УИХ-ын чуулганы өнөөдрийн /2025.09.24/ нэгдсэн хуралдаан эхлээд байна. 

Чуулганы хуралдааны эхэнд УИХ дахь МАН-ын бүлгийн дарга Ж.Бат-Эрдэнэ үг хэлэв. Тэрбээр "Халзанбүрэгтэйн ордыг хэрхэн ашиглах талаар нийтийн сонсгол өчигдөр боллоо. Эдийн засгийн хүрээнд ямархуу байдлаар ашиглах юм гэсэн ач холбогдолтой хэлэлцүүлэг болно гэж үзэж УИХ-аас ач холбогдол өгсөн. Гэтэл хэлэлцүүлэг маань юу болоод өнгөрөв, дүгнэлт хийгээд харчихмаар санагдаж байна. Хэвлэл мэдээллээр тэр ордыг ашиглах, ач холбогдлын талаар мэдээлэл явсангүй. Нэгнээ айлган сүрдүүлсэн, дарамталсан, эдийн засгийг боомилсон зүйл яригдлаа. Хэвлэл мэдээллийн цензур гэж байна уу, хэдүүлээ энийг бодвол яасан юм. Ажлаа хийгээд явж байгаа хүнийг нэр зааж, нүд рүү тугалга цутгана ч гэх шиг. Эрүүгийн нөхцөл байдал өнөөдөр ямаршуу байгаа билээ яаж залуужаад байгаа билээ.

Орд газраа ашиглах тал дээр дорвитой арга хэмжээ авахгүй бол болохоо байжээ. Энэ асуудлыг бүлэг, УИХ бодож ажиллахгүй бол хүн шиг амьдрах боломж бололцоогоор хангая гэдэг асуудлыг ярих нь зүйтэй байх гэлээ.

УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар “Алт3” аяныг  хэрэгжүүлэх зарим арга хэмжээний тухай УИХ-ын  2025 оны 85 дугаар тогтоолд хэсэгчлэн тавьсан Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн хоригийг хэлэлцээд хүлээн авах нь зүйтэй хэмээн үзлээ.

Монгол Улс тусгай хамгаалалтад авсан газар нутгийг нэмэгдүүлж, байгаль орчноо хамгаалах бодлого баримтлах УИХ-ын тогтоолыг Үндсэн хуулийн зарчимд нийцүүлэх шаардлагатай гэсэн хоёр үндэслэлээр Ерөнхийлөгч хориг тавьсан байдаг. Тогтоолын 1.5 дахь заалтад алтны үндсэн ордуудыг эдийн засгийн эргэлтэд оруулах зорилгоор УИХ-ын 2020 оны 46, 47 дугаар тогтоолуудад өөрчлөлт оруулах төслийг боловсруулж, яаралтай өргөн мэдүүлэхээр тусгасан нь улсын тусгай хамгаалалтад авсан газар нутаг, түүний хилийн заагийг өөрчилж, тусгай хамгаалалттай газар нутгийн хэмжээг багасгах хууль зүйн нөхцөл бүрдүүлсэн гэж Монгол Улсын Ерөнхийлөгч үзжээ. Мөн тогтоолын 3 дугаар зүйлд “Энэ тогтоолыг Монгол Улсын 2025 оны төсвийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хууль хүчин төгөлдөр болсон өдрөөс эхлэн дагаж мөрдсүгэй” хэмээн заасан нь Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн хориг тавих эрхийг зөрчих шинжийг агуулсан байна гэж хоригийн үндэслэлд дурдсан юм.

УИХ дээрх хоригийг хүлээн авснаар тусгай хамгаалалттай газар нутагт алт олборлох нөхцөл байдал үүссэнийг ийнхүү хориглолоо. Тодруулбал, Ноён уул, Гутайн даваа зэрэг дархан цаазат газарт алт олборлох нь хориотой болж буй юм. 

Дараа нь Монгол Улсын 2026 оны төсвийн төсөл болон холбогдох бусад хуулийн төслүүдийн нэгдүгээр хэлэлцүүлгийг үргэлжлүүллээ. УИХ-ын чуулганы өнгөрсөн долоо хоногийн Баасан гаригийн /2025.09.19/  нэгдсэн хуралдаанаар Монгол Улсын 2026 оны төсвийн төсөл холбогдох бусад хуулийн төслүүдийг хэлэлцэх үед УИХ дахь Ардчилсан намын бүлэг завсарлага авсан. Завсарлагын хугацаа өнөөдөр дуусаж байгаа юм.

УИХ дахь Ардчилсан намын бүлгийн дэд дарга Х.Тэмүүжин:  

-Дэг зөрчсөн асуудал байхгүй.  Тодорхой асуудлаар намын бүлэг завсарлага авсан бол тэр асуудлаа хэлэлцэхийн өмнө намын бүлгээс завсарлагаа яасан бэ гэдгийг сонсч байх ёстой. Тэр өдөр хэлэлцүүлэг сонсолгүйгээр явсан.

Араас бүлэг орж ирээд өмнө авсан завсарлагаа өмнөх үндэслэлээр үргэлжлүүлэх хүсэлтэй байна. Энэ хугацаанд тодорхой нэг асуудал гарсан учраас тэр асуудалтай холбоотой мэдээллийг чуулган дээр ярьсан. Завсарлага авсан үндэслэл бол өмнө завсарлага авсан үндэслэл байсан. Одоо бол завсарлагаа бүлэг зогсоолоо гэж хэлж байна гэлээ.

Улмаар энэхүү хуулийн төслийг хоёр дахь хэлэлцүүлэгт бэлтгүүлэхээр холбогдох байнгын хороонд шилжүүллээ. 

УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар одоо Хүнсний бүтээгдэхүүний аюулгүй байдлыг хангах тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хууль, тогтоолын төслүүд/хэлэлцэх эсэх/-ийг хэлэлцэж байна. 

Уг төслийг хэлэлцээд дараагийн чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар санал хураахаар болов, улмаар өнөөдрийн хуралдааныг өндөрлүүлээд байна.