2009 оны 8-р
сарын 11-ний өдөр дуусгавар болсон монгол болон хойд
солонгос улсын хоорондох нууцын зэрэгтэй зөвлөлдөх
уулзалтын талаарх дэлгэрэнгүй
мэдээллийг wikileaks.org бэв
хуудсанд оруулсан байна. Энэхүү
уулзалтанд нэг талаас МУ –ын гадаад харилцааны яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга Цогтбаатар болон
МУ-ын ерөнхийлөгч Элбэгдорж хойд солонгосын талтай зөвлөлдөх
уулзалтын ярианы гол сэдвийн талаар МУГХЯ-ны Ази хариуцсан захирал Ж.Сүхээ АНУ-ын Поалоф гэдэг эрхэмтэй ярилцсан
талаарх мэдээллийг улс төрийн зөвлөх Эндрью Коллинктоны зөвлөмжийг дэлгэрэнгүй оруулжээ.

Хойд солонгосын
гадаад харилцааны яамны орлогч сайд Ким Ёнг Ил монгол улстай уулзсан уулзалтан үеэр цөмийн зэвсэг болон монголын гадаад
харилцааны талаар ярилцлаа.  Хойд Солонгосын
талын үзэж байгаагаар АНУ-ын өмнөх ерөнхийлөгч Клинтон Пхеняантай уулзалт зохион
байгуулж, уулзалтын үр дүн болон Монгол улс энэхүү уулзалттай хэрхэн нөлөөлж оролцох тухай, 6 талт уулзалт нь ямар ч ашиггүй байсан талаар бичсэн байна.

Энэхүү уулзалтын үеэр болсон гар бичмэлийг нөхөр Ж.Сүхээ
Поалофтой хуваалцсан байна. Уулзалтын үеэр хойд солонгосын тал нь АНУ-ыг ямарваа нэгэн
байдлаар шүүмжлээгүй бөгөөд
БНХАУ болон орос улсыг НҮБ-ийн
хэлэлцүүлэг дээр Хойд
солонгосын эсрэг зөвлөмж гаргах асуудлыг дэмжсэнд гурав дөрвөн удаа шүүмжилсэн байна.

Дэд сайд Ким
хэлэхдээ хойд солонгос нь зэвсэгийн асуудал дээр илүү их анхаарч, хүүхдийн асуудал дээр анхаарал хандуулахгүй байгааг дурдсан бөгөөд одоогийн байдлаар энэ нь зөвхөн өөрсдийгөө хамгаалах ажил гэдгийг тодорхойлсон юм.

Монголын тал хойд
солонгос нь цөмийн
зэвсэгтэй болсон тохиолдолд япон, сири зэрэг улсууд барьцан цөмйн зэвсэгтэй болно гэж үзжээ, МУ -ын цөмийн зэвсэггүй орон гэсэн моделийг ашиглах нь зөв гэж зөвлөжээ. 
Ноён Ким хэлэхдээ дээр дурдсан орнуудыг АНУ нь цөмийн зэвсэгтэй болохыг зөвшөөрөхгүй бөгөөд  хойд солонгосын хувьд эв найрамдалтай, цөмийн зэвсэггүй байхыг эрмэлзэж байгаа гэж.

Хойд солонгосын хувьд
АНУ-тай хэл амаа ололцон дипломат харилцаагаа сайжруулах нь цөмийн зэвсэггүй болоход чухал нөлөө үзүүлнэ гэжээ. Монголын тал зөвлөхдөө
тэдний зүгээс
ямарваа нэг өдөөн хатгалга хийхгүй байх нь гол асуудал гэж ойлгуулжээ. Ноён
Ким бид болгоомжтой байх нь зүйтэй
гэдгээ илэрхийлэв.

АНУ болон Хойд солонгосын хэлэлцээрийн талаар

АНУ-ын ерөнхийлөгч асан Клинтон хойд солонгос улстай
уулзан хоёр суралжлагчийг сулласан асуудал нь хойд солонгос болон АНУ
хэлэлцээрийн ширээнд суух, ерөнхийлөгч асан Клинтонтой ярилцаж байсан өмнөх ажлууд Буш ерөнхийлөгчийн удирдлаган дор зогсонги байдалд
орсон ч гэсэн шинэ ерөнхийлөгч Обама болон төрийн нарийн бичгийн дарга Хилари Клинтон
болсонтой холбогдуулан Клинтоны нөлөө өсөхийг
дурдаад өмнөх хэлэлцээр ийн ширээнд суух ажлыг эхлэхэд
бэлэн байгаагаа илэрхийлжээ. Ноён Ким монголчуудыг тус уулзалтыг дэмжихийг хүссэн.

Зургаан талд хэлэлцүүлгийн тулаан

6 талт хэлэлцүүлгийн талаар ноён Ким хатуу байр суурьтай
байсан бөгөөд энэхүү уулзалт нь 5ын эсрэг 1 болсон талаар дурьдсан.
Учир нь Орос болон Хятад НҮБ-ийн
зөвлөмжийг дэмжсэнээр барахгүй бусадтай нийлэн Хойд солоносын эсрэг
шийдвэр гаргасан гэж үзэж
байгаа бөгөөд тус 6 талд хэлэлцүүлэг нь яг үнэндээ хойд солонгосын зохион байгуулалтыг
нураах үйл ажиллагааны чиглэлтэй
байсан учир хойд солонгос зөвхөн АНУ-тай л хэлэлцээрийн ширээнд суухаа
мэдэгдсэн.

Ноён Ким Ерөнхийлөгч Элбэгдоржтой хийсэн уулзалтын талаар

Энэхү уулзалтаар Ноён Ким АНУ-г ямарваа нэгэн
байдлаар буруушаагаагүй бөгөөд Монголын засгийн газар нь  олон улсын түвшинд энэхүү уулзалтыг дэмжвэл ихээхэн талархахаа
илэрхийлсэн. Үүнийг
хэлсэн учир нь Монголчууд биднийг ойлгодог гэдгийг ахин дахин дурдсан.

АНУ болон Хойд солонгосын уулзалтыг Монголд хийх
талаар

8 сарын 11-ний өдөр хойд солонгосоос МУ –д суугаа элчин сайдын яамны
консул Чой нисэх лүү явж
байх замдаа ноён Кимд энэхүү 2
улсын хэлэлцүүлгийг
Монгол улсад хийх нь зүйтэй
гэж хэлсэн бөгөөд ноён Ким ямарваа нэгэн хариу өгөөгүй
болно. Мөн дээр
нь нөхөр Чой Ж.Сүхээд хэлэхдээ бүсийн хамгаалалтын механизмын зохион
байгуулалтын талаарх уулзалтыг монголчууд олон улсын тавцанд гаргах нь зүйтэй гэж тэмдэглэсэн байна.

Ийм нэгэн Монгол
Улс болон Хойд Солонгос улсын хооронд болсон хэлэлцүүлэгийн талаар
АНУ-ын талд мэдээлэл өгсөн тухай нууц мэдээллийн талаар дэлгэрэнгүй wikileaks.org  вэб хуудсанд дурьджээ.