-С.Зоригтбаатар: УИХ-ын гишүүн Д.Ганхуяг дүүргийн намын удирлагыг өөрийн хүмүүсээр бүрдүүлэх  сонирхолтойг үгүйсгэхгүй-

Сүүлийн хоёр долоо хоно­гийн амралтын өдрүүдэд бол­сон Ардчилсан намын аймаг, дүүргүүдийн намын хороодын дотоод сонгууль, намын хороо­ны нийт гишүүдийнхээ 1/3-ийг ротацид оруулан шинээр сонгох ажил дуусч байгаа гэх ч түүнийг дагасан хэл, ам ойрын өдрүү­дэд тасрахгүй бололтой. Одоо­гоор нийслэлийн Баянзүрх, Чингэлтэй, Хан-Уул гэх мэт дөрвөн ч дүүргийн Ардчилсан намынхан хоёр талцан тус тусдаа шийдвэр гаргагчид бо­лон хоёр “нам” болоод байна. Дүүргүүдийн нам доторх хагар­лын шинж өнгөрөгч орон нут­гийн сонгуулиар тус намынхан ялалт байгуулсан Хан-Уул дүү­рэгт хамгийн анх илэрсэн юм. Эл дүүрэгт ялалт байгуулмагц Ардчилсан намын гишүүд нь ашиг, сонирхлын зөрчлөөс хоёр талцсаар эцэст нь Засаг дар­гаар сонгогдоод байсан Ж.Ган­хуягийг огцруулсан гэх ч одоог хүр­тэл уг асуудал эцсийн байд­лаар шийдэгдээгүй байна.
Тэгвэл Баянгол дүүргийн Ардчилсан намын хорооны сонгууль тойрсон маргаан өнөөд­рийг хүртэл үргэлжилсээр байна. Сүхбаатар дүүргийнхэн ч бас тодорхойгүй байгаа билээ.

Чингэлтэй дүүрэгт өнгөрсөн 13-ны өдөр 1700 ги­шүү­нээ оролцуулан хийсэн до­тоод сонгууль болсон ч мөн л хоёр хуваагдан хэлэлцэж, гарсан шийдвэрийг нь хүлээн зөвшөө­рөхгүй гэсэн хэвээр байна.

Харин оны өмнөөс хоёр хуваагдаад буй Баянзүрх дүүр­гийн Ардчилсан намын албан ёсны тамга тэмдэг бүхий хороо өнгөрөгч бямба гаригт хурал­даж намынхаа даргыг сонго­жээ. Тус хурлаар Баянзүрх дүүргийн Ардчилсан намыг 10 гаруй жил удирдсан Т.Мөнх­баяр тамгаа шинэ залуу дарга болох С.Зоригтбаатарт шил­жүү­лэн өгчээ. Дүүргийн намын даргын сонгуульд хоёр хүн өр­сөлдсөнөөс олонхийн са­на­лыг авснаар Баянзүрх дүүр­гийн Ардчилсан намын хууль ёсны даргыг сонгожээ. Энэ хур­лаар Ардчилсан намын Үндэс­ний зөвлөлдөх хорооны нөхөн сонгууль мөн болсон юм.  Санал хураалтаар Ардчилсан намын Үндэсний зөвлөлдөх хорооны гишүүдээр С.Наран­баатар, С.Зоригтбаатар, С.Үнэн,  О.Цэлмэг, Г.Энх-Амга­лан нар сонгогджээ. Харин өчигдөр Баянзүрх дүүргийн Ардчилсан намын нөгөө хэсэг буюу УИХ-ын гишүүн Д.Ганхуягийн талын­хан хуралдаж буй мэдээлэл ирсэн ч дугаар шилжих мөчид тодорхойгүй байлаа. Бид энэ асуудлаар Баянзүрх дүүргийн Ардчилсан намын даргаар сонгогд­сон С.Зоригтбаатартай уулзаж ярилцлаа.

