УИХ-ын гишүүн, Сангийн сайд Б.Жавхлан өнөөдөр /2025.10.13/ цаг үеийн асуудлаар сэтгүүлчдийн асуултад дараах мэдээлэл өглөө.

-УИХ-ын Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны хуралдаан өнөөдөр үргэлжилж, Засгийн газрын тэргүүнийг огцруулах асуудал хэлэлцэх байсан ч тодорхойгүй хугацаагаар хойшиллоо. УИХ-аар 2026 оны төсөв хэлэлцэж байгаа цаг үед энэ хэр зөв алхам бэ. УИХ дахь Ардчилсан намын нэр бүхий гишүүний зүгээс Засгийн газрын асуудлыг цаг алдалгүй хэлэлцэх ёстой, хийх ажил их байна гэж мэдэгдсэн. Та юу гэж үзэж байна?

-Одоо өвөл болох гэж байна. Гэтэл төсөвгүй сууж байна гэдэг нь 2026 оны хувьд эдийн засаг, нийгэм болон төсөв дагасан маш том хүлээлт тодорхойгүй болж байгаад маш их харамсаж байна. Энэ долоо хоногийн хуваарьт төсөв хэлэлцэх, Засгийн газрын асуудлууд орсон байна. Эрх биш Үндсэн хуулийн заалт, цагалбартай учир Пүрэв, Баасанг гаригт хэлэлцэх байх. Гэхдээ Төрийн байгуулалтын байнгын хороо /ТББХ/-гоор Ерөнхий сайдыг огцруулах асуудал орж цааш дүгнэлт гарч явах ёстой. Гэтэл хойшлуулаад явж байна гэдэг үнэхээр тодорхойгүй юм. Төрийн байгуулалтын байнгын хороо /2025.10.10/ шөнөжин хуралдах боломж байсан. Өмнө нь олон удаа шөнөжин хуралддаг байсан.  Өнгөрөгч Баасан гаригт /2025.10.10/ Төрийн байгуулалтын байнгын хороо хуралдаанаа дуусгаж, өнөөдөр /2025.10.13/ УИХ-ын ээлжит бус чуулганыг зарлаж асуудлуудыг нэг тийш болгож төсөв хэлэлцсэн бол улс эх оронд хэрэгтэй байна.

Ялангуяа өнөөдрийнх шиг ирцтэй холбоотой асуудлаар байнгын хорооны хурлыг ямар ч тодорхойгүй шалтгаанаар хойшлуулах нь УИХ-ын дэгийн тухай хууль, Үндсэн хуулийг зөрчих асуудал болж байгаа юм. Нэг үгээр тов зарласангүй, хурал болохгүйг зарласан. Мөн Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны хурал өнөөдөр тав дахь /2025.10.10/ өдрийн ирцээр явагдах ёстой. Энд үг хэлэх гэж нэрс өгсөн УИХ-ын гишүүдийн эрх бол үг хэлэх болохоос хариулт нэхэх биш. Энэ нь олон нийтэд ил тод явагддаг процесс. Тийм болохоор явуулах боломжтой байсан. Мөн ирцэд орсон гишүүд байхгүй учраас санал хураах боломжгүй гэдэг шалтгаан байж болохгүй. Байхгүй байгаа гишүүд эсрэг санал гараад явж байдаг. Үүнийг иргэд бүр мэддэг. Гэтэл зориудаар хойшлуулж байгаа нь сэжигтэй үйлдэл юм.

Хурал даргалагч нар том ч бай, жижиг ч бай алх барьсан хүмүүс хэт нэг талыг барих нь муухай харагдана. Алх барьсан хүнд хүн болгон хадаас шиг харагддаг юм шиг байгаа юм. Төсөв батлагдахгүй байна гэдэг  сандал ширээний асуудал огт биш.  Энэ нь улс орны асуудал юм. 2026 онд улс орон яаж явах, төсвийн бодлогоос хамаарч хувийн хэвшил, хөрөнгө оруулагчид ажлаа төлөвлөнө. Гэтэл төсөв байхгүй бол хөдөлмөрийн доод хэмжээгээр төрийн алба хаагчдын цалинг тооцоолж олгоно. Нөгөөтэйгүүр, төрийн ажил зогсож болохгүй. Гэхдээ хөрөнгө оруулалт болон бусад томоохон төсөл арга хэмжээнүүд бүгд зогсоно, завсарлана гэсэн үг. Энэ бол УИХ тарах асуудал багадна. Улс орны эдийн засгийн аюулгүй байдалд ноцтой эрсдэл үүснэ. Одоогоор АНУ-д ийм нөхцөл байдал үүссэн байгаа. Нэг үгээр төсвөө баталж чадахгүй, маш хүнд байдал үүссэн байгаа. АН-д хандаж хэлэхэд, төсөв буцаагаад хэрэггүй, асуудал сайжрахгүй. Асуудал сайжрах гарц байвал УИХ-ын хэлэлцүүлэг дээр ярьж, засаж явах бүрэн боломжтой.