БНСУ-ын Чоннам Нажу дүүрэгт бусдын гарт амь үрэгдсэн 26 настай эмэгтэй Г-ийг хороосон этгээдийн шүүх хурал тус улсад өчигдөр товлогдсон ч тодорхойгүй шалтгаанаар дахин хойшиллоо. Монгол эмэгтэйг согтуугаар 18 удаа хутгалж онц хэрцгийгээр хөнөөсөн сэжигтэн Янгийн гэм бурууг шүүх хурал энэ сарын 23-ны өдөр товложээ. Өчигдөр товлогдсон шүүх хуралд оролцохоор өмгөөлөгч О.Баасанхүү, хохирогч агсны ээж Нарантуяа, гэр бүлийнхэн нь тус улсад очоод ирсэн байна Сэжигтэн Янгийн шүүх ажиллагаанд хохирогчдын өмгөөлөгчөөр ажиллаж байгаа О.Баасанхүүтэй ярилцлаа.
-Та Монгол бүсгүйг хороосон этгээдийн шүүх хуралд оролцохоор БНСУ-руу явсан. Шүүх хурал ямар үндэслэлээр хойшлов?
– Шүүх хурал ямар үндэслэлээр хойшилсон тухай албан ёсны мэдээлэл бидэнд ирээгүй байна. Монгол эмэгтэйн амь насыг бүрэлгэсэн энэ хэрэг маш онц ноцтой хэрэг л дээ. Малайз Улсад нас барсан Ш.Алтантуяагийн хэрэгтэй адилтгаж болох юм. Яагаад гэхээр гэмт хэргийн халдлага нь их харгис. Сэжигтэн Янг талийгаачийг нөхрийнх нь дэргэд 18 удаа хутгалж аминд нь хүрсэн байдаг. Тэгэхээр онц харгис хэрэг гэж хэлж болно. Уг хэргийн улмаас талийгаачийн балчир хүүхэд, гэр бүлийн олон хүн хохирч үлдсэн.
-БНСУ-ын нутаг дэвсгэрт Монгол өмгөөлөгч өмгөөлөл явуулах эрхзүйн зохицуулалт байхгүй. Тэгэхээр манай талаас хуульч ямар үүрэгтэй оролцох боломжтой вэ?
-БНСУ руу миний явсан зорилго бол мэргэжлийн сайн өмгөөлөгч хохирогчдод авч өгөх. Тус улсад хүн амины онц ноцтой гэмт хэрэгт хохирогчийн талд шүүх хуралд оролцох өмгөөлөгч 10 мянган ам.долларын хөлсөөр үйлчилгээ үзүүлдэг юм байна. Дээрх хэргийн шүүх хуралд манай талыг төлөөлж Өмнөд Солонгосын өмгөөлөгчдийн холбооны гишүүн туршлагатай өмгөөлөгч шүүх хурлын үеэр үнэ төлбөргүй өмгөөллийн үйл ажиллагаа явуулахаар тогтсон.
-Хохирогчдод нөхөн төлбөр олгох боломж бий юу. Ер нь Өмнөд Солонгосын хуульд нөхөн төлбөрийг хэрхэн хуульчилж өгсөн байдаг вэ?
-БНСУ-ын хуульд зааснаар хохирогчдод нөхөн төлбөр олгохоор хуульчилсан байдаг. Хэрэв тухайн этгээд төлбөрийн чадваргүй бол тус улсын Засгийн газраас нөхөн төлбөрийг олгодог юм билээ. Дараа нь гэмт этгээдийг ажил хийлгэх журмаар төлбөрийг барагдуулдаг гэсэн үг. Ер нь Солонгос иргэд халдлагад өртсөн тохиолдолд шарилыг нь яаран чандарладаггүй юм байна. Хэрэв талийгаачийг чандарласан тохиолдолд гомдол барагдсан гэж үздэг юм билээ. Харин манайхан талийгаачийг гурав хоногийн дотор чандарласан байдаг. Энэ нь нөхөн төлбөр авахад нөлөөлж болох талтай.
-Гэмт этгээдийн талаар ямар нэгэн мэдээлэл байна уу, хэрэгтэй нь танилцах боломж гарав уу?
