“Та минь яасан удав аа” гэж Л.Оюун-Эрдэнэд нялуурч асан УИХ-ын гишүүд чуулганы танхимд төсвийг шүүмжлэх хэмжээний эр зоригтой болжээ. Энэ нь юу вэ гэвэл Л.Оюун-Эрдэнийн засаглалын үед парламентын дээр нам ч биш нам, намын жонхуурсан бүлэглэл гараад суучихсан байсны нэг нотолгоо гэх үү. Эндээс харахад УИХ-ын гишүүд айдаснаасаа салсан бололтой.

Хоржоонтой нь, найман сарын өмнө 18.3 тэрбумыг “Соёлын ваучер” нэрээр тараана гэж улайрч явсан Ч.Номин хүртэл инфляцийн хөөрөгдөл, татварын дарамт ярьсан шигээ сууж байна. Үнэхээр л аж ахуйн нэгжүүд татвараа төлж чадахгүйд хүрсэнийг мэдэж байсан юм бол Хамтарсан засгийн газарт Соёлын сайд хийж явахдаа энэ мэт асуудлыг ил дэлгэх нь яав. Харин УИХ-ын гишүүн Ж.Баярмаагийн хэлсэнчлэн жил хүрэхгүй хугацаанд 2025 оны төсвийг дөрвөн удаа хэлэлцэнэ гэдэг инээдэм гэхээсээ ханиадам юм.

2025 оны төсвийг батлах үеэр Л.Оюун-Эрдэнэ танхимынхаа сайд нарын талаас илүүг нь дагуулаад Хятад явсантай харьцуулахад нэкст Ерөнхий сайд  ямар ч байсан тоо, статистик, алдагдлаа бодитоор хүлээн зөвшөөрч, хөрсөн дээрээ буусан тайлбар мэдээллийг парламентын гишүүдэд өгсөн.

Юуны өмнө өнгөрөгч Баасан гаригийн чуулганы хуралдаанд оролцож, гишүүдийн асуултад хариулахдаа Ерөнхий сайд Г.Занданшатар нийгэм, эдийн засагт хэд хэдэн мессеж өгснөөс гурван гол агуулгыг эшлэл болгон хүргэе.

• Эдийн засаг дахь төрийн оролцоог бууруулах, хувийн хэвшилд суурилсан, тогтвортой, хүртээмжтэй, дархлаатай эдийн засгийг хөгжүүлэх бодлогын шинэчлэл эхэлж байна.
• Эдийн засагт үүссэн хүндрэл бэрхшээлийг ард түмэн, хувийн хэвшил, баялаг бүтээгчдийнхээ нуруунд үүрүүлж таарахгүй. Тиймээс Монгол Улсын Засгийн газар төр өөрөө бүсээ чангалах хувилбарыг сонгож байна.
• Хувийн хэвшил, баялаг бүтээгчдээ дэмжих шинэчлэлийн дараагийн том алхам бол төрийн өмчит компаниудад хийх цогц реформ, эдийн засгийн нөхцөл байдалтай зохистой уялдуулсан татвар, нийгмийн даатгалын цогц шинэчлэл байх болно.

Эдгээр мессеж бол Г.Занданшатарын эдийн засгийн хямралыг давах гол төлөвлөгөө. “Буцах бэрд үнээ тугал нийлэх хамаагүй" гэгчээр Л.Оюун-Эрдэнэ төрийн санг хоослоод явсан тул Г.Занданшатарын засаг хэмнэлтийн бодлого хэрэгжүүлэхээс өөр сонголтгүй үлдсэн.

Тиймээс 2025 оны улсын төсөвт тодотгол оруулж, 1.8 их наядын хэмнэлт хэрэгжүүлэхээр болсон. Хэмнэлтийн тодотголоор:

1.Бүх шатны төсвийн байгууллагын тавилга, эд хогшил худалдан авах, урсгал засвар хийх болон багаж техникийн зардлыг 104.4 тэрбум төгрөгөөр,

2.Төсвөөс төрийн болон хувийн хэвшлийн байгууллагуудад олгодог татаасыг 76.8 тэрбум төгрөгөөр,

3.Бүх шатны төсвийн байгууллагуудын хэрэгжүүлдэг хөтөлбөр, арга хэмжээний зардлыг 617.3 тэрбум төгрөгөөр,

