Хөгжлийн банкны хэрэгт холбогдсон улстөрчдийн хэргийн шүүх хурал өнөөдөр /2025.09.11/ гурав дахь өдрөө үргэлжилж байна. Тодруулбал, гурван хуулийн этгээд, 42 шүүгдэгчид холбогдох хэргийг нийслэлийн Баянзүрх, Чингэлтэй, Сүхбаатар дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны тойргийн шүүх танхимд хэлэлцэж байна. Шүүх хурлаар шүүгдэгчдийн эцсийн үгийг сонсч байгаа юм.  Улсын дээд шүүхийн хяналтын шатны шүүх хуралдаанаар Хөгжлийн банкны 80 хүн, дөрвөн хуулийн этгээдэд холбогдох эрүүгийн хэргийн шийдвэрийг өнгөрсөн жил /2024.12.11/ танилцуулсан. Ингэхдээ зарим улстөрчдийн ялыг хэвээр үлдээж, цагаатгасан хэргийг нь дахин хэлэлцүүлэхээр шийдвэрлэсэн байдаг.

Эдийн засаг, хөгжлийн сайд асан Н.Батбаяр:

-Хуулийн дагуу үгээ хэлж, эрхээ эдэлж байна. Тэгэхдээ их сонин байна. Би хоёр дахь удаагаа сүүлийн үгээ хэлэх гэж байна. Одоогоос бид хоёр жил хоёр сарын өмнө хуралд орсон. Бидний шүүх хурлыг Монгол даяараа харж байсан бол өнөөдөр хотын захад хуралдаж, шүүхийн гадна нэг ч сэтгүүлч байхгүй байна. Ийм л ялгаатай байна. Яагаад гэвэл Хөгжлийн банкны хэрэг бол дуулиантай хэрэг. Хамгийн олон оролцогч, их хохирогчтой, урт хугацаанд хэлэлцсэн хэрэг.

Тэгвэл ард түмний хувьд 2023 оны долдугаар сарын 7-нд гарсан шийдвэрийн дагуу Хөгжлийн банкны хэрэг дууссан гэж бодож, энэ хэрэгт анхаарал хандуулахаа больсон байна. Тэгвэл бид өнөөдөр яагаад энд сууж байна вэ. Дээд шатны шүүхээс хэргийг буцаасан учраас энд сууж байна.

Нэгэнт дээд шатны шүүхийн шийдвэрийг биелүүлэхээс өөр гарцгүй. Бид өмнө нь 80 хоног хуралдаж, 600 хуудас хэргийнхээ хуудсыг эмрэх шахуу хуралдаж, олонх нь цагаадаж, зургаахан хүн хорих ял авсан. Тэгэхээр энэ хэрэг зохиомол, улс төрийн хэрэг юм байна гэдэг ойлголт нийгэмд очсон. Нийгэм энийг хүлээн зөвшөөрсөн. Эхэнд Ерөнхий сайд асан Н.Алтанхуяг гарсны дараагаар Эдийн засаг, хөгжлийн сайд гарч эцсийн үгээ хэлж байна. Ингээд харахаар Н.Алтанхуягийн Засгийн газрыг шүүх гэсэн хэрэг болсон. Энэ бол маш харамсалтай. Анхны хурал дээр эхлүүлэх гэж бөөн юм болж байсан бол өнөөдөр ямар ч тийм асуудал байхгүй. Одоо 14 хоногт хэргийг шуурхай хэлэлцье гэсэн одоо дөрөв хоног болчихсон байна. Өмнө нь 80 хүний асуудлыг 80 хоногт шийдсэн бол одоо 40 хүний хэргийг дөрөв хоногт шийдэх гэж байна. Бидний хооронд итгэлцэл үүссэн байна. Би бол дахин дахин яриад байгааргүй байна.