-Янг нь Г халдахаас дөрөв хоногийн өмнө урьдчилж амь насыг нь хороохоор төлөвлөсөн гэж хууль ч хүний хувьд би ойлгож байгаа. Хэргийн талаар тодруулбал тус улсад амьдардаг Монгол Улсын иргэн Ө-г нөхөр болох Янг байнга зодож танхайрдаг байснаас эхнэр нь зугтаж талийгаачийн гэрт ирж л дээ. Харин Янг эхнэрийнхээ араас Г-ийн гэрт ирж түүнийг 18 удаа хутгалж амийг нь хөнөөсөн. Ийм хэрэг гарахаас өмнө хохирогч цагдаагийн газарт дуудлага өгч, гэр бүлийн хүчирхийллийн эсрэг төвд хандсан ч аль аль нь асуудлыг тоогоогүй. Гэмт этгээд багш мэргэжилтэй гэсэн мэдээлэл сонин хэвлэлээр гарсан. Тэр ямар ч боловсролгүй юм билээ. Гэр бүлийнхээ хүнд маш харгис хэрцгийгээр ханддаг, зан харилцааны доголдолтой хэцүүхэн л хүн юм билээ.
-Тэр этгээдийн хэргийг Солонгосын шүүх үнэн зөв шийдэж чадах болов уу. Саяхан вьетнам эмэгтэйг хороосон солонгос эрэгтэйд ямар шийтгэл оноосон бэ?
-Гэмт этгээдийн шүүх хурал нэлээд удаашрах шинжтэй. Шат шатны шүүх, хяналтын шүүхээр дамжихаар дор хаяад нэг жил орчим хугацаанд үргэлжлэх байх. Тэгэхээр гэр бүлийнхэн нь шүүх хуралд оролцоход визний асуудал хүндрэлтэй байгаа юм. Үүнийг БНСУ-ын элчингийнхэн анхааралдаа авах хэрэгтэй байна л даа.
-Шүүх хурал хойшилсон шалтгаан яагаад тодорхойгүй байна вэ?
-Шүүх хурлын талаар нарийвчилсан мэдээлэл алга. Гэхдээ Өмнөд Солонгосын хуулиар тухайн хэргийг шүүх шүүгчид хандаж хохирогч, иргэд хэн ч бай өргөдөл өгч болдог. Тэр өргөдлийг нь шүүх бүрэлдэхүүн шүүх ажиллагааны явцад дурддаг юм гэсэн. Угаас энэ хэрэг олон нийтийн анхаарлыг татсан хэрэг учраас хуулийн байгууллага нь бас анхаарал тавьж байгаа. Тиймээс үнэн зөв шийднэ гэж бодож байна.
-Манай Улсаас тус улсад суугаа Элчин сайдын яамнынхан хэр тусалж дэмжиж байна вэ?
-Монгол Улсаас тус улсад суугаа дэд консултай уулзсан. Тэд дээрх хэрэгт анхаарал тавьж байна гэсэн тайлбар өгсөн л дөө. Бид Дэд консулд хэд хэдэн хүсэлт тавьсан. Тухайлбал энэ сарын 23-ны өдөр болох шүүх хуралд ЭСЯ-наас төлөөлөл оролцуулах, мөн шүүх бүрэлдэхүүнд албан тоот хүргүүлэх, хэдийгээр үг хэлэх эрхгүй ч Засгийн газрын төлөөлөл байх хэрэгтэй байна, хүүхдийн асуудлыг анхаараач, гэр бүлийнхнийг нь шат шатны шүүхийн үйл ажиллагаанд оролцоход визний асуудлыг шийдэж өгөөч гэсэн хүсэлт тавьсан.
-Талийгаач эмэгтэйн хүүхдийг нь хэн асарч байгаа?
-Хүүхдийг нь нь талийгаачийн төрсөн эгч асарч байсан ч нөхөр нь татгалзсан болохоор одоо асрахаа больсон гэсэн. Гэр бүлийнхэн нь талийгаач охинынхоо хүүхдийг авах хүсэлтэй байгаа юм билээ.
Н.Түвшин