Ардчилсан намынхан бөөн баяр. Өөр зуураа “Ирэх 2012 оны сонгуулийн дүн манай талд эргэ­чих­лээ” гээд л хөөрцөглөх болж. Ийн баяр хөөр болох шалтгаан нь Монгол Ардын нам хийгээд МАХН-ын зөрчил. Дотроосоо хагарч бутарсан тэдний зөрчлийг улам бүр дэвэрч, “Ардын нам гэж аль нь вэ” хэмээн андуурч, эндүүрэх цаг удахгүй ирнэ гэдэгт итгэж буй явдал. Үүндээ Ерөн­хийлөгч асан Н.Энхбаярыг онцгой үүрэг гүйцэтгэн, Монгол Ардын Хувьс­галт Нам гэдэг нэрээ авдаггүй юм гэхэд МАХН гэсэн товчлолоор ирэх 2012 оны УИХ-ын сонгуульд оролцохыг далдаас нь түлхүүрдэх хэрэгтэй хэмээн сэм ярилцаж байгаа нь энэ. Тэр ч бүү хэл Ардын нам руу сэтгэл урвасан залууст зарим нэг ахмад гишүүн нь “Унаж байгаа нам руу гүйх хэрэг байгаа юм уу. Ардын намыг МАХН-тай тэмцэлдэж байх хооронд манайх л УИХ-д гараад ирэх байх даа. Сайн бодоорой” гэдэг зөвлөгөөг хүртэл өгсөн байна билээ. 

Үүнийг зарим нэг хүний тодор­хой яриагаар баталж болох ч бодит үнэнийг дэлгэх нь зохимжгүй байж мэднэ. Гагцхүү лидерүүдийн хоо­ронд өрнөж буй дээрх улс төрийн гарцыг үндэслэн үйл ажиллагаагаа эр­чим­жүүлж, орон нутаг руу чиглэсэн хувь улс төрийн оролцоогоо яаравч­лан нэмэгдүүлэх төлөвлөгөө гаргаж байгаа аж. Үүнд нь “Монгол хүн 2020” хөтөлбөр нь ихээхэн тус хүр­гэх учиртай. Улстөрчдийн хувьд яах аргагүй энэ арга нь бодох ёстой, өр­гөжүүлэх хэрэгтэй алхам мөн үү гэвэл яахын аргагүй мөн. Ардын намын айхавтар том улстөрчдийг ч сонгуулийн дүнгээр “намнаж” унагах гаргалгаа нь ч зөв.

Иймээс болдогсон бол өөрсдөө гуйж, гүйгээд ч болов Н.Энхбаярт Монгол Ардын Хувьсгалт Нам гэсэн нэрийг бэлэглэж, шинэ карьерт нь дэм үзүүлэх хүсэлтэйгээ тэд өөр зуураа нуухгүй байна. Үүнд нь хамтарсан Засгийн газарт хаалга, үүдээ нээж өгсөн Ардын намын түншүүд нь эмзэглэж болох ч тэд “Улс төр бол улс төр шүү дээ” гэсэн дүгнэлтийг яахин эсэргүүцэх билээ. Тэгээд ч ирэх сонгуульд Ардчилсан нам Ар­дын намтай нэгдэж орохгүйгээс хойш өөрсдийн боломжийг хайх нь то­дорхой шүү дээ.

Энэ учир шалтгааны улмаас Сон­гуулийн тухай хуульд оруулах нэмэлт өөрчлөлтийг  хэрхэн хийх вэ гэдгээ хойшлуулсан гэнэ.

Тэдний хувьд Ардын нам дотроосоо салсан “эд, эс”-үүдтэйгээ зөрчилдөөд байвал шууд холимог тогтолцоог гол болгож, “Эв нэгдэлтэй Ардчилсан нам” гэсэн ишлэлээр 2012 оны сонгуульд ханцуй шамлан оролцох сонирхолтой байгаа. Дээр нь шинэ залуу улстөрчдийг ха­шиж, хаах бодлогоо ч давхар хэрэг­жүүлнэ. Ядаж байхад залуус нь идэвх­гүй. Идэвхтэй хэсэг нь О.Магнай, Ц.Хас­баатар нараар хэмжигддэг. Иймд хуруу дарам хэдхэн залуусын дунд хувьс­галын шинжтэй реформ хийж  суус­наас боломжийн танил нөхдийг ард­чиллын 20 жилийн түүхтэй хамт 2012 онд сойход олонхийн саналыг түүж чадна гэсэн итгэл найдвар тус на­мын удирдлагуудад аль хэдийнэ “үр жимс”-ээ өгч эхэлсэн гэхэд болно.

