуулиа шударга явуулах зэрэг замаар улс төрийн хямрал, зөрчлийг арилгах бүрэн боломжтой.

Зохиогчийн эрх:
"Улс төрийн тойм" сонин