Үндэсний их баяр наадмын тасