Хойд Солонгост ял эдэлж байгаад суллагдан, эх орондоо ирсэн ч ухаан орохгүй байсаар амьсгал хураасан оюутан Отто Уормбирийн үхлийн дараа АНУ-аас Хойд Солонгос руу жуулчлахад хориг тавьж магадгүй гэсэн яриа гараад байгаа. Харин ийм үйлдэл нь америкчуудын эрх чөлөөг хязгаарласан хэрэг болно гэж үзэх хүмүүс байгаа юм. Тухайлбал, Жоржия мужийн Их сургуулийн Олон улсын  харилцааны профессор Хан Пак энэ хоригоос хэн ч хожихгүй хэмээн үзэж байна.

“Аялалд хориг тавьснаар юунд хүрэх вэ? Энэ нь америкчуудын чөлөөтэй аялж жуулчлах эрхийг зөрчиж байгаа хэрэг” хэмээн профессор Хан Пак хэлжээ.

Хойд Солонгост ял эдэлж байсан Отто Уормбирийг энэ сарын 14-ний өдөр сулласан бөгөөд ухаангүй, комийн байдалд байсан түүнийг тэр өдөртөө төрсөн хот Огайо мужийн Цинцинати хотод авчирсан юм. Гэсэн ч тэрээр ухаан орохгүй байсаар 19-ний өдөр амьсгал хураасан. Энэ хэрэг явдалд Хойд Солонгосыг буруутгаж байгаагаа АНУ-ын Ерөнхийлөгч Дональд Трамп мэдэгдсэн бөгөөд Төрийн нарийн бичгийн дарга Рекс Тиллерсон энэ хэрэг явдлаас улбаалан Хойд Солонгос руу аялахад хориг тавьж магадгүй гэж мэдэгдсэн.

Отто Уормбир нь 2016 оны нэгдүгээр сард Хойд Солонгост жуулчны багт багтан очсон бөгөөд тэнд байх үедээ зочид буудлын хананд байсан ухуулга хуудсыг хуулж авсаныхаа төлөө баривчлагдан буцах өдрөө буцаж чадаагүй. Улмаар түүнд Хойд Солонгосын ард түмэнд дайсагнан хандсан гэсэн үндэслэлээр гуравдугаар сард нь 15 жилийн хөдөлмөр эрхлэх ялыг оноосон.

“Оюутан Уормбирийн үхэл америкчуудын уурыг хүргэсэн нь үнэн. Гэхдээ үүний төлөө бусад иргэний эрхийг хөндөж, шийтгэж болохгүй” хэмээн Хан Пак хэлжээ. Профессор Пак нь 2009 онд Хойд Солонгост очиж баримтат кино хийж байхдаа баривчлагдан саатуулагдсан АНУ-ын хоёр сэтгүүлчийг чөлөөлөх хэлэлцээг амжилттай хийсэн юм.

Одоогийн байдлаар Хойд Солонгост АНУ-ын дахин гурван иргэн саатуулагдсан хэвээр байгаа. Эдгээр иргэнийг суллуулахын төлөө АНУ-ын засаг захиргаа бүхнийг хийх ёстой гэж үзэж байгаагаа Пак бас илэрхийлжээ.

“Одоо саатуулагдаж байгаа гурван хүн бол АНУ-ын иргэншилтэй ч солонгос угсааны хүмүүс. Хойд Солонгос нэг угшилтай хүмүүст илүү эмзэг ханддаг. Тэд солонгос хэл мэдэх учраас илүү тэндхийн бодит байдлын талаар илүү мэдээлэл авах боломжтой. Тийм учраас эдгээр иргэдийг сулуулахын тулд Уормбирт хэрэглэснээс өөр арга хэрэглэх ёстой” гэжээ.

АНУ-ын Аялал жуулчлалын албанаас гаргасан мэдэгдэлд дурдсанаар сүүлийн 10 жилийн хугацаанд АНУ-ын 16 иргэн урт, богино хугацаагаар Хойд Солонгост саатуулагдаж байжээ.

АНУ-аас яг хэдэн хүн Хойд Солонгост жуулчилдаг талаар тодорхой мэдээлэл ховор. Учир нь АНУ-ын засаг захиргаа иргэдээ хаашаа жуулчилж байгааг бүртгэдэггүй. Отто Уормбир нь жуулчлалын “Young Pioneer Tours” агентлагаар зуучлуулан Ходй Солонгост очсон юм. Тус агентлагийн мэдээгээр жилдээ 4500-5000 орчим барууны жуулчин БНАСАУ-д очдог бөгөөд үүний 100 орчим нь АНУ-ын жуулчин байдаг гэжээ. Жуулчдын ихэнх нь Хятадаар дамжин Пхеньянд очдог. Отто Уормбир ч мөн Бээжингээр дамжин Пхеньянд очсон байсан юм.

Хойд Солонгосыг дэлхийн хамгийн хязгаарлагдсан улс гэж үздэг учраас жуулчид их сонирхдог хэмээн “Young Pioneer Tours” агентлагийн төлөөлөгч сэтгүүлчид ярьжээ.

А.ТУЛГА