-Венесуэльчүүд хог идэж, үр хөндүүлж, дээр нь засгаа унагаахыг эрмэлзэж байна-
Сүүлийн хоёр жилд Венесуэль бараг утгаараа тарчилж байна. Эдийн засаг нь сүйрч, дэлгүүрийн лангуунаас хоол хүнс алга болж, хотуудын гудамжинд цагдаа нар болон дээрэмчдийн хооронд тулаан болж байна. Гэхдээ ганцхан өдрийн дотор байдал ийм аймшигтай болсонгүй. Associated Press агентлагийн сурвалжлагч Ариана Кубийос тус орон аажмаар замбараагүй байдалд орсныг ажигласан сэтгэлгээгээ энэ гэрэл зургийн сурвалжлагаар харуулан тайлбар хийжээ.
“Каракас хотынхон өмнө нь өөдрөг сэтгэлтэй, тэмүүлэлтэй байлаа. Миний найз нар орон сууц, машин тэрэг худалдан авч, амьдралаа төвхнүүлэхээр төлөвлөж байсан юм. Амралтын өдрүүдэд бид Карибын тэнгисийн цэвэрхэн элсэн эрэгт очиж, шөнийн клубуудад импортын виски уудаг байлаа. Хоол хүнс зөндөө их, хямд байсан. Ямартаа л би нэгэн өгүүллээ тус орон дахь өөхлөлтөд зориулж байх вэ дээ”.
“Гуравхан жилийн дотор миний ихэнх найз нар эх орноо орхин явцгаав. Олон улсын холбооны компани, мөн олон улсын нислэгийн зургаан компаниуд Венесуэлийг орхив. Хоол хүнс худалдан авахаар орон нутгийн мөнгөн тэмдэгтийн “тоосгонуудыг” зөөж дасчээ. Бид элсэн эрэгт очсон хэвээр байсан ч дээрэмчдийг ажилдаа гарахаас нь өмнө эртхэн буцах боллоо. Гэрлэн дохио зүгээр л гудамжны гоёл болсон ба машинаас нь гарган хаяад дээрэмдэнэ гэсэн айдастай хүмүүст гэрлэн дохиог анзаарахаа больжээ”.
“Дайн ч байсангүй, байгалийн гамшгууд ч гарсангүй. Гол буруу нь 2015 оны нефтийн үнийн уналтын дараа улс орноо чадварлагаар удирдаж чадаагүйд байна. Ингээд үндэсний сүйрэлд оржээ”.
“Улс орны байдал улам улмаар муудсаар байлаа. Засаг барьж байгаа социалистууд бүх зовлонгийн буруутнаар импералистуудыг нэрлэх болов. Нэгэн удаа Америкийн хар тамхитай тэмцэгчид тэргүүн хатагтайн хоёр ачыг барин тэднийг хориотой бодис зөөсөн хэрэгт буруутгалаа. Үүний дараа “Гринго, гэр рүүгээ тонил” гэх мэтийн зургууд хотын байшин бүрийн хананд зурагджээ”.
“Мадурогийн Засгийн газар эдийн засгийнхаа сүйрлийн гол буруутнаар АНУ ба том бизнесменүүдийг нэрлэж байна. Гэтэл олон эдийн засагчид үнийг улсаас зохицуулах болсон мөн мөнгөний ханшаар тоглох оролдлого нь хямралын шалтгаан болсон гэдэг юм”.
“Эдийн засгийн бодлого нь өдөр тутмын хүндрэлийг цаг үргэлж л гаргаж ирэв. Одоо арван өндөг 30 центээр зарагдах ёстой гэж засаг зарлав. Дараагийн долоо хоногт нь дэлгүүрээс өндөг алга болоод тэр цагаас хойш дахин харагдсангүй”.
“Эхлээд хүнс тасарсныг байдаг л зүйл шиг үзэж байв. Миний венесуэль найз нар Майамигаас аваад сурчихсан байлаа. Намайг гэртээ очих бүрт л тэд парфюм, савхин хүрмүүд, айфонууд ба бэлгэвч захиалж байсан. Би хоёр хоосон чемодан авч яваад олон янзын эд зүйлтэй ирдэг байсан юм. Цагийн явцад хямрал хүндэрч, тус оронд үүссэн хүнд байдлыг миний зөөсөн бараагаар дүгнэж болохоор боллоо. Зүрхний эм, унаж тусахын эсрэг эм, жирэмслэлтээс хамгаалах эм зэргийг надад захих болсон юм. Бас дээр нь хорт утааны баг”.
“Байдал улам муудсаар. Гэрийнхээ ойролцоох талх барих газрын дэргэд анх би дарааллыг хараад зураг авахаар шийдсэн юм. Талхны жинхэнэ дараалал, гайхмаар!”.
“Аажмаар жинхэнэ өлсгөлөн ирлээ. Хүмүүс хог ухан ногооны цэвэрлэсэн хальс, пиццаны хатсан захыг гарган авч идэх болов. Үүнээс илүү ёроол гэж байх уу. Талх барих газрын ойролцоо өглөөгүүр хүмүүс цугларна. Гэхдээ талхны төлөө биш харин хог идэхээр дараалалд зогсох болжээ”.
“Сүйрэл маш эрчимтэй ирсэн учир сайхан амьдралыг гэрчлэгч нар хаашаа ч алга болсонгүй. Нийслэлд нь олон тансаг ресторанууд хэвээр гэхдээ голчлон хүнгүй байх болжээ. Дээд ангиллын машин худалдах салонууд ажиллан авлигаар бүдүүрсэн үйлчлүүлэгч нараа хүлээнэ”.
Нэг удаа Баринас хотод энэ сэтгүүлч эмэгтэйг зэвсэглэсэн хүмүүс машинд хүчээр түлхэн оруулаад авч явжээ. Кубийос өөрийгөө дэрэмчдийн гарт орлоо гэж айсан байв. Гэтэл тэд нууц цагдаагийнхан байжээ. Түүнийг хэдэн цаг цагдаагийн газар хориод дараа нь хотоос зайлахыг тушаан онгоцонд суулгаад Карарас руу явуулжээ.
Эцэст нь би тэндээс явахаар шийдлээ. Миний бодлоор нийслэлд нь сүрэглэн нисдэг цэнхэр, алтлаг өнгөтэй тотьнуудыг дурсах хэрэгтэй юм шиг санагдлаа. Эсвэл “Энэ чөтгөрийн хотод үлдээгүй нь миний амьдралын хамгийн сайхан гуниглал юм” гэсэн Габриэль Гарсия Маркесын үгийг санаж болно.
“Гэхдээ миний амьдарч байсан байрны цэвэрлэгээ хийдэг байсан Нубия Гомесыг байн байн дурсах болов. Явахаар шийдснээ хэлэхэд тэр уйлж билээ. Түүний охин Испанид дүрвэн гарч найз нөхөд нь улс орноо орхих болжээ. Түүнийг тайвшруулан удалгүй дахиад бүгд сайхан болно гэж хэлсэн юм. Харин тэр нулимсаа арчаад “Үгүй, болохгүй. Маш урт хугацаанд болохгүй ээ” гэж билээ”.
Бэлтгэсэн Ш.МЯГМАР