Ираны цөмийн хөтөлбөрийн хэлэлцээр нурав

Хуучирсан мэдээ: 2011.01.25-нд нийтлэгдсэн

Ираны цөмийн хөтөлбөрийн хэлэлцээр нурав

Батмөнх Намсрай
Батмөнх Намсрай
    Их Британи, Герман, Хятад, Орос, АНУ ба Францын төлөөлөгчдийг толгойлсон Европын холбооны Гадаад бодлогын Дээд төлөөлөгч Кэтрин Эштон мэдэгдэхдээ “тохиролцооны ямар ч хувилбарыг хийж болохтой холбоотойгоор Ираны дэвшүүлсэн урьдчилсан шаардлагад сэтгэл дундуур байна” гэлээ.

    НҮБ-ын Аюулгүйн зөвлөлийн байн­гын таван гишүүн ба Гер­ман хамтран Ираны цөмийн тогоо­нуу­дад зориулагдсан нэмэлт баяжуу­лалттай түлшний уран солилцох шинэ схемийг Иранд санал болго­сон байв. Орос ба Барууны орнуудын анхлан санал болгосон ийм схемийн эхний хувилбарыг Иран 2009 оны арван­нэгдүгээр сард хүлээн аваагүй билээ.

    Ираны төлөөлөгчид цөмийн түлш­ний солилцооны талаар тохи­ролцохын оронд цөмийн зэвсгийн хураалтын даяарчлалыг ярин замхруулж байв. Тегеран өөрийн цөмийн хөтөлбөрийг цэвэр энхийн гэж зүтгэдэг ба харин барууны орнууд тэднийг цөмийн зэвсэг бүтээх бодит зорилготой хэмээн сэжиглэж байгаа юм.

    “Зургаан гүрэн” Иранд яг ямар шинэ санааг хэлсэн нь тодор­хойгүй. Олон улсын цөмийн агент­лагаас боловсруулсан эх­ний төлөвлөгөөгөөр Иран ядмаг баяжуулалттай (3,5хувийн бая­жуулал­т­­тай)  ураныхаа 70 хувийг Орост өгч Орос түүнийг дахин баяжуулаад Францад түүнийг дам­жуулан Иран Францаас цөмийн түлшний бэлэн болсон 20 хувийн баяжуулалттай ураны гулдмайг авна гэсэн байлаа.

    Хэрэв энэ саналыг Иран хүлээн авсан бол тэдэнд уранаа цөмийн бөмбөгт зориулсан 90 хувийн баяжуулалтад оруулах шаардлага хэрэггүй байсан юм.
    Гэвч Иран ураны түүхий эдээ солилцоонд өгөхөөс татгалзан бүх баяжуулалтын үйлдлийг өөрийн нутагт хийлгэх гэсэн юм. Тэд ураны түлш авахгүй гэж айсан хэмээн сэтгүүлчид бичиж байсан билээ.

    Өнгөрсөн жилийн хоёрдугаар сард ураны 20 хувийн баяжуулалт хийж чаддаг болсноо Тегеран зарласан байв. НҮБ-ын Аюулгүйн зөвлөл сүүлийн жилүүдэд Иранд цөмийн хөтөлбөрөө хэрэгжүүлэх боломжийг хязгаарласан дөрвөн хориг арга хэмжээ авсан юм.

    Хориг арга хэмжээ цөмийн багаж төхөөрөмж, түүхий эд авахад нь саад тавихад чиглэсэн байсан ба харин тэдний нефтийн экспортыг хөндөөгүй билээ.


    Ш.САМБУУ
    NewsMN Гар утасны хувилбар Татах
    NEWS.mn

    Мэдээллийн эх сурвалж