-Монголбанк улс орны эдийн засгийн байдалд судалгаа
тандалт хийдэг. Танай судалгаанд манай эдийн засгийн үзүүлэлтүүд ямар
байдлаар тусч байна вэ. Хамгийн сүүлийн судалгаандаа түшиглээд хариулбал
сайн байна.
-Монголбанк Монгол Улсын нийгэм
эдийн засаг, санхүүгийн салбарын судалгааг өргөтгөсөн хэлбэрээр
явуулсан. Энэхүү судалгааг мэргэжлийн статистикч социологич нарыг
оролцуулан хоёр жилд нэг удаа явуулдаг. Үр дүнг нь удахгүй нийтэд
мэдээлнэ. Манай банкны вэб сайтаас ч энэ судалгааны дүнг харж болно.
Хамгийн сүүлийн судалгааг өнгөрсөн оны төгсгөлд хийсэн. Тэр үед банкны
зах зээл нэлээд хэлбэлзэлтэй, эмзэг байсан болохоор жаахан гутранги дүр
зураг гарсан байгаа. Өргөтгөсөн судалгааг улсын хэмжээнд санал асуулгын
хэлбэрээр явуулсан. Дараагийн судалгааг 2011 онд хийнэ. Гэхдээ эдийн
засгийн бодит байдал сүүлийн сарын байдлаар харьцангуй дээрдсэн.
Мөнгөний нийлүүлэлт, зээлийн хэмжээний аль аль нь өссөн эерэг
үзүүлэлттэй гарсан байна лээ.
-Монголбанк
инфляцийн хүлээлтийн судалгааг туршилтын байдлаар явуулж байгаа юм
байна. Судалгааны дүн юуг харуулж байна вэ. Сүүлийн үед инфляци өсөх
хандлагатай байна гэж зарим эдийн засагчид үзэж буй?
-Инфляцийн хүлээлтийн судалгааг бид туршилтын журмаар
явуулсан. Судалгаагаар инфляци өсч байгаа нь ажиглагдсан. Энэ оны
нэгдүгээр сарын байдлаар инфляци тав орчим хувьтай гарсан нь нэлээд
өндөр үзүүлэлт юм. Тэгэхээр эдийн засагчдын таамаглал нэг их хол
зөрөөгүй байна гэж үзэж болно.
-Инфляци өсөхөд
нөлөөлсөн гол хүчин зүйл юу вэ?
-Инфляци өсөхөд
нөлөөлсөн хамгийн гол хүчин зүйл нь нэгдүгээрт цас зуд. Дараагийн
түлхэц болсон бас нэгэн хүчин зүйл нь дулааны үнэ. Дулааны үнийн хувьд
нэг удаагийн зохицуулалт учир цаашид байнга нөлөөлөөд байхгүй.
-Цагаан сарын өмнө 1,3 сая иргэнд тус бүр 70 мянган
төгрөг бэлнээр өгсөн нь инфляцид нөлөөлсөн үү. Бэлэн мөнгө тарааснаараа
иргэддээ дэм болохоосоо илүү эдийн засагтаа сөрөг нөлөө авчирлаа гэж
дүгнэх хүн цөөнгүй байна?
-Цагаан сарын өмнө
иргэдэд өгсөн 70 мянган төгрөг инфляцид нөлөөлсөн эсэхийг хэлэхэд эрт
байна. Яагаад гэвэл хоёрдугаар сарын статистик дүн хараахан гараагүй
байгаа учир таамгаар яримааргүй байна. Харин манай улсын гадаад худалдаа
алдагдалтай гарах төлвийг урьдчилсан байдлаар бидэнд мэдээлсэн.
Өнгөрсөн оны хоёрдугаар сартай энэ оны хоёрдугаар сарыг харьцуулахад
гадаад худалдааны хувьд алдагдал илүү ажиглагдаж байна гэсэн үг юм.
Гадаадаас худалдаж авсан бараа бүтээгдэхүүний үнэ ерөнхийдөө сүрхий
өссөн дүн гарсан байна лээ.
-Монголбанкны энэ
жилийн мөнгөний бодлогын тухайд та юу хэлэх вэ. Хойшдоо улс орны маань
эдийн засаг сэргэх хандлага байна уу?
-Үндсэндээ
оны хоёрдугаар хагасаас эхлээд эдийн засаг маань бүрэн хүчин
чадлаараа ажиллах, зарим тохиолдолд потециалаасаа давж гарах нөхцөлийг
бид тооцоолсон. Энэ бол УИХ-аар мөнгөний бодлогоо батлуулж байх үеийн
тоцоолол шүү дээ. Гэтэл дотоодын нийт бүтээгдэхүүний өсөлт бидний
таамаглаж байснаас хамаагүй бага гарлаа. Гол нөлөөлсөн зүйл нь л гахайн
ханиад. Түүний дараа энэ зудын гамшиг ихээхэн сөрөг нөлөө үзүүлж байна.
Зуд нүүрлэж мал олноороо хорогдоно гэдэг чинь улс орны эдийн засгийн
потенциал алдагдаж байна гэсэн үг. Хөрөнгө зарж босгосон зам нураад
унасантай л адил зүйл шүү дээ. Ийм нөхцөлд эдийн засгийн өсөлт өмнө
төсөөлсөн шиг өндөр гарах нь эргэлзээтэй л дээ.
-Ирэх
гуравдугаар сарын дундуур эхний тооцоонууд гарчих байх аа.
Д.Цээпил