Сибирийн хүч-2 хийн хоолойгоор дамжуулан Хятад руу хий экспортлоход дор хаяж 10 жил шаардлагатай гэж Ройтерс агентлаг Мягмар гаригт (2025.10.07) мэдээлэв. Тус агентлагийн мэдээлснээр, удаан хугацааны турш хойшлогдсон, олон тэрбумын өртөгтэй Сибирийн хүч-2 төсөл нь Украин руу дайрсны улмаас барууны худалдан авагчдаа алдсан Оросын орлогын гол хөдөлгөгч хүч болох байгалийн хийгээ Ази руу чиглүүлж, шинэ орлогын эх үүсвэр олох гэсэн Москвагийн хүчин чармайлтын нэг юм. Тус улсын ерөнхийлөгч Владимир Путин өнгөрсөн сард Хятадад айлчлах үеэрээ Сибирийн хүч-2 төслийн гэрээг байгуулсан болохыг эрчим хүчний Газпром компани мэдэгдсэн. Гэвч хоёр тал хийн экспортын үнэ, хөрөнгө оруулалтын нөхцөл, нийлүүлэлтийг эхлүүлэх хугацааны талаар тохиролцож чадаагүй гэж Ройтерс мэдээлэв.

Мөн ирэх онд хэлэлцээрийг эцэслэн шийдсэн ч гэсэн бүтээн байгуулалтад дор хаяж таван жил шаардагдана. Бүрэн хүчин чадлаараа ажиллахын тулд дахиад таван жил шаардлагатай гэж салбарын хоёр эх сурвалж Ройтерс агентлагт мэдээлжээ.

Өөр нэг эх сурвалжийн мэдээлснээр, хийн урсгал 2031 онд эхэлнэ гэж үзвэл Газпром 2034-35 оноос өмнө дамжуулах хоолойн хүчин чадал тал хувьдаа хүрнэ гэж тооцоолоогүй байгаа гэжээ. Газпром одоогоор 2019 онд ашиглалтад орсон Сибир-1 цахилгаан станцаар дамжуулан Хятадад жилд 38 тэрбум шоо метр хий нийлүүлж байгаа бөгөөд 2027 оноос эхлэн Алс Дорнодын өөр хоолойгоор нэмэлтээр хий нийлүүлэхээр төлөвлөж байна. Ингэснээр жилд 12 тэрбум шоо метр нэмэлтээр экспортлох болно. Сибирийн эрчим хүч-2 ашиглалтад орсны дараа Хятадад жилд 50 тэрбум шоо метр нийлүүлэх төлөвтэй байна. Гэсэн хэдий ч одоогийн байдлаар Оросоос Хятадад нийлүүлж буй байгалийн хийн экспорт нь бусад гадаадын худалдан авагчдынхаас хамаагүй хямд байна.

Москвагийн Эдийн засгийн хөгжлийн яамны мэдээлснээр, Хятад улс энэ жил 1000 шоо метр тутамд 248 ам.доллар төлж байгаа нь бусад үйлчлүүлэгчдийн төлсөн 402 ам.доллараас 38 хувиар бага байна.

Ирэх онд Хятадын худалдан авах үнэ 240 ам. доллар болж буурч, экспортын дундаж үнэ болох 380 ам.доллараас 37 хувиар доогуур болно. Харин 2025 оны эхний хагаст Газпром Европ руу ердөө 8.8 тэрбум шоо метр хий тээвэрлэсэн. Жилийн нийт экспортын хэмжээ 16 тэрбум метрийг давах төлөвтэй байгаа нь Турк урсгалын Европ дахь салбарын хамгийн дээд хүчин чадал юм. Энэ нь 1970-аад оны эхэн үеэс хойших Оросоос Европт нийлүүлсэн байгалийн хийн хамгийн доод түвшин болох юм. Украиныг эзлэн түрэмгийлэхээс өмнө Газпромын Европ руу гаргах экспортын хэмжээ жилд 200 тэрбум метр орчим байсан.