Монголын хөрөнгийг биржийг аль улс авах вэ хэмээх асуудал өнгөрсөн долоо хоногийн эдийн засгийн хүрээнд яригдсан хамгийн халуухан байгаа сэдвийн нэг байлаа. Монгол Улсын Засгийн газраас 2010-2012 онд хувьчлах Үндсэн чиглэлийг батлах тухай болон өмч хувьчлалын жагсаалтад өөрчлөлт оруулах тухай тогтоолын төслүүдийг энэ оны эхэнд хэлэлцсэн билээ. УИХ болон Засгийн газраас бэлэн болгоод байгаа өмч хувьчлалын бараг сүүлчийн гэж хэл болохуйц тогтоолын төсөлд Монголын хөрөнгийн биржийн менежментийн багийг өөрчлөн байгуулах асуудал багтсан. Монгол Улсын хөрөнгийн зах зээлийг хариуцсан том эрх дархтай ч хийсэн гийгүүлсэн юм бараг байхгүй хэмээгддэг Монголын хөрөнгийн биржийг хаанахын хэнд өгөх вэ гэдэг асуудал товлосон хугацаандаа үр дүнд хүрээгүй. Менежментийн багийн сонгон шалгаруултад гадаад дотоодын 10 гаруй компани, Хөрөнгийн бирж өрсөлдсөн ч шаардлага хангах баг олдоогүй. Харин Монгол Улсын Ерөнхий сайд “Ройтерс” агентлагт өгсөн ярилцлагадаа “Шалгаруулалтад Лондонгийн Хөрөнгийн бирж ялах магадлалтай” хэмээснээс үүдэн багагүй шуугиан дэгдээгээд амжсан Лондонгийн Хөрөнгийн бирж, “Ренинанс Капитал” компани болон хөрөнгө оруулалтын банкууд хамтран өнгөрсөн сарын 29-нд “Монголын хөрөнгийн зах зээл” олон улсын бага хурлыг зохион байгуулсан. Энэ үеэр Лондонгийн Хөрөнгийн биржийнхэн манай улсын хөрөнгийн зах зээлийг “Зах зээлийн асар том талбар. Зөв хөгжүүлбэл асар их боломж, сайхан ирээдүйг авчирна” хэмээн тодорхойлж байв. Мөн Лондонгийн Хөрөнгийн биржийн Үнэт цаасны анхдагч зах зээл хариуцсан захирал Трэси Перси “Бидэнд Монголын Хөрөнгийн биржийг удирдах туршлага, бусад газраас ялгарах давуу тал хангалттай байгаа. Давуу талаа ашиглан Монголын Хөрөнгийн биржийг технологийн хувьд өндөр түвшинд хөгжүүлнэ. Хөрөнгийн зах зээлийг дэлхийн түвшинд хүргэнэ” хэмээжээ.
ИРЭХ ЖИЛИЙН ТӨСВИЙН ТӨСЛИЙГ ХЭЛЭЛЦЭВ
Монгол Улсын Засгийн газар өнгөрсөн сарын 29-нд хийсэн ээлжит хуралдаанаараа хэд хэдэн асуудлыг хэлэлцсэн. Үүний дотор Монгол Улсын 2011 оны төсвийн төсөл, Нийгмийн даатгалын сангийн ирэх оны төсвийн төслүүд багтсан юм. Засгийн газрын гишүүд, Сангийн яамныхны тооцоолсноор ирэх жилийн нэгдсэн төсвийн нийт орлого гурван их наяд 114 тэрбум 100 сая төгрөг байх аж. Энэ нь дотоодын нийт бүтээгдэхүүний 39,7 хувьтай тэнцэх тоо юм. Харин нэгдсэн төсвийн нийт зарлага гурван их наяд 250 тэрбум 800 сая байх бол нэгдсэн төсвийн нийт алдагдал 136,7 тэрбум байна хэмээн Засгийн газрын гишүүд тооцоолжээ. Засгийн газар болон УИХ-ын гишүүдийн өмнө “Хүний хөгжил сан”-гаас олгох нэг сая төгрөгийг хэрхэн хуваарилах вэ гэсэн асуудал тулгараад байгаа. Оюутнуудын хувьд энэхүү мөнгөө сургалтын төлбөр хэлбэрээр авахаар болсон. Сангийн сайд С.Баярцогт үлдсэн иргэдийнхээ 800 гаруй мянгад нь эрүүл мэндийн даатгал, нийгмийн даатгалыг төлөх замаар хишиг хүртээнэ хэмээн нэгэнтээ хэлсэн. Сангийн яамнаас энэ мэтээр эх орны хишгийг хэрхэн олгох вэ гэсэн хувилбарыг хэлэлцэж байгаа аж. Ямартай ч улсын төсвөөс ирэх жилд тус санд 328.9 тэрбум төгрөгийн орлогыг төвлөрүүлэхээр тооцоолсон байна. Харин зарлага нь энэ жилийнхээс 461 тэрбум төгрөгрөөр илүү буюу 795.9 тэрбум төгрөг байх нь. Мөн Засгийн газрын өнгөрсөн долоо хоногт болсон ээлжит чуулганы үеэр ирэх оны улсын төсвийн нийт орлого хоёр их наяд 302.3 тэрбум төгрөг, зарлага нь хоёр их наяд 250.2 тэрбум байна хэмээн танилцуулсан юм. Улсын төсвийн нийт тэнцэл 250 тэрбум төгрөгийн ашигтай гарах урьдчилсан тооцоог ч гаргасан байна. Манай улс Олон улсын валютын сантай хамтран хэрэгжүүлж байгаа хөтөлбөрийн шалгуур үзүүлэлт нэгдсэн төсвийн зарлагад хүлээсэн үүргийг 2011 оны төсвийн төслийн үзүүлэлт хангаж байгаа гэж Засгийн газар үзжээ.
