“Хүний хөгжил сан”-гаас иргэн бүрт олгох 120 мянган төгрөгийг тараах ажил одоо ч үргэлжилсээр байгаа. Энэ мөнгө манай улсын иргэдийн амьжиргааны түвшин ямар байгааг нийтэд ёстой л нэвт шувт үзүүлсэн гэхэд болно. Далан мянган төгрөг авах гэж дугаарлах нь дүүрч гэж бодъё. Гэтэл шат дараалан таван сарын турш олгох 10 мянган төгрөгийг авахын тулд л иргэний шинэчилсэн бүртгэлд бүртгүүлэхээр хо­нон, өнжин дугаарласан нь Монгол Ул­сын иргэдэд 10 мянган төгрөг хэчнээн чухал болохыг харуулсан юм. “Хүний хөг­жил сан”-гаас нийт 2.5 сая хүнд 189.1 тэрбум төгрөгийг өнгөрсөн сарын байдлаар олгоод байсан юм. Энэ тоо одоо нэмэгдсэн нь лавтай. Харин төрийн түшээд ба­руун, солгойгүй бэлэн мөн­гө цацаж, инфляцийг хөө­рөгд­лөө гэх шүүмжлэлийг до­тоодын төдийгүй олон улсын байгууллагынхнаас сонс­со­ны эцэст амласан мөнгөө яасхийгээд өгчих вэ гэдэг дээр аргаа барж байгаа. Учир нь сонгууль ч дөхөж байна. Бас хэн нэгэн амлалт нэхэгч тэд­нийг зовоож мэднэ.

Статистикийн тоо ба­римт дунд нэгэн таатай мэ­дээ­­лэл байна. Манай ул­­сын аж үйлдвэрийн сал­барын бүтээгдэхүүний нийт үйлдвэрлэл энэ сарын эхний есөн сарын байдлаар нэг их наяд 341.1 тэрбум төгрөг болж нэмэгдсэн юм. Уг тоо тухайн сард үйлдвэрлэл өмнөх оны мөн үеийнхээс 175.2 тэр­бум төгрөгөөр буюу 15 хувиар нэмэгдсэнийг ха­руулж байгаа. Манай улсын экспортын голлох бараа нь уул уурхайн бүтээгдэхүүн. Аж үйлдвэрийн салбарын бүтээгдэхүүний өсөлтөд ч уул уурхайн салбарын бү­тээг­дэхүүний үйлдвэрлэл нэмэгдэж буй нь нөлөөлсөн аж. Уул уурхайн баялгийг ашиг­лах, бүтээгдэхүүний үйлд­вэрлэл нэмэгдэхийн хэ­рээр манай улсад мөнгөний нийлүүлэлт, валютын урсгал нэмэгдэж байгаа би­лээ. Монголбанкны мэ­дээ­­гээр  өнгөрсөн сарын байд­лаар мөнгөний нийлүүлэлт гур­ван их наяд 851.7 тэрбум төг­рөг болсон байсан. Энэ нь наймдугаар сарын эц­сийнхтэй харьцуулахад 197.3 тэрбум төгрөгөөр буюу 5.3 хувиар өссөн үзүүлэлт аж. Ха­рин өнгөрсөн оныхоос нэг их наяд 198.3 тэрбум төгрөг буюу 45.2 хувиар өсчээ. Ста­тистикийн мэдээллийн гол ач холбогдол нь түүн­тэй уялд­сан бодлогыг тодор­хой­лох явдал хэмээдэг. Тий­мээс төрийн түшээд Хөгж­лийн банк байгуулах шийд­вэрийг гаргахдаа энэ мэ­дээллийг голчилсон бо­лол­той. Тэд томоохон аж үйлд­вэрийн төслүүдийг Монго­лын банкууд дэмжиж чадах­гүй байна гээд байгаа. 

Улаанбаатар   хотын хүнс­ний зах, худалдааны төвүүдэд худалдаалж буй өргөн хэрэглээний бү­тээгдэхүүний үнэ статис­тик мэдээлэл дээр бол буу­раад л байгаа. Харин амьд­рал дээр үнэ буурах биш бага ба­гаар нэмэгдсээр байгаа хэ­мээн хүн бүр ярьж байна. Энэ сараас эхлэн төрийн албан хаагчдын цалин нэ­мэгд­сэн. Энэ нь хүнсний бү­тээгдэхүүн төдийгүй бусад өргөн хэрэглээний барааны үнэд нөлөөлөх хандлага ажиг­лагдаж эхэлсэн юм. Яг л эдийн засагчид төдийгүй хүн бү­рийн таамаглаж байсан шиг. Үндэсний статистикийн хо­рооноос гаргасан мэдээл­лээс үзвэл, энэ сарын 20-ны байдлаар хүнсний бү­тээг­­дэхүүний үнэ өмнөх са­рын мөн үеийнхээс 5.2 ху­виар буурсан байна. Харин өмнөх долоо хоногийнхтой харьцуулахад тогтвортой бай­гаа аж. Энэ сарын 20-ны байд­лаар үхрийн цул махны үнэ дунджаар 4163 төгрөг, хони­ны мах 3095-3389 төг­рөг, адууны мах 2540, ямаа­ны мах 2480 төгрөг бай­сан байна. Эдгээр үнэ нь өмнөх сарынхаас 5-7 хувиар хямдарсан үнэ. Харин үх­рийн ястай махны үнэ 0.2 хувиар өсч 3600 төгрөг болсон хэмээх мэдээллийг Үндэсний статистикийн хо­роо­ноос өгчээ. Гурилын үнэ нэг л өглөө нэмэгдсэн байдагтай хүн бүр эвлэрч байх шиг байна. Гурил үйлд­вэрлэгчдээс үнээ яагаад өс­гөв гэж асуухаар “Энэ бол зах зээлийн зарчим” гэх ха­риултыг өгдөг болоод бай­гаа юм. Энэ сарын 20-ны байдлаар “Алтан тариа” ХК-ийн гурилын үнэ 0.9-9.4 хувиар өссөн. Бусад ком­панийн гурилын үнэд тө­дий­лөн өөрчлөлт ороогүйг үзвэл зах зээлийн зарчим тус компанид л үйлчилдэг бо­лолтой.  Нийслэлийнхэн өн­гөрсөн сарыг дуустал хямд үнэтэй хүнсний ногоог та­риаланчдын гар дээрээс авч байсан. Харин одоо бол ир­гэд хүнсний захуудаас төм­сийг 800-1000 төгрөгөөр, луу­ванг 700-1000 төгрөгөөр ху­далдан авч байгаа. Харин үүнийг статистикчид 10-18 ху­виар буурсан үнэ хэмээн онцолсон байна билээ.

Т.УРАНГЭРЭЛ

"Зохиогчийн эрх: "Улс төрийн тойм" сонин