Монголын ураны салбарт шинэ эргэлтийн өдрүүд эхэлж байна. Учир нь Францын “Арева” группийн Монгол дахь салбар буюу “Арева Монгол” компани  энэ сард багтаан туршилтын олборлолт хийж эхлэхээр болжээ. Тус компани Цөмийн энергийн газраас зөвшөөрөл авахаар хүсэлт тавиад байгаа ажээ.

Туршилтын олборлолт  ирэх оны тавдугаар сар хүртэл үргэлж­лэх бөгөөд уг туршилтаар Мон­голд ураны нөөц хэр байна, ол­борлоход ямар арга технологи хэрэглэх нь тохиромжтой вэ гэдэг нь тодорхой болох юм. Уг нь тур­шилтыг ирэх арваннэгдүгээр сард эхлэхээр төлөвлөсөн ч Монголын цаг агаарын онцлогоос шалтгаалан газар хөлдөхөөс өмнө, тэр тусмаа энэ сард багтаан эхлэх нь зүйтэй гэж үзжээ. Энэхүү туршилтын олборлолт амжилттай болбол үйлдвэр барих ажилдаа аажмаар орно. Ингэснээр Монголын уран эдийн засгийн эргэлтэд орж зөвхөн шар нунтаг зарах төдийхнөөр тодорхойлогддог энэ салбарын хөгжилд томоохон өөрчлөлт гарах учиртай.  Мэдээж үүнд үлэмж хэмжээний хөрөнгө оруулалт, ажиллах хүчин шаард­лагатай.

Бүгд найрамдах Франц улсын Засгийн газрын гишүүн, Эдийн засаг, үйлдвэр, ажил эрхлэлтийн яамны гадаад худалдаа хариуцсан Төрийн нарийн бичгийн дарга Анни Мари Идрак өнгөрсөн до­лоо хоногт манай улсад ажлын айлчлал хийсэн. Энэ үеэр тэрбээр Монгол Улсын Ерөнхий сайдад бараалхаж, хоёр тал ураны салбарт хамтран ажиллах Засгийн газар хоорондын хэлэлцээрт гарын үсэг зурсан юм.  Уулзалтын төгсгөлд Ерөн­хий сайд С.Батболд БНФУ-ын Ерөнхий сайд Франсуа Фийонд мэндчилгээ дамжуулж Монголд айлчлахыг урьсан. Ингээд ерөнхий том хэлэлцээрүүд эхэллээ. Цаашид хөрөнгө оруулалт тогтвортой байд­лын гэрээ байгуулах гээд олон ажил бий. “Арева Монгол” компани манай улсын төсөвт жилд 15-17 сая ам.долларын хөрөнгө оруулдаг. Ол­борлолт явуулах болсноор дээрх хөрөнгө оруулалтын хэмжээ эрс нэмэгдэх нь тодорхой. 

Францын “Арева”-гийн 34 хувийг Японы “Мицубиши” групп эзэмшдэг бөгөөд уг гэрээг өнгөрсөн оны арванхоёрдугаар сард байгуулсан. Харин “Арева” группийн ерөнхий захирал, хатагтай Анн Лувержан одоогоос яг нэг жилийн өмнө цөмийн энергийн салбарт  Монгол Улстай хамтран ажиллах гэрээнд гарын үсэг зурсан юм.

Шинэ мэдээлэл дуулгахад “Арева” группийн Монгол дахь салбар буюу “Арева Монгол” компанийн ерөнхий захирал ирэх арваннэгдүгээр сарын эхээр солигдох болжээ. “Арева” группийн захир­луудын удирдах зөвлөлөөс гар­гасан шийдвэрийн дагуу Эрик де Сейзийг өөр ажилд томилж, оронд нь Өмнөд Африк дахь салбарт нь ажиллаж буй Жулиен Бабейг томилохоор шийдвэрлэсэн байна. Гэхдээ өмнөх захирал ямар нэгэн алдаа дутагдал гаргаагүй, ажлын шаардлагын да­гуу түүнийг солихоор болсон. Захирал солигдсоноор Монголд явуулж буй үйл ажиллагаанд ямар ч өөрчлөлт гарахгүй гэж эх сур­валж мэдээллээ.

Дашрамд дурьдахад, “МонАтом” компанийн захирал Р.Ба­дамдамдин Ерөнхий сайдыг Канад улсад айлчлах үеэр тус улсын “Денисон Майнз” компани­тай хамтран ажиллах гэрээ бай­гуулсан. “Денисон Майнз” нь мөн л ураны салбарт хайгуул, ол­борлолт хийх чиглэлээр дэлхийд тэргүүлэгч компаниудын нэг юм. Монголын “МонАтом” ком­пани ирэх оноос “Арева”-тай хамтран ажиллахаар төлөв­лөж байгаагаас үзэхэд дэлхийн том­чуудтай хамтарсан ураны салбар дахь үндэсний томоохон компани болохыг зорьж байгаа бололтой. Харин “Хан Ресурс” хийгээд “Дорнод Уран”-ы асуудлыг хэрхэн шийдэх нь шүүхийн шийдвэрээс хамаарах болчихоод байгаа юм. Салбарын мэргэжилтнүүд “Монгол Улсын Засгийн газар бизнесийн асуудлыг улс төртэй хольж хутгахгүй, шударгаар шийдэж чадвал “Хан Ресурс”-ын талд нааштайгаар эргэх ёстой” гэж ярьж байна.

У.ОРГИЛМАА

Зохиогчийн эрх: "Улс төрийн тойм" сонин