Төрийн тусгай байгууллагуудаас бусад бүх шатны төсвийн байгууллагын тээвэр, шатахуун, дотоод албан томилолтын зардлыг 28.9 тэрбум төгрөгөөр тус тус бууруулахаар болсон. Ингэснээр 2025 оны эцэст улсын төсвийн алдагдлал 3.2 их наяд хүрэхээс хамгаалж буй бодлогын арга тактик юм. Хэрэв төсөвт алдагдал хийхгүй бол данхар төрийн “араг яс-ыг тэжээж дийлэхгүй хүрнэ, энэ хамгийн ойлгомжтой. Ядаж байхад Л.Оюун-Эрдэнийн засгийн газрын 2024 оны санхүүгийн тайлангаас 9.3 их наядын зөрчил илэрсэн. Энэ мөнгийн чухам юунд зарцуулсан бэ гэдэг нь мэдээж анхаарлын болон асуултын тэмдэг дагуулна. 9.3 их наяд гэдэг том тоо.

Манай дарга нар их наядаас бага мөнгөн дүнтэй хулгай хийхээ больсон бололтой. Аав хүү хоёрын амрагийн сүү, аяллын машины үнэ өртөгт зарцуулагдсан уу?! гэдгийг хууль хяналтынхан харин шалгаж тогтоох ёстой.

Хэмнэлтийн бодлогоын хүрээнд Засгийн газрын өргөтгөсөн хурал хийж, аймаг сумын дарга нарт Ерөнхий сайдын зүгээс хэд, хэдэн заалгавар өгсөн байна.

Ард иргэдийнхээ нуруунд ачаа үүрүүлэхгүй

Хэмнэлтийг засаг өөрөөсөө эхлүүлж зардлаа бууруулна

Засгийн газрын үйл ажиллагааны хөтөлбөр, бусад бодлого зорилтыг орон нутагт нэг зүгт харж ажлаа уялдуулах

Төрийн албан хаагчдыг үндэслэлгүйгээр ажлаас халах, өөрчлөх, чөлөөлөх, ямарваа нэг дарамт, шахалт үзүүлэхгүй байх

Төрийн болон нутгийн захиргааны байгууллагуудаас хууль зөрчсөн шийдвэр гаргахгүй байх, иргэдэд үзүүлэх төрийн үйлчилгээг түргэн шуурхай хүргэх

Засгийн газрын гишүүд төрийн захиргааны төв байгууллага, хэрэгжүүлэгч болон тохируулагч агентлагуудтай ажлаа нягт уялдуулах

Төсөв зардлыг хэмнэж, бүтэц орон тоо нэмэгдүүлэхгүй байх

Иргэд, аж ахуйн нэгж орон нутагт ажиллаж амьдрах таатай орчныг бүрдүүлэх

Хөрөнгө оруулагчдыг үргээхгүй байж эрх ашгийг нь хамгаалах, төр-хувийн хэвшлийн түншлэлийг бэхжүүлэх

Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн санаачлан хэрэгжүүлж байгаа “Хүнсний хувьсгал”, “Цагаан-Алт” үндэсний хөдөлгөөнийг эрчимжүүлэх

Өвлийн бэлтгэлийг өнөөдрөөс хангаж, ган зуд, гал түймрийн аюул, ургац алдахаас урьдчилан сэргийлэх, эрсдэлийг тооцож ажиллахыг үүрэг болголоо.

“Нэкст”-ийн хэлсэнчлэн эдийн засгийн уналтын өвдөлтийг төр өөрөө дээрээ авах ёстой, зөв. Төрийн албанаас 14 мянга байтугай олон хүн халах ёстой. Учир нь, 2016 оноос хойш МАН засгийн эрх барьж ирсэн, төрийн алба томорч, хувийн хэвшил жижгэрсэн. Тиймээс Г.Занданшатарт зөвлөхөд "Зориг нь хүрвэл ухаан нь хүрнэ" гэдэг.

Тэр тусмаа гүйцэтгэх засаглал дээр нүүрлэсэн алдаа завхрал- авлига хулгайг засах, цэгцлэх үүрэг Г.Занданшатарт ирсэн. Тэр тусмаа 9.3 их наяд төгрөг бол 2024 оны улсын төвийн долооны нэгтэй тэнцэнэ. Ийм их мөнгөөр Л.Оюун-Эрдэнэ хэрхэн тоглосон бэ?!… гэдэг нь анхаарлын тэмдэг юм. Гээд мөнгө болгон мөртэй.