-Баянзүрх дүүргийн Ард­чил­сан нам бусад дүүрэгтэй харицуулахад өнгөрсөн сон­гуулиудаар чамлахааргүй суу­дал авч байсан. Энэ удаагийн хурлаар даргаа солих шаардлага байсан юм уу. Дүүрэг дэх намын хагарал үүнд нөлөөлөв үү?

-Баянзүрх дүүргийн Ард­чил­сан намын хорооны 105 гишүүн байдаг. Тэдний 79 нь өнгөрөгч бямба гаригт болсон намын хорооны хуралдаа ир­сэн. Хурлын ирц 75,2 хувьтай болсон гэдгийг ч хэлэх нь зүй­тэй. Дүүргийн намын дарга Т.Мөнхбаярын намын дарга байх хугацаа Ардчилсан намын дүрмийн дагуу  дуусгавар бол­сон учраас хурлаар дараагийн даргын асуудлыг хэлэлцээд санал хураасан. Мөн ҮЗХ-ны гишүүдийг сонгосон. Гуравт нь, Гүйцэтгэх зөвлөлийн гишүүдийг сонгосон юм. Ер нь жил болгон Ардчилсан намын ҮЗХ-ны нийт гишүү­дийн 1/3-ийг ротацийн сонгуульд оролцуулан цус сэлбэдэг. Энэ ажил амжилттай болсон. 

-Дүүргийн намын даргад өөртэй чинь хэн өрсөлдөв?

-Дүүргийн намын хорооны даргад А.Оюунсувд маань өр­сөлд­сөн. Санал хураахад 95 хувь нь миний талд саналаа өгсөн учраас Т.Мөнхбаяр дарга тамгаа шилжүүлэн өгсөн.

-УИХ-ын гишүүд Д.Ганхуя­гаар удирдуулсан та нартай санал нийлэхгүй байгаа намын гишүүд чинь Т.Мөнх­баярт  намын даргын эрх мэдлээ өгөх шахалтыг үзүүл­сэн гэсэн. Нөгөөтэйгүүр та нарын шийдвэрийг үгүйсгэн өнөөдөр/өчигдөр/ хуралдаж байгаа мэдээлэл ирсэн. Тэд магадгүй өөрсдийн хур­лаа­раа Баянзүрх дүүргийн Ард­чилсан намын бас нэг дарга, ҮЗХ-ны гишүүдийг сонгох байх л даа?

-Зарим дүүрэгт Ардчилсан намын хорооныхон хоёр ху­вааг­дчихаад байна. Энэ бол дотооддоо зөрчилдөөнтэй бай­гаагийн илрэл. Манай дүүргийн хувьд УИХ-ын гишүүн Д.Ганхуяг манай дүүргээс сонгогдсон Ардчилсан намын гурван ги­шүү­ний нэг нь. Энэ хүн “Намын даргаа өг” гэж Т.Мөнхбаяр даргыг шахаж  байсан нь үнэн. Ингэж байгаад өнгөрсөн нэг­дүгээр сард хурал болж,  Д.Пү­рэв­даваа тэргүүтэй манай дүүр­гийн намын хорооны хэсэг нөхөд хууль бусаар ирц бүр­дүүлэн 54 хүний бүрэл­дэ­хүүнтэй хуралдсан. Тэр хуралд нь төрийн албан хаагчид орсон байх жишээтэй. Дээр нь рота­цид орсон 23 хүн орсон. Гэтэл энэ хууль бус хуралд оролцсон нөхдүүд. Д.Пүрэвдавааг дарга боллоо гэх болсон. Ингэс­ний­хээ дараа тэд танил талаа ашиглан хууль бусаар тамга хийлгэсэн. Энэ асуудлыг Ард­чилсан намын Хяналтын хороо шалгаж байгаа.

-Ингээд байвал Ардчил­сан намын санал зөрөлдсөн дүүрэг болгон хоёр тамгатай болох нь ээ. Ер нь ийм то­хиол­долд албан ёсны шийд­вэрийг хэн гаргадаг юм бэ?

