Өмнөд Америкийн орнууд 2011 онд хэд хэдэн амаргүй даваатай нүүр тулах аж. Тэнд америкчуудын нөлөөллийн эсрэг тэмцэл газар авч байгаа гэж болно. Куба, Венесуэл тэргүүтэй орнууд АНУ-ын эсрэг тууштай тэмцэж буй. Хамгийн гол нь дотоодын нөхцөл байдал Өмнөд америкчуудын хувьд анхаарал хандуулах учиртай сэдэв болохыг ажиглагчид онцлов. “Ройтерс” агентлагийн вебсайт дээр гарсан ажиглагчдын дүгнэлтээс үзэхэд Латин америкчууд энэ онд эдийн засгийн салбарт АНУ-аас илүү гарах шаардлагатай аж. Харин Перу, Аргентинд Ерөнхийлөгчийн сонгууль болох учраас улс төрийн нөхцөл байдалд анхаарал хандуулах ёстой гэнэ. АНУ-ын эсрэг тууштай тэмцэгч Венесуэлийн Ерөнхийлөгч У.Чавес өөрийн байр суурийг бататгахын тулд маш олон зүйлийг энэ онд хийж гүйцэтгэх үүрэгтэй. Засгийн газар нь түүнд төлөвлөгөөт ажлуудаа дуусгаж, цаашид улс орноо удирдаж чадна гэдгээ батлах 18 сарын хугацааг өгсөн юм. Ингэснээр У.Чавесын хувьд сонгуулийн сурталчилгаат аян эхлээгүй байсан ч 2012 оны Ерөнхийлөгчийн сонгууль хүртэл өөрийгөө хангалттай сурталчлах боломж үүдээ нээлээ. Харин сөрөг хүчнийхэнд “Социалист удирдагч”-ийг ардаа орхих хүчтэй өрсөлдөгч гаргаж ирэх хугацаа олгосон явдал болов. У.Чавесийн хувьд эдийн засгийн өсөлтийг хурдасгах асуудалд толгойгоо гашилгадаг. Тэрбээр хувийн бизнесийг улсын мэдэлд шилжүүлэх ажлыг хуулиар баталгаажуулж, 200 гаруй томоохон компанийг төрийн мэдэлд авчээ. Энэ ажил цаашид үргэлжлэх боловч тус улсын бизнесийн орчинд сөргөөр нөлөөлөх бөгөөд чөлөөт, шударга өрсөлдөөнийг бараг үгүй хийхээр барахгүй гадаадын хөрөнгө оруулагчид анхаарлаа өөр тийш нь хандуулж, инфляци улам өсөх хандлага ажиглагдаж байгаа аж. Венесуэлийн хамгийн ойрын хамтрагч болох Куба улс ч 2011 онд эдийн засгийн салбартаа багагүй ажил гүйцэтгэхээр төлөвлөсөн. Тус улсын Ерөнхийлөгч Раул Кастро өнгөрсөн онд томоохон шинэчлэл хийх шийдвэр гаргасан. Түүний эдийн засгийн салбарыг голчилсон шинэчлэлийг Засгийн газар нь бүрэн дүүрэн дэмжиж энэ жил эрчимтэй хэрэгжүүлэхээр тогтсон билээ. Тиймээс гарах үр дүн нь кубачуудын томоохон шалгуур болж байна. Р.Кастро төсвийн зардлыг танаж, орлогоо нэмэх гарцыг хайж, газрын тосны нөөцөө ашиглах нь тус улсын халаасанд орох урт хугацааны мөнгөн урсгалыг бий болгоно гэж тооцжээ. Мөн тэрбээр гадны хөрөнгө оруулалтыг татах бодолтой байгаа аж. Ингэснээр АНУ Кубад хөрөнгө оруулах боломж нээгдэж, талуудын дайсагналцсан харилцаа зөөлрөх байх хэмээн ажиглагчид бичжээ.
