Хотын төвд га­зар л олдвол барилгын суурь цут-­­ган тоглоомын талбай, ав­то­машины зогсоолгүй, нар халхлан орон сууц барьдаг болсон нь барилгын ком­паниудын ашиг хөөсөн үйлдэл гэдэг нь тодорхой. Ингэж төлөвлөгөөгүй, барилгын норм стандартад таа­рахгүй барьсан барилга газ­рын маргааны эх үүсвэр болж, эцэст нь иргэд, оршин суугчид хохирч үлддэг жишиг тогтжээ. Тухайлбал, “Цаст констракшн” компанийн зүгээс холбогдох дүрэм, журам зөрчин барьж эхэл­сэн орон сууцанд захиалга өг­сөн 30 айл хохирч үлдэхэд хү­рээд байгаа аж. Иймээс “Мон­гол глобал”, “Монгол Эм им­пекс”, “Цаст констракшн” ком­паниудын хооронд дэгдсэн газ­рын маргааны талаар сур­валжиллаа.

БУСДЫН ХАЯА ХАДАРЧ, ХАНА ТУУРГЫГ НЬ ЦӨМЛӨЖЭЭ
“Саахалт хүний санаа нэг” гэгчээр айлсан барилга барьж бай­гаа “Цаст констракшн”-ынхантай мар­галдах хэрэг байна уу” гэж “Мон­гол глобал”, “Монгол эм импекс”-ийн удирдлагуудаас асуухад “Айл, саахалт байлаа гээд нэгнийхээ хаяаг хадраад, хана туургыг нь цөмлөөд ороод ирэх нь монгол хүний ёс жудаг, бизнесийнхний түншлэлд нийцэх үү” хэмээн сөргүүллээ. Иймд үнэхээр хаяа ха­дарч, хана туурга цөмлөсөн эсэхийг  нь холбогдох байгууллагын удирдлагуудаас тод­рууллаа.

Нийслэлийн Сүхбаатар дүүр­гийн III хорооны нутаг буюу олны нэрлэж заншсанаар “Саруул” төвийн хажууд “Монгол эм импекс”, “Мон­гол глобал” компаниудын эзэмшил газрын дундах 1458 ам.метр га­зарт “Цаст констракшн” компани орон сууц барихаар өнгөрсөн онд нийс­­лэлийн Засаг даргын 93 тоот захирамж гаргуулжээ. Тус компани эзэмшил газартаа 55 айлын орон сууц барьж ашиглалтад оруулж ч амжсан байна. Ингэхэд нь хэн ч маргаагүй, саад хийгээгүй ажээ. Гэтэл 55 айлын орон сууцанд нь айлууд орсны да­раа “Цаст констракшн”-ынхан уг барилгаа ихэр­лүүлэхээр санаархжээ. Өөрийнх нь эзэмшил газарт хоёр орон сууц барих орон зай, боломж байхгүй учраас хөршүүдийнхээ газраас хум­салж эхэлсэн байна. Тухайлбал тус компанийн барьж байгаа орон сууц “Монгол глобал” компанийн газраас метр ч хүрэхгүй зайтай бөгөөд ба­рил­гын ажлыг эхлүүлэхдээ бетонон хашааг нь эвдсэн аж. Зүүн талд ба­рилгын орц, гарц нь “Монгол эм импекс” компанийн газар руу аль хэдийнэ түрээд орчихжээ. Бүр орон сууцны тагтууд нь хөрш компанийн эзэмшил газарт хамаарч байгаа аж. Ингэж хөршийнхөө газар руу тү­рэмгийлэхдээ өмч хөрөнгөд нь халдсан ч баримт байгаа аж.  Шин­жээ­чид “Монгол глобал” болон “Монгол эм импекс” компанид учирсан хохирлыг тус бүр таван сая төгрөгөөр тог­тоожээ.
Хуульд зааснаар бол нийт газ­рын 30 хүрэхгүй хувьд нь орон сууц барих учиртай. Гэтэл “Цаст констракшн” 1500 ам.метр газ­рынхаа 1200-д барилга барихаар төлөвлөсөн нь одоо нэгэнт тодорхой болжээ.  

АЮУЛТАЙ АЮУЛТАЙ, ДАХИАД АЮУЛТАЙ
“Цаст констракшн”-ы барьж эхэлсэн орон сууцанд мэргэжлийн бай­гууллагууд аюултай гэсэн дүн тавьж, үйл ажиллагааг нь зогсоох даал­гавар өгсөн байна. Тодруулбал Онц­гой байдлын газрын Гамшгаас хам­гаалах улсын байцаагч “Барилга хоо­ронд галаас тусгаарлах зай байхгүй. Галын машин орох зайгүй уч­раас гал түймэр гарвал аврах боломжгүй” гэсэн дүгнэлт гаргажээ. “Цаст констракшн”-ы барьсан, барьж байгаа хоёр байшингийн дун­­дуур машин багтах зайгүй, бөө­­рөөрөө нийлсэн болохоор ийн дүг­нэх нь тодорхой.  Мөн Нийс­лэ­лийн Мэргэжлийн хяналтын газ­раас “Нийслэлийн Барилга, хот байгуулалт, төлөвлөлтийн газраас “Цаст констракшн”-ы барих орон сууцны барилгын хэсэгчилсэн төлөвлөлөгөөг боловсруулаагүй. Барилгын хооронд гал тусгаарлах зай, ногоон байгууламж, автомаши­ны зогсоол зэргийг тооцоогүй нь “Хот байгуулалтын тухай” хуулийг зөрч­сөн. Мөн барилгын зураг төслийг хянуулаагүй байж суурийн нүхийг ухсан учраас барилгын ажлыг зог­соов” гэсэн шийдвэрийг өнгөрсөн гуравдугаар сарын 26-нд гаргажээ. Мэр­гэжлийн байгууллагуудийн дүгнэлт гаргаж, шаардлага тавьсан ч “Цаст констракшн” компани барилгын ажлаа өнөөг хүртэл үргэлжлүүлсээр байгаа аж.

Барилгын ажлыг эхлүүлэхэд гарга­сан дээрх зөрчлүүдээс гадна “Цаст констракшн” компани хотын оршин суугчдын эрхийг зөрчиж, эрсдэлд оруулж байгаа юм. Учир нь нийслэлийн төв хэсгийг халуун усаар хангаж байгаа дулааны шугам дээр өнөөх барилгаа барьж буй юм. Барилгын суурийг ухахад өнөөх шугам ил гарсан байсан тул “Энэ чинь аюултай биш үү” гэж ажилчнаас нь асуухад “дулааны шугамыг нь зөөчих юм гэнэ лээ” гэж хариулах юм. Тэр шугам “Монгол глобал”, “Мон­гол эм импекс” компанийн газар доогуур ч үргэлжилж байгаа. Тэ­гэ­хээр хөршүүд нь дулааны шуга­мыг зөөхгүй гэвэл яах вэ. Бас дуртай компани нь Эрчим хүч­ний тухай хууль зөрчиж, шугам сүл­жээг дураараа зөөж, тээвэрлэж бо­лох­гүйг мэргэжилтнүүд хэлсэн. Нө­гөө талаар нүдээ аниад дулааны шу­гам дээр барилга барилаа гэхэд хэ­дэн жилийн дараа шугамыг засч шинэчлэх болвол яах вэ. Хууль зөр­чиж барьсан барилгыг нураах уу. Тэг­вэл орон сууц худалдаж авсан ир­гэ­дээс өөр хохирогч байхгүй болно.  

Бас “Цаст констракшн”-ы барил­гын зураг төслөөс харахад орон сууцны нэг­дүгээр давхарт нь хөндий хон­гил гаргаж машин явуулахаар тооцсон байх юм. Байр­ны орц нь тэр хонгилд байх бололтой. Өөрөөр хэл­бэл гадна нь машин явах бо­ломж­гүйгээс бай­шин дотроо ма­ши­наараа зорчих бо­лолтой. Бас гэрээсээ гараад л ма­шинд дай­руулж мэдэх нь. Ийм айм­шигтай үлгэр шиг төлөвлөлт ба­рилгын мэргэжилтнүүдийг бүү хэл жирийн иргэдийг ч гайхшруулж байна. Тиймээс нийслэлийн Засаг дарга “Энэ байр чинь бүтэхгүй ээ” гээд барилга барих зөвшөөрлийг нь цуцлах шийдвэрийг өнгөрсөн сарын 15-нд гаргажээ. Нийслэлийн удирдлага, мэргэжлийн байгууллагууд барил­гын ажлыг зогсоох шийдвэр гаргасан ч “Цаст констракшн” нүхээ ухаж, суу­риа тавьсаар байгааг юу гэх вэ. Тэр ч бүү хэл орцгүй, нэгдүгээр давх­раа машины зам болгохоор төлөвлөсөн орон сууцанд 30 айл байр захиалчихсан байгаа гэх. Хотын захиргаа, мэр­­гэжлийн байгууллагын ажлыг зог­соох шийдвэр гаргасан хэрнээ компаниудын хоорондох маргааныг зогсоож чадахгүй, өдөр шөнөгүй барилга барьж байгаа нь “Цаст конст­ракшн”-ынхны хүсээд бай­гаа хуульгүй орчин бий болсныг харуулж байна. Нөгөө талаар ороод суухад л аюул, эрсдэл мэдрүүлэх орон сууцанд захиалга өгсөн иргэ­дийн хохирлыг эцэст нь  хэн барагдуулах вэ. Хадгаламж зээлийн хоршоодын хохирогчид шиг “Цаст констракшн”-ы хохирогчид тө­рөөс мөнгө нэхэх өдөр ирэх вий дээ.

Зохиогчийн эрх:
"Улс төрийн тойм" сонин