Ардын намын өдрүүд үр­гэлжилж байна. Хаашаа ч хар­сан МАН-ын 90 жилийн ту­хай мэдээллээр бөмбөгдөнө. Хэдийгээр мар­галдаан, сөр­гөлдөөн гарсан ч МАН-ын 90 жи­лийн ой биш гэж хэн хэлэх билээ. Ямартай ч баярын марш нэгэнт эгшиглээд эхэл­чихэж. Өнгөрсөн жил Ард­чил­сан намын өдрүүд л ингэж бүтэн жилийн турш үргэл­жил­сэн дээ. Гэх­дээ баярынх нь талаар гишүүн бүр сайхан сэт­гэгдэлтэй үлдээгүй нь анзаарагдсан. Тэр ч байтугай ардчиллын хууччуул шүүмж­лэлтэй хандаж байснаа одоо ч нуудаггүй. Тэд “Хорин жи­лийн дараа эргэн хараад даац­тай дүгнэлт хийчихэж чад­сангүй дээ” гэсэн харамс­лын өнгөр­тэй хатуу үгс уна­гаж байв. Ардын на­мын бая­рын өдрүүдэд Ардчилсан на­мынхан хаа­чив хэмээн нү­дээрээ, чихээрээ хайх хүн цөөн­­гүй. Гэвч ардчиллынхан  чив чимээгүй. Тэ­дэнд одоо улс төрийн намуудын “Birthday” огтхон ч хамаагүй. “Монгол хүн 2020 он” хүртэл ямар байх нь л чухал мэт өөрсдөө ч үл итгэх хөтөл­бөрөө туг бол­гон орон нутгаар даялж явна.

Улс орон, төр засгийн ажил сайн байгаа бол ард түмэн сайн сайхан амьд­рах ёстой. Тэгж чадах­гүй л бай­на шүү дээ. Гэтэл яагаад хэн ч дуугарахгүй бай­на вэ. Бүгдээрээ намын дар­га, Тэргүүн шадар сайд Н.Алтанхуяг шигээ сэт­гэж, хөдөлж байна гэж үү. Ит­гэмээргүй юм. Сөрөг хүчин гээд хэрэлдээд, тэмцээд бай­гаа­сай гэж хүсэхгүй ч огт “сө­рөхгүй, сэрэхгүй”  байгаа нь АН-ынханд зохихгүй байна. Бүхнийг сэрээсэн “Хонхны дуу” хаачив. “Бүх юм хэвийн бүтэж байна, болж байна, би­чээрэй. Битгий давар гэж бичээрэй…” хэмээх ёгтолсон хэр­нээ шүүм­жилсэн, үнэн үгтэй дууныхаа гол баатар нь өөрс­дөө болчихож.

Өнгөрснийг эргээд харахад Ардчилсан намын нэр хүнд гэгч ард түмний дэмжлэгээс л эрч хүчээ авч, тэжээгдэн, амьд оршин тогтнодог байж. Ард­чилсан нам сонгуульд цөөн санал авах тусам ард тү­мэн хүчтэй дэмждэг байсан нь худлаа гэж үү.

Тухайлбал 1990-1992 оны Ул­сын бага хуралд 40, 2000-2004 оны УИХ-д ганцхан суудалтай байхдаа Ардчилсан на­мынхан хэчнээн гоё харагддаг бай­сан гээч. Гэтэл 1996-2000 онд олонхи бол­сон мөртлөө Засгийн газар нь ч тогтворгүй, албан тушаал булаалдагчдын арсалдаан дунд тус намын нэр хүнд ямар байсныг санаж бай­на уу. Харин  УИХ-ын  2004, 2008 оны сон­гуу­лийн дүнгээс харахад ард түмэн тэдний хэн нь хэн болохыг харуулах гэж ийнхүү ойролцоо санал өгөө юү гэлтэй. Сүүлийн хоёр сонгуулийн дараа эвссэн, хамтарсан дүр төрх нь Ардчилсан намын дэмжигчдэд огтхон ч таа­лагдаагүй. Эрч хүчээ алдсан, туйлдаж ядар­сан дүр төрхийг л илтгэдэг болсон гэхэд хилс­дэхгүй. Хэдийгээр эвсч, хамтрахын үр дүнд улс орны хөгжилд ихээхэн хувь нэмэр оруулж байгаа гэх тайлбарыг “пологттол” өгч байгаа ч энэхүү хамтрал нь  эцэстээ маш том задралын эхлэл болно гэдэгт түүхийг хамтдаа элээж буй сонгогчид нь огтхон ч эргэлзэхгүй байна.