ИННОВАЦИЙН ХӨГЖЛИЙН ТАЛААР ЯРИЛЦАВ
Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн дэргэдэх “Иргэний танхим”-д ҮХШХ, БСШУЯ, ШУА, Монголын бизнес инкубаторуудын үндэсний нэгдсэн холбоо, Эдийн засгийн бодлого, өрсөлдөх чадварын судалгааны төв зэрэг байгууллагуудын оролцсон “Инноваци ба технологийн бодлого, хөгжлийн чиг хандлага” сэдэвт олон улсын бага хурал өнгөрсөн долоо хоногийн пүрэв гарагт болсон. Тус хуралд АНУ-ын “М-САМ” компанийн ерөнхийлөгч Дэвид Пратт, гүйцэтгэх захирал Дэвид Мартин нар оролцсон юм. Манай улсын хөрөнгийн зах зээл, байгалийн баялгийг ашиглах асуудал дэлхий нийтийн анхаарлыг улам бүр татсаар байгааг гадаадын хөрөнгө оруулагчдын оролцсон эдгээр чуулга уулзалтууд харуулж байна. Хуралдааны үеэр оролцогчид инновацийн хөгжлийг төрийн бодлогоор дэмжих асуудлыг голчлон ярилцсан байна.
ХОЙД АМЕРИКИЙН ХӨРӨНГӨ ОРУУЛАГЧИД ЧУУЛЛАА
Хойд Америк-Монголын бизнесийн зөвлөлөөс жил бүр зохион байгуулдаг хөрөнгө оруулагчдын чуулга уулзалт өнгөрсөн долоо хоногийн баасан гарагт болсон. АНУ болон Канадын хөрөнгө оруулагчдын оролцдог энэхүү уулзалтыг энэ жил 13 дахь удаагаа зохион байгуулсан нь энэ юм. Чуулга уулзалтын үеэр оролцогчид манай улсад хөрөнгө оруулах нөхцөл, боломж ямар байгааг ярилцсан байна. Гадаадын төлөөлөгчид энэ үеэр “Монгол Улсад уул уурхайн үсрэнгүй хөгжлийн үүд нээгдсэн” хэмээн онцолж байв. Чуулганы үеэр уул уурхайд хөрөнгө оруулах талаар болон Монголын их, дээд сургуулиудын сургалт, орчин болон мэргэжилтэй боловсон хүчний нөөц тэдгээрийг бэлтгэх бодлогын талаар санал солилцжээ.
БАРАА БҮТЭЭГДЭХҮҮНИЙ ҮНЭ НЭМЭГДЭХ ҮҮ
Энэ сараас эхлэн төрийн албан хаагчдын цалин, тэтгэвэр, тэтгэмжийн хэмжээ 30 хувиар нэмэгдэж байна. Төрийн албан хаагчид, тэтгэврийн насныхан болон төрөөс тэтгэмж авдаг иргэд энэ өдрийг тэсэн ядан хүлээсэн гэхэд болно. Үүний хажуугаар МҮЭ-ийн холбооныхны ажил хаялтаар айлган байж гаргуулсан энэхүү шийдвэрийн үр дүн ямар байх бол хэмээх асуулт Засгийн газрын захирамж гарсан цагаас хойш одоог хүртэл иргэдийн дунд байгаа гэхэд болно. Засгийн газраас нийгмийн гурван талт хэлэлцээрийн үеэр цалин тэтгэврийг нэмбэл бараа бүтээгдэхүүний үнэ өсч, инфляцийг нэмэгдүүлнэ хэмээх тайлбарыг өгч байсан билээ. Цалин нэмэх сургаар бараа бүтээгдэхүүнийхээ үнийг нэмдэг зуршил манайд бий. Эдийн засагчид ч цалин, тэтгэврийг нэмэхтэй зэрэгцэн бараа бүтээгдэхүүний үнэ нэмэгдэх магадлалтай хэмээгээд буй юм.
Т.УРАНГЭРЭЛ
Зохиогчийн эрх: "Улс төрийн тойм" сонин