Ерөнхий сайд асан Н.Алтанхуяг:

-Есдүгээр сарын 10-нд хэлмэгдэгсдийн дурсгалыг хүндэтгэх өдөр байсан. Би 1996 оны УИХ-д анх удаа сонгогдож, энэ тогтоолыг гаргахад идэвхийлэн оролцсон. Цаанаас орж ирж тогтоол дээр нэг үг, үсэг өөрчилсөн. Тэр нь 30 гаруй мянган хүнээ хэлс хэргээр алж хядсан улс чинь ард түмнээсээ уучлалт гуйх ёстой юм гэсэн. Ингээд Н.Алтанхуягийн санаачлагаар Монголын ард түмнээсээ уучлал гуйх гэсэн хэдэн үгийг УИХ-ын тогтоолд нэмж оруулж байсан. Энэ бол үнэхээр харамсалтай, эмгэнэлтэй үйл явдал. Яагаад энийг хэлж байна гэхээр Лхүмбийн хэрэг гэдэг шиг Хөгжлийн банкны хэрэг төстэй сонсогдож байна. Би 80 хүнийг хоморголж энэ хэрэгт оруулж ирсэн нь анхнаасаа буруу байсан. Энийг хийсэн улаан хувьсгалч залуус хожим тодорч, хариуцлага хүлээх байх. Яагаад гэхээр хоморголж хэлмэгдүүлэх эхлэлийг тавьдаг.

Энэ хэрэг бол нэг хэрэг болж орж ирэх учиргүй байсан. Эрхэм шүүгч нар нээлттэй шүүх хурал хийж байгаад баярлаж явдаг. Дээр нь Монгол Улсын Ерөнхий сайд асан хүн шүүхийн танхимд Засгийн газрын тогтоолоор зогсч байгаа хэргийг тусгаарлаад өгөөч гэсэн болсонгүй. Г

эхдээ бас ч гэж хоёр жил сар гаруй хугацаанд 80 гаруй хүний хэргийг шийднэ гэдэг тун хэцүү ажил. Би өөрөө энд сууж, мэдэрсэн. Хүнд хэцүү юман дундуур ноён нуруутай гарсан гэж бодож байгаа. Тэр нь намайг цагаатгасан агуулгаар хэлээгүй. Та бүхний хийсэн ажлын үр дүнд мэтгэлцэж, янз бүрийн бичиг баримт цуглуулж ярьсны үр дүнд 80 хүнээс 40 гаруй хүн нь цагаадсан. Өнөөдөр яагаад дахиад ороод ирсэн юм бүү мэд. Баахан хулгайч нар байдаг юм байна гэж нийгмийн анхаарлын төвд оруулж байгаа. Эдгээр хүмүүс дотор алдаа хийсэн гэдгээ хүлээж байгаагаа хэлж, ялаа хөнгөрүүлж байгаа хэсэг бий. Гэхдээ 80 гаруй хүний 50 хувь нь цагаадна гэдэг бол том хэлмэгдүүлэлт байжээ" гэв.

Ерөнхий сайд асан Н.Алтанхуяг, Эдийн засаг, хөгжлийн сайд асан Н.Батбаяр эрх мэдэл, албан тушаалын байдлаа урвуулан ашиглаж “Говийн зам” ХХК-ийн барьсан замыг Хөгжлийн банкны санхүүжилтээр төрд худалдаж авсан, “Бэрэн” ХХК-д 2014 онд Хөгжлийн банкнаас зээл олгосон гэх хэргүүдийг анхан болон давж заалдах шатны шүүхээс хэрэгсэхгүй болгосон дүгнэлт нь хэргийн бодит байдалтай нийцээгүй, хэрэгт ач холбогдол бүхий нөхцөл байдлыг анхаарч үзэлгүй орхигдуулсан байна гэж үзжээ. Иймд прокурорын эсэргүүцлээс зарим хэсгийг хангаж Н.Алтанхуяг, Н.Батбаяр, Б.Шинэбаатар, Н.Мөнхбат нарыг дээрх хэргүүдэд цагаатгасан шийдвэрийг хүчингүй болгож, гэм буруутай эсэхийг дахин хэлэлцүүлэх нь зүйтэй гэж шийдвэрлэсэн байдаг.