Ийм ажлыг Тогтвортой хөгжлийн төлөөх хариуцлагатай уул уурхайн санаачлага төрийн бус байгууллага хэрэгжүүлэхээр зэхэж байна. Монголд үйл ажиллагаа явуулж буй уул уурхайн компаниудын хариуцлагыг найман зарчим 155 шалгуур үзүүлэлтээр тогтоохоор бэлтгэл ажлаа хангаад байна. Эхний ээлжинд туршилт болгож том, дунд, жижиг олборлогч гурван компанид өөрсдийнх нь хүсэлтээр хариуцлагын рейтингийг тогтоох гэнэ. Байгаль орчинд халгүй, сүүлийн үеийн технологи ашиглаж, хамгийн их хэмжээний орлого улсад оруулсан гэдгээр дэлхий нийт уул уурхайн компанийн хариуцлагыг тодорхойлдог. Харин Монголд тогтоох энэхүү хариуцлагын рейтинг нь арай өөр. Хариуцлагатай уул уурхай гэж оролцогч бүх талуудын ялангуяа нутгийн иргэдийн эрхийг хүндэтгэсэн, байгаль орчин, хүний эрүүл мэндэд сөрөг нөлөөгүй, олон улсын шилдэг туршлагад тулгуурлаж, хууль сахих ёсыг дээдэлсэн, Монгол Улсад байнгын ашиг орлого оруулж байх эрдэс баялгийн салбар дахь ил тод, цогц үйл ажиллагааг хэлнэ хэмээн тодорхойлсон байна. Үүний хүрээнд,
-олон талын оролцоог хангах
-ил тод нээлттэй байх
-хуулийг сахин дээдлэх
-байгаль орчин, хүний аюулгүй байдлын өмнө хариуцлага хүлээх
-ирээдүйн хөгжилд хөрөнгө оруулах
-үр өгөөжтэй байх
-хүмүүнлэг ёс зүйтэй байх
-дэвшилтэт технологид суурилсан байх гэсэн үндсэн зарчмын дагуу рейтингийг гаргах юм байна.
-олон талын оролцоог хангах
-ил тод нээлттэй байх
-хуулийг сахин дээдлэх
-байгаль орчин, хүний аюулгүй байдлын өмнө хариуцлага хүлээх
-ирээдүйн хөгжилд хөрөнгө оруулах
-үр өгөөжтэй байх
-хүмүүнлэг ёс зүйтэй байх
-дэвшилтэт технологид суурилсан байх гэсэн үндсэн зарчмын дагуу рейтингийг гаргах юм байна.
Монголын хэвлэлийн хүрээлэнгийн дэргэдэх Эдийн засагч сэтгүүлчдийн клубын ээлжит уулзалт өнгөрсөн долоо хоногт болж дээрх сэдвийн талаар ярилцсан юм. Уулзалтад тус төрийн бус байгууллагын ТУЗ-ийн гишүүн Г.Батсайхан, мэргэжилтэн О.Батболд нар хүрэлцэн ирж сэтгүүлчдэд мэдээлэл өгсөн юм.
Өмнө нь “Ил тод байдал сан” төрийн бус байгууллага нээлттэй нийгэм форумын дэмжлэгтэйгээр уул уурхайн 68 компанийг сонгож ил тод байдлын рейтингийг тогтоож байсан юм. Үүний хүрээнд уул уурхайн компаниудын орд газрын зөвшөөрөл, ашиг орлогын хуваарилалтын тухай мэдээлэл олон нийтэд хэр зэрэг ил тод байна вэ гэдгийг тогтоож байв.
Б.СҮРЭН