-Дүрмийн дагуу Ардчилсан намын ерөнхий нарийн бичгийн дарга шинээр тамга хийлгэх зөвшөөрлийг өгөх ёстой. Гэтэл нийслэлийн намын даргаас зөвшөөрөл аваад Цагдаагийн газраас тодорхойлолт хийгээд тамга хийлгэчихсэн, түүнийгээ бариад өөрсдийгөө Баянзүрх дүүргийн Ардчилсан намын удирдлага гээд явдаг хэсэг бүлэг хүмүүстэй болчихлоо.

-Удирдлага гэснээс Баянзүрх дүүргээс ҮЗХ-нд орсон гишүүдийн тав нь шинээр сонгогдсон хүмүүс гэв үү?

-Тийм. Ер нь Баянзүрх дүүрэгт ҮЗХ-ны 12 суудалтай. Үүний 1/3-т ротаци явуулах ёстой. Түүнээс гадна гурван суудал хоосон байсан юм. Тэр гурван суудлыг нөхөж сонгосон. Ингээд шинээр нийт таван хүнийг сонгосон гэсэн үг.

-Баянзүрх дүүргийн Ардчилсан намын дарга болсон хүний хувьд хоёр тамгаа нэг болгох талаар та юу хийх вэ?

-Манай намын үндсэн дүрэм Дээд шүүхэд бүртгэлтэй. Тиймээс Хяналтын ерөнхий хороо дүнгээ гаргах ёстой. Дараа нь болсон бүх процессыг хуулийн дагуу шийдүүлнэ. Шүүх шалгаад нэг мөр болгох биз дээ. Үүнээс ч илүү олон чухал асуудлын нэг нь хороодын намын үүрүүдийг бэхжүүлэх асуудал байна. Өнгөрсөн орон нутгийн сонгуулиар дүүргийн ИТХ-д МАХН 35 суудал авч ялалт байгуулсан. Бид ялагдсан гэсэн үг л дээ. Тиймээс алдаагаа засч, өөр хоорондоо бус эрх баригчдын хүчтэй сөрөг хүчин хэвээрээ байхын тулд олон ажил хийх шаардлагатай. Энэ бүхнийг хийхийн төлөө зүтгэнэ.

-Удахгүй УИХ-аар хэлэл­цэх Сонгуулийн тухай хууль­тай холбоотойгоор дүүр­гүүдэд эрх мэдлийн төлөөх хагарал бий болоод байна гэвэл та санал нийлэх үү?

-Ашиг сонирхлын зөрчил­дөөн байгааг хүлээн зөвшөөр­нө. Удахгүй Сонгуулийн тухай болон улс төрийн намуудын тухай хуулийг өөрчлөх гэж байна. Хэрэв хуулиар сонгуу­лийг пророциональ болговол намын дунд шатны үүрэг роль илт ихэснэ. Өөрөөр хэлбэл дунд шатны намын даргын албан тушаал их чухал болох учраас УИХ-ын гишүүн Д.Ган­хуяг дүүргийн намын удирлагыг өөрийн хүмүүсээрээ бүрдүүлэх  сонирхолтой байгааг үгүйс­гэхгүй. Тэр нь ч батлагдсан. БЗД-ийн намын хорооны 105 гишүүний 20 нь “Бридж” группын ажилтан байсан. Одоо бүр энэ тоог 40 болгож өргөтөгсөн. Ингэж байгаа нь дараагийн сонгуульд Д.Ганхуяг нэр дэвших замаа л засч байна шүү дээ. Энэ намын хороо Ардчилсан намынх болохоос бус “Бридж”” группынх биш шүү дээ.  Товчхондоо хэсэг бүлэг хүмүү­сийн ашгийн төлөөх сонир­хол л яваад байна. Хэн нэгний бүлэглэлээс болж намын эрх ашиг хохирох ёсгүй. 

Л.ХАЛИУ