Тэдний эсрэг талд Ардын на­мын боломж бололцоо асуудал да­гуул­саар байгаа нь нууц биш. Тэдний хувьд боломжийг өөрсдийн талд эргүүлэх хүчтэй гэдэгтээ, бо­лохгүй бол хөөрүү хэдэн залуусаа Сүх­баатарын талбай руу илгээх чадвартай гэдэгтээ найдаж буй ч асуудал эргэлзээтэй. Мэдээж “Гүрвэл гурав тасарсан ч могойн дайтай” гэх яриа байдаг ч Ардын намын ги­шүүнчлэлтэй 140 гаруй мянган гишүүн бүгдээрээ Монгол Улсыг тө­лөө­лөхгүй нь ойлгомжтой. Дээр нь, Ерөнхийлөгч асан Н.Энхбаярыг одоо хүртэл Монгол Улсын Ерөнхийлөгч хэвээрээ байгаа гэсэн хуучирсан мэ­дээллээр төрийг төсөөлж суугаа хө­дөө нутгийн малчин нэлээдгүй их бий. Тэднийг сонгуульд идэвхтэй орол­цуу­лах тактикийг Н.Энхбаярын та­лынхан барина.

Тэгэхээр орон нутгийн сонгогчид Монгол Ардын Хувьс­галт Нам биш юм гэхэд МАХН гэсэн товчлолын өмнө Н.Энхбаяр гэсэн нэр байвал саналаа өгөхөөс буцахгүй гэдгийг Ард­чил­сан намынхан ярил­цаж байна. Үүн дээрээ тул­гуурлаж, ард­чилалд хайр­тай, өөрийн хү­мүүсийн сана­лыг орон ну­тагт үлдээж, Улаан­баатар хо­тын сонгогчдыг хэрхэн эргүүлэх ту­хай бодож эхэлсэн. Тухайлбал 2009 оны Ерөн­­хийлөгчийн сонгуулиар улаан­­баатарчууд Ц.Элбэгдоржид ялалт бэлэглэсэн. Иймд мэдээлэлд хам­гийн их ойр байж, шинэчлэл бүрийг нь ягштал анзаардаг улаан­баатарчуудыг Ардчилсан намын нэр дэвшигчдэд эргүүлэхэд асуудал­гүй хэмээн үзсэн гэхэд болно. Нэг ёсны улаанбаатарчууд өдгөө Ар­­дын намыг хуучин МАХН гэж хар­вал бүр ч сайн гэнэ билээ. Ерөн­хийлөгчийн сонгуулиар МАХН-ын нэр дэвшигчийг унагаж чадсан нийс­лэлчүүд Ардын намыг ч нө­гөө л өнгөөр нь харна гэдэгт ит­гэж байгаа нь дээрх үндэслэлээр тайл­барлагдана.

Харин Н.Энхбаярын намд бол санал өгөх, итгэл үзүүлэх нийслэлийн иргэн тун цөөхөн гэдэг гаргалгааг тэд хийж. Энэ бол нийслэлчүүдэд мэ­дээлэл ойрхон байгаа дээр тү­шиглэж хийсэн ардчиллынхны дүгнэлт. Өд­гөө тэр бүх сонгуулийн тактикаа бодит ажил хэрэг болгож амжаагүй ч ерөнхий утгаар нь ярилцаж суугаа яриа нь энэ. Иймээс ч дор бүрнээ “Ардын нам болон МАХН-ын зөрчил дундах Ардчилсан намын ялалт ойр­хон байна” хэмээн хөөрцөглөж суугаа нь нууц биш нууц юм. Товч­хондоо “Ялалт манай намын өвөрт орчихлоо” гэдэг дүгнэлт тэдний хувьд энэ цаг үеийнх нь итгэл үнэм­шил болчихсон гэхэд нэг их буруу­дахгүй бололтой юм билээ.

Зохиогчийн эрх:
"Улс төрийн тойм" сонин