Япончууд Монголоос “ориг” бүтээгдэхүүн хүсдэг

Хуучирсан мэдээ: 2017.06.19-нд нийтлэгдсэн

Япончууд Монголоос “ориг” бүтээгдэхүүн хүсдэг

Улаан загалмайн олон улсын хороо Сирид иргэний дайн болж байгааг 15-ны өдөр зарлав.

-Япон, Монголын худалдаа 34 хувиар нэмэгджээ-

Одоогоос яг жилийн өмнө Монгол Улс анх удаа гадны оронтой Эдийн засгийн түншлэлийн гэргээ байгуулж байв. Ингэхдээ дэлхийн хамгийн хатуу стандарттай Япон улстай гэрээ байгуулсан нь эдийн засгийн өгөөжтэй гэж үнэлэгдэж байлаа. Монгол Улс хоёр том хөрштэй эдийн засгийн урт болон дунд хугацаанд хамтран ажиллаж, гурав дахь эдийн засгийн түншлэлийг эрэлхийлсээр ирсэн. Үүний дагуу 2016 онд Монгол Улсын Засгийн газар Япон улстай эдийн засгийн түншлэлийн хэлэлцээр байгуулсан билээ. Гэрээ хэрэгжиж эхэлснээс хойш Япон улсад импортлох бараа, бүтээгдэхүүн өнгөрсөн тавдугаар сарын байдлаар 3,6 сая ам.долларт хүрсэн таатай үзүүлэлт байна. Хэлэлцээрийн хүрээнд талууд худалдааны үнийн дүнгийн 90 гаруй хувийг импортын, гаалийн тарифаас шууд болон үе шаттайгаар арван жилийн хугацаанд чөлөөлнө. Өөрөөр хэлбэл, Монголын талаас 5700, Японы талаас 9300 орчим төрлийн бараа бүтээгдэхүүнийг харилцан импортын гаалийн татвараас шууд болон үе шаттайгаар чөлөөлж байна гэсэн үг юм. 

470 ширхэг гарал үүслийн гэрчилгээ авчээ

Монгол улс, Япон улс хоорондын Эдийн засгийн түншлэлийн хэлэлцээрийн хүрээнд 30 гаруй аж ахуй нэгж, байгууллага Япон улс руу бараа бүтээгдэхүүн нийлүүлж буй. 2016 оны зургадугаар сарын 7-ны өдрөөс хойш 2016 онд 320 ширхэг, энэ оны эхний таван сарын байдлаар 150 ширхэг, нийт 470 ширхэг гарал үүслийн гэрчилгээг МҮХАҮТ-аас олгожээ. Өөрөөр хэлбэл, Япон улсын зах зээлд 470 гаруй төрлийн бараа бүтээгдэхүүн нийлүүлэхээр гарал үүслийн гэрчилгээг авсан гэсэн үг. Монголын аж ахуй нэгжүүд ноос ноолууран бүтээгдэхүүн, хивс, хонины өлөн гэдэс, муур нохойн хоол, дайвар бүтээгдэхүүн, эсгий бүтээгдэхүүн, адууны хөлдөөсөн болон хатаасан мах, монгол гэр, хөнгөн цагаан хайлш, гоо сайхны бүтээгдэхүүн, зөгийн бал зэрэг төрлийн бүтээгдэхүүнд гарал үүслийн гэрчилгээ авсан байна. Япон улсад “Говь” ХК, “Снөү фийлдс” ХХК, “Кашмир холдинг” ХХК, “Амарсанаа степ” ХХК, “Болор-Оч” ХХК, “Эрдэнэт хивс” ХХК, “ОФЕ” ХХК, “Шинжидай металл” ХХК зэрэг аж ахуйн нэгж байгууллага голлох бараа, бүтээгдэхүүн худалдаалж байна.

Япон улсад импортлох бараа, бүтээгдэхүүний эрэлт:

  • 2015 оны тавдугаар сард 1,8 сая ам.доллар
  • 2016 оны тавдугаар сард 3,7 сая ам.доллар
  • 2017 оны тавдугаар сард 3,1 сая доллар байна.

Япон улсад 3,6 сая ам.долларын гадаад худалдаа хийЖээ

Гадаад худалдааны нийт бараа эргэлт 2015 оны тавдугаар сарын байдлаар өнгөрсөн оны тавдугаар сараас 36,4 хувиар нэмэгдсэн байна. Монгол Улс 2017 оны эхний таван сард дэлхийн 136 улстай худалдаа хийснээс 52 улсад бараагаа экспортолж, 136 улсаас бараа импортолсон байна. Харин экспортын хэмжээ 42 хувиар өссөн үзүүлэлттэй гарчээ. Түүний дотор Япон улсад нийт 3,6 сая ам.долларын гадаад худалдаа хийсэн байна. Монгол Улс Япон улсад малын гаралтай түүхий эд болон хөнгөн цагаан, зарим тоног төхөөрөмжийн эд анги нийлүүлдэг. 