Наад зах нь үзэл баримтлал, чиг хандлагын хувьд гуйвж ганхсан байдал нь гишүүддээ таалагдахгүй байгааг нуугаад яах вэ. Ардчилсан нам анх байгуулагдсан цагаасаа л “Либерал, консерватив чиг баримжаатай” гэдгээ маш тод зарласан. Түүгээрээ гишүүд, дэмжигчдээ өөртөө татаж байсан. Гэтэл намын дарга нь өнгөрсөн намар телевизийн шууд ярилцлагад оролцохдоо ам нь халсан уу, яасан, “Баруун, зүүн гэж юу байдаг юм бэ” хэмээн “аваад хаячихав”. Чихэндээ ч үл итгэсэн гишүүд нь “Энэ манай намын дарга мөн гэж үү” хэмээн эргэлзэхэд хүрсэн. Хэдийгээр улс төрийн намуудын баярын шуугианд дарагдаад амар амгалан мэт харагдаж буй ч үнэн хэрэгтээ на­мын даргын энэ алдаа хожмын өдөр томоохон хэрэг мандуулах нь гарцаагүй.

Энүүхэндээ гэхэд намын Гүйцэтгэх зөв­лөлийг сонгох арга барил, бүрэлдэхүүний ча­нар, Засгийн газраас гарах асуудал гээд тус намын өмнө олон асуудал тулгараад байгаа. Гэвч ҮЗХ-оор асуудлыг хэлэлцүүлэхгүй бул­туулаад л байна. Хэдий болтол бултах билээ дээ. Магадгүй УИХ-ын 2012 оны сонгууль эх­лэхэд чамлахаар хугацаа үлдсэн энэ цаг үед гэ­нэтхэн “Гарман дээр морио солих” хэрэг гарах вий. Тэр цагт Ардчилсан намынхнаас “Анх хамт­рахад нь л эсрэг саналтай байсан” хэмээн эр­гэж бухах хүн олон бий.

Ардын намынхан хэчнээн том баяр тэм­дэглэсэн ч Ардчилсан намынхны амыг, гарыг бариагүй шүү дээ. Гэтэл тэд яагаад дуугүй байна вэ. Магадгүй тэнд ихээхэн том дэлбэрэлт болох гэж байгаа учраас нам гүмхэн байж ч мэдэх юм. “Тэнэглэхэд учир бий” гэгчээр хамтрахад ч бас учир бий. МАН, АН сонгуульд эвсээд орчих гээгүй л бол эртхэн үнээ, тугалаа ялгаж, эрх баригч ба сөрөг хүчнийхээ үүргийг сон­гогч­додоо харуулах цаг болсон баймаар юм. Олон намын бус “бүлэг улстөрчдийн тог­толцоотой” засаглалтай ч болчихсон юм шиг. АН-ын эзэмшилд л байсан сөрөг хүчний үүргийг нь нөхөөд явах улс төрийн хүчин шинээр өсч торниж, үржин төлжсөөр байна. Сул тавиад өгчихсөн сөрөг хүчний орон зайгаа сон­гуулийн өмнөхөн олж авах гэж хожим нь “зовох” вий. Маргааш болох их ойн баяраар Ардчилсан намын дарга Н.Алтанхуяг, Ардын намын дарга С.Батболдод баяр хүр­гэн, тэвэрч үнсэх биз. Хоёр эр хүн хошуун дээ­рээ үнсэлцэх ямар байдгийг харах дургүй мон­голчуудад эрх баригч, сөрөг хүчний энэ нялуурал лав таалагдахгүй дээ. Ямартай ч Ар­дын намын их ойн баярын тоосонд дарагдсан Ардчилсан намынхны “Хонхны дуу”-г ард тү­мэн эрж хайсаар байна. Дуугаа мартаагүй бол дуулж эхлэх цаг нь болчихоод байна шүү, АН-ынхан.

Зохиогчийн эрх:
"Улс төрийн тойм" сонин