Арилжааны банк, архины үйлдвэр, үүрэн телефоны үйлчилгээ эрхэлдэг компаниуд гээд бизнесийн салбарынхан ч Японы гамшгийг хажуугаараа өнгөрүүлсэнгүй. Хандив өгч, гол нь үүгээрээ дамжуулж маркетинг хийхээ мартаагүй. Бараг л байгууллага болгон хандивын данс нээсэн. “Манайх руу л хандиваа хийгээрэй” хэмээн сурталчилж, хоорондоо өрсөлдөх нь холгүй юм болов. Хамгийн гол нь цугларсан мөнгө нь яг хэнд очихыг өгч байгаа, авч байгаа аль нь ч сайн мэдэхгүй байсан байх. Сэтгэл хөөрлөөр л сүржигнээд байснаас бус гэр орноо урсгаад орох оронгүй болчихсон, олон хоног хэлэн дээрээ юм тавиагүй хэдэн япон хүнд “Улаанбаатарын дугаар хорооны иргэнээс явуулсан сэтгэлийн дэм шүү” гэж очсоныг хэн нь ч тайлагнасангүй. Шалихгүй зүйлийн араас сүртэй юм бэ, хүрэх ёстой эзэндээ хүрч л байгаа биз гэж зэмлэх хүн гарах л байх. Гэвч манай зарим сайн эрчүүд хандивын хайрцаг бариад залилан хийж явсныг цагдаа нар саяхан барьж авчээ. Үүнийг сонсоод хандивын аянд хүртэл хяналт хэрэгтэй болсныг санасан хэрэг л дээ. Тэд япончуудаар бамбай хийж овоо хэдэн төгрөг олсон дуулдана билээ. Баригдаагүй хэдэн ч хүн хайрцаг сугавчлаад өнөөдөр гадуур алхаж явааг мэдэхгүй. Чухал нь япончуудын сонорт л энэ бүхэн битгий хүрчихээсэй дээ. Хэрвээ мэдвэл ч булай болно доо. “Анхнаасаа дарга нар нь хүртэл долигнож гүйгээд байсан. Мөнгө босгох гээд л зохион байгуулалттайгаар ийм арга хэрэглэсэн байна, энэ монголчууд. Даанч уралдаад л хандив гэж хашгичаад байсан юм.” гээд буруу хараад хэвтчих вий дээ. Тэгвэл ч “тус биш ус” болох байх даа.
"Улс төрийн тойм" сонин