Бразилийн Ерөнхийлөгч Луйз Инасио Лула Да Сильвагийн залгамжлагч Дильма Руссеф он солигдмогц тангараг өргөж, Төрийн тэргүүний суудалд заларлаа. Тэрбээр Ерөнхийлөгчөөр сонгогдсоныхоо дараахан дотоодын асуудалд анхаарал хандуулахаа амлаж, Рио де Жаньейро хотыг хууль зөрчигчдөөс цэвэрлэх урт хугацааны аяныг эхлүүлж олны талархлыг багагүй хүлээв. Гэвч тэрбээр Бразилийн эдийн засгийг хөл дээр нь босгохын тулд хэт хэмнэлтийн арга хэмжээ авч зардлаа багасгахаар төлөвлөсөн нь шүүмжлэл хүртэхэд хүргэжээ. Эрх баригч Хөдөлмөрчдийн намын хэсэг гишүүд ард түмний дургүйцлийг хүргэж болзошгүй уг арга хэмжээг эсэргүүцсэн нь Д.Руссеф Ерөнхийлөгчийн хувьд анх удаа томоохон эсэргүүцэлтэй тулгарсан явдал болов. Хэрэв хэт хэмнэлтийн арга хэмжээг хэрэгжүүлж эхэлбэл Грект болсон олон нийтийн үймээн Бразильд давтагдаж, Д.Руссефийн хүч суларч болзошгүй аж. Ноён Луйз Инасио Лула Да Сильва 2014 онд дахин Төрийн тэргүүний суудлын төлөө өрсөлдөхөө мэдэгдсэн нь залгамжлагчаа бүтэлгүйтэж болзошгүй хэмээн тооцож, Бразилийг өөрийн хяналтаас гаргахгүй байх гэсэн арга хэмжээ хэмээн ажиглагчид тайлбарлалаа. Дээрх гурван улс эдийн засгийн хүндрэлтэй ийн тулгарч байгаа бол Мексик улсад хар тамхины бүлэглэлүүд хүчээ авч нийгмийн нөхцөл байдал муудах хандлагатай байгаа аж. Тус улсын Ерөнхийлөгч Фелипэ Кальдерон 2006 оноос хойш хар тамхины эсрэг дайн зарлаж, гэмт этгээдүүдийн эсрэг бүх хүчээрээ тэмцэж, хамаг анхаарлаа хандуулж буй. Мексикийн аюулгүйн албаныхан хар тамхины эсрэг томоохон ажиллагаануудыг явуулж, гэмт бүлэглэлийн хэдэн зуун гишүүнийг баривчилсан. Мексикийн хар тамхины хаан гэгдэх Эдгар “Ла Барби” Вальдезийн үйл ажиллагааг зогсоосон, 90 мянга гаруй хууль бус зэвсгийг хураасан гэх мэт чамлахааргүй амжилт гаргасан юм. Тус улсын улстөрчид Ерөнхийлөгчийн туган дор нэгдсэн ч “Синалоа”, “Тамалипас” зэрэг хар тамхины бүлэглэлүүдийн үүр уурхай болсон томоохон мужийн захирагч нар зохион байгуулалттай гэмт бүлэглэлүүдийн аллагын золиос болсон юм. Он солигдох мөчид Мексикийн Ерөнхийлөгч Ф.Калдерон ард түмэндээ хандан мэдэгдэл хийж, хар тамхины эсрэг дайныг улам эрчимтэй явуулна хэмээн зарлажээ. Гэвч үүнд эгдүүцсэн хар тамхины бүлэглэлүүд өөрийн дайснууд болох улстөрчдийг ээлж дараалан намнаж, нийгмийн нөхцөл байдлыг улам дордуулж болзошгүй хэмээн “Ройтерс” агентлагийн мэдээлэлд дурьдсан байна. Хар тамхины наймаа, зэвсэгт босогчдын эсрэг Ф.Кальдерон шиг тууштай тэмцдэг улс бол Колумб. Тус улсын үе үеийн Ерөнхийлөгч Колумбын хувьсгалт зэвсэгт босогчид буюу “ФАРК” бүлэглэлийнхний асуудал ч 2011 онд багагүй сөхөгдөх бололтой. Тус улсад үйлдэгддэг хууль бус хар тамхи, зэвсгийн наймааны дийлэнх хэсгийг ФАРК бүлэглэл хянаж, өөрсдийгөө санхүүжүүлдэг. Албаны хүмүүсийн мэдээлснээр тус бүлэглэл Колумбын хил залгаа Эквадор, Венесуэл зэрэг улсад хүчээ төвлөрүүлж байгаа нь ноцтой асуудал юм. Хэрэв “ФАРК”-ийн босогчдыг цаг алдалгүй дарахгүй бол тэднийг даган дуурайгч зэвсэгт босогчид өдрөөс өдөрт нэмэгдсээр байгаа юм. Тиймээс босогчдын эсрэг үйл ажиллагааг 2011 онд эрчимжүүлж, үр дүнг нь харах үүргийг Ерөнхийлөгч Хуан Мануэл Сантос холбогдох албаны хүмүүстээ үүрэг болгожээ.
Эх сурвалж: