Интернэтийн хайлтын системийг эзэмшигч “Google” компани Ойрхи Дорнодод үйл ажиллагаагаа өргө­жүүлэхээр болсноо мэ­дэгджээ. Саяхан тус бүс нутаг дахь улс орнуудын Засгийн газраас интернэтийн орчинд хяналт тавьж байна гэх мэдээлэл тархсан билээ. Энэ нь “Google”-ийн үйл­чил­гээгээ өргөжүүлэх зорилтод саад болно хэмээн ажиглагчид үзэж байсан юм. Харин тус компанийн Ойрхи Дорнодын бүс нутаг дахь салбарыг хариуцсан менежер Ари Кесисоглу “Бид энд бүтээмж өндөртэй үйлдвэр байгуулахаар ажиллаж байгаа” хэмээн “Bloomberg” телевизэд уржигдар өгсөн ярилцлагадаа дурьджээ. Үнэхээр ч “Google”-ийн хувьд Ойрхи Дорнодод зах зээлээ тэлэхийг юу юунаас  илүү эрмэлзэх болсон. Гэвч тус бүс нутгийн оршин суугчдын дөнгөж 15 хүрэхгүй хувь нь интернэт хэрэглэгч байдаг гэх тааруухан судалгаа гарчээ. Түүнчлэн Ойрхи Дорнодын олон оронд телевизийн хөтөлбөр, кино үзүүлэхдээ садар самууныг сурталчилж байна хэ­мээн зарим хэсгийг нь хасдаг аж. Үүнтэй холбоотойгоор интер­нэтийн хайлтын системд хяналт тавихаар оролдож байгаа юм. Гэхдээ тус бүс нутагт үйлдвэр шинээр байгуулахаар төлөвлөж буй нь дээрх хяналт, хязгаарлалтыг хүлээн зөвшөөрч байна гэсэн үг. Энэ талаар Хонконгод төвтэй “Nomura” компанийн шинжээч Жин Ёон “Хэрэв Хятад, Ойрхи Дорнод зэрэг бүс нутагт зах зээлээ олж авахыг хүсч байгаа бол нутгийн дүрмээр тоглох хэрэгтэй” хэмээн ярьсан байна. Түүний хувьд Хятадын Засгийн газар саяхан “Google”-ийн эрхийг сэргээж, үйл ажиллагааг нь хэвийн явуулах зөвшөөрөл олгосонтой нөхцөл байдлыг холбон тайлбарлаж байгаа юм.

 “Google”-ийн хувьд энэ оны эхээр Хятад дахь салбараа хаана хэмээн дуулиан тарьж, Хятад, АНУ-ын хооронд хэрүүлийн алим шидэх нэг шалтаг болж байв. Тухайн үед юанийн тогтвортой хан­шийг чөлөөлөх асуудалд санал зөрөлдөөнтэй байсан дээрх хоёр ор­ны хувьд “Google” чухам “дайны хажуугаар дажин” гэгч болсон билээ. Гэвч энэ сарын эхээр Хятадын Зас­гийн газар “Google”-ийн сай­туудад хяналт тавих хоригоо цу­цалснаа мэдэгдсэн юм. Интернэт дэх хайлтын системийн гигант ком­панийн хувьд ч гэсэн өдөр ирэх бүр өсөн нэмэгдэж буй Хятадын зах зээлийг зүгээр нэг алдчихыг хү­сээгүй нь ойлгомжтой. Тиймдээ Хята­дын эрх баригчдад буулт хийж, зарим хэсэгт хяналт, хязгаарлалт тавихыг зөвшөөрсөн билээ. “Google” компанийн нэг жилийн орлого  дунджаар 24 тэрбум ам.доллар бөгөөд түүнээс 240-600 сая ам.доллар нь зөвхөн Хятадын зах зээлээс гардаг гэх судалгаа бий. Харин Хятадын хэрэглэгчдийн хувьд хүн амын 30 орчим хувь интернэт хэрэглэгч аж. Ойрын таван жилийн хугацаанд нийт иргэдийнх нь тал хувь онлайн үйлчлүүлэгч болох тооцоог Хятадын Засгийн газраас гаргажээ. Тиймээс энэ том зах зээ­лийг алдахгүйн тулд “Google” нэлээд болгоомжтой хөдөлж эхэлсэн юм. Түүнчлэн сүүлийн үед тус компани ажилчдынхаа тоог нэлээд хувиар нэмж буй нь анхаарал татаж бай­гаа. Нийт ажиллагсдынхаа тоог өнгөрсөн оны зургадугаар сараас хойш 11 хувиар нэмэгдүүлж, зөв­хөн АНУ-д л гэхэд 100 мянган аж­лын байр шинээр бий болгожээ. Цаашид ч шинээр ажилтан авах зо­рилт тавьж байгаа юм. Ийнхүү ажилчдынхаа тоог нэмж буй нь тус компани үйлчилгээний салбартаа гол ан­хаарал хандуулж, өрсөлдөх чад­вараа сайжруулах гэсэн оролдлого хэмээн ажиглагчид үзэж байна. Тус компани зах зээлүүдийг шинээр эзлэн салбар төвүүдээ нэмж буй нь шинэ ажиллах хүчний талбар бий болгоход хүргэсэн билээ.

Т.ЭЛИСА

Зохиогчийн эрх:
"Улс төрийн тойм" сонин