Гадаад харилцааны яамны зөвлөх Б.Золтуяа “Хэлэлцээр хэрэгжиж эхлээд жил гаруй хугацаа өнгөрч байгаа ч үр дүн гарахад урт хугацаа шаардана. Энэ хэлэлцээрийг хийхдээ бараа бүтээгдэхүүнийхээ чанарыг сайжруулах, Япон болон бусад өндөр хөгжилтэй оронд бараа бүтээгдэхүүнээ гаргах зорилго тавьсан. Энэ утгаараа бид аж ахуй нэгжүүдтэйгээ хамтарч ажиллах, сургалт, зөвлөгөө өгөх гэх мэт маш олон ажлуудыг хийж байгаа. Монгол Улсын хувьд үйлдвэрлэлийн хүчин чадлыг бүрэн ашиглаж, боловсруулахдаа өндөр хөгжилтэй орны технологийг ашиглах, чанарын лаборатори, боловсон хүчнээ сургах юм бол бид дэлхийн аль ч улс оронд бараа бүтээгдэхүүний нийлүүлэх боломж, гарц байна. Япон улстай хийсэн түншлэлийн гэрээ хэрэгжиж эхэлсэн жилийн хугацаанд хоёр орны хоорондын худалдаа 34 хувиар нэмэгдсэн үзүүлэлттэй байна. Өмнө нь экспорт төдийлөн хурдацтай өсдөггүй, бага багаар өсдөг байсан бол стратегийн түншлэлийн гэрээ хэрэгжиж эхэлснээс хойш буюу 2017 оны эхний дөрвөн сарын худалдааг өнгөрсөн оны мөн үетэй харьцуулахад экспорт хоёр хувиар өссөн байна. Энэ мэт эерэг үзүүлэлтүүд байгаа. Цаашид ч бид Япон улсын талд нийлүүлж байгаа бараа бүтээгдэхүүний тоог нэмэх, чанарт илүү их анхаарал тавин ажиллаж байна” гэлээ. 

Япон улсад импортолдог бараа бүтээгдэхүүн /2017.5 сар. Ам.доллар/

Барааны төрөл

Хэмжээ

Тоо

Үнэ

1

Өлөн гэдэс, давсаг, гүзээ

кг

5,205.65

280.0

2

Заар, цөс, чив зэрэг эмийн үйлдвэрлэлд хэрэглэх амьтны эрхтэн

кг

8,638.00

285.5

3

Мал амьтны нарийн ширхэгт үс, ноосон ээрмэл (жижиглэн баглаагүй)

кг

4,082.53

255.9

4

Мал амьтны нарийн ширхэгт сэмэлсэн үс, ноосон даавуу

М2

166,127.68

478.0

5

Хөнгөн цагаан бусад эдлэл

кг

659,900.00

697.2

6

Өргөгч, ачигч, буулгагч зэрэг машин механизмд зориулалттай эд анги

Ширхэг

683.00

258.7

7

Тусгай зориулалтын машин механизм, төхөөрөмж.

Ширхэг

498,920.00

613.6

8

Бусад

 

 

788.0

 

Нийт

 

 

3,657,0

 

Япончууд “ориг” бүтээгдэхүүн сонирхож байна

Аливаа улс орон дотооддоо үйлдвэрлэдэггүй бараа бүтээгдэхүүнийг импортоор авдаг. Түүний нэгэн адил Япон улстай хийсэн Эдийн засгийн түншлэлийн гэрээ нь Япон улсад үйлдвэрлэдэггүй бараа бүтээгдэхүүнийг татваргүйгээр тус улсад нийлүүлэх, тус улсын бараа бүтээгдэхүүнийг Монгол Улсад татваргүй нийлүүлэх зарчмаар явагдаж буй. 

Япон бол үйлдвэрлэгч орон. Гэхдээ тэдэнд гадны орнуудаас авах бараа бүтээгдэхүүн олон бий. Түүний нэг нь байгалийн гаралтай цэвэр бүтээгдэхүүн. Монгол Улсад мал, түүхий эдийн гаралтай бүтээгдэхүүн, эмийн найрлагад ордог бүтээгдэхүүн, мах, сүү, байгалийн жимс, ургамал зэрэг олон “ориг” бүтээгдэхүүн бий. Харин бид эдгээр бүтээгдэхүүнийг дотооддоо ашигладаг ч дэлхийн зах зээлд гаргахад чанар, үйлдвэрлэл дутагдаж байгааг албаныхан хэлж байна. 

Японы зах зээлд бид одоо малын гаралтай бүтээгдэхүүн, эмийн бүтээгдэхүүний түүхий эд гаргаж буй. Цаашид тус улсад оёмол бүтээгдэхүүн, ноос, ноолууран бүтээгдэхүүн гэх мэт бараа бүтээгдэхүүн нийлүүлэх боломжтой. Япончуудын зүгээс мах, сүү, чацаргана гэх мэт бүтээгдэхүүнийг тус улсад нийлүүлэх боломж, үйлдвэрлэл, зах зээл, нөөц гэх мэт судалгааг ч хийж байгаа гэнэ. 

Монгол Улс чанартай бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх боломжоо бүрдүүлж чадвал дэлхийн аль ч улс оронд бараа бүтээгдэхүүн нийлүүлэх боломж, нөөц хангалттай байгаа гэдгийг албаныхан онцолж байна.

NewsMN Гар утасны хувилбар Татах
NEWS.mn

Мэдээллийн эх сурвалж