“Засгийн газраас УИХ-д өргөн барьсан 2011 оны төсвийн тухай хуулийн төсөл нь Нийгмийн даатгалыг нэгмөсөн үгүй хийх агуулгатай болжээ” гэж Монголын үйлдвэрчний эвлэлийн холбоо /МҮЭХ/-ноос өчигдөр мэдэгдлээ. Учир нь Нийгмийн даатгалын үйл ажиллагааны болон хөрөнгө оруулалтын зардлыг нийгмийн даатгалын сангийн орлогоос санжүүлдэг. Гэтэл ирэх оны төсвийн төслөөр олон жилийн турш мөрдөж ирсэн дээрх зарчмыг өөрчилж, төсвийн хөрөнгөөр санжүүлдэг болох тухай заалт оруулжээ. Ингэснээрээ Засгийн газар хэд хэдэн хуулийг зөрчиж байна гэж тэд үзэж байна. Тухайлбал, Нийгмийн даатгалын байгууллагын бие даасан байдлыг хангахын тулд “Өөрийгөө санхүүжүүлэх зарчим баримтална” гэсэн заалт Нийгмийн даатгалын тухай хуульд байдаг. Төсвөөс санхүүждэг болвол хамгийн эхэнд энэ зарчим алдагдах юм байна. Түүнчлэн Нийгмийн даатгалын сангийн бие даасан байдлыг хангах, хөгжил, шинэчлэлийн талаар УИХ, Засгийн газраас дэвшүүлсэн зорилтуудтай ч зөрчилдөж байгааг тэд онцоллоо. Уг нь Нийгмийн даатгалын үйл ажиллагаатай холбоотой ямар ч шийдвэрийг гурван талын төлөөллөөс бүрддэг Нийгмийн даатгалын Үндэсний зөвлөл /НДҮЗ/-өөр хэлэлцэж байж гаргах учиртай. Гэвч Засгийн газар энэ удаад дур мэдэн нэлээд ноцтой шийдвэр гаргасныг ил болголоо. Ямартай ч, Нийгмийн даатгалын сангийн үйл ажиллагаа, менежмент рүү Засгийн газар ийн санхүүгийн чанартай халдлага хийж байгаа нь цаашид яавч сайн зүйлд хүргэхгүй гэсэн хатуу байр суурийг МҮЭХ-ны ерөнхийлөгч С.Ганбаатар, Бодлого төлөвлөлтийн газрын дарга Ц.Отгонтунгалаг, Эрүүл мэндийн даатгалын салбар зөвлөлийн гишүүн Г.Дүгэрээ нар илэрхийлсэн юм. Ер нь төр засгийн зүгээс Нийгмийн даатгалын сан руу “гар дүрэх” явдал байнга гардаг. Жишээ нь, 2002 онд Нийгмийн даатгалын сангийн хөрөнгийг Төрийн санд нэгтгэх тухай шийдвэр гаргаж байсан. Ингэлээ гээд Төрийн санд байршуулсан мөнгөнд хүү төлөөгүй. Харин ч эсрэгээрээ уг сангийн хөрөнгийг төсвийн цоорхой нөхөхөд ашиглаж байсан юм. Үүнийг үйлдвэрчний эвлэлийнхэн хүчтэй эсэргүүцэж, нийгмийн даатгалын мөнгийг арилжааны банкуудад байршуулах шийдвэрийг НДҮЗ-өөс гаргуулж байсан түүхтэй. Үүний үр дүнд зөвхөн өнгөрсөн онд л гэхэд зургаан тэрбум төгрөгийн хүүгийн орлого олсон байна.
Ч.ДАШДЭЛЭГ
Зохиогчийн эрх: "Улс төрийн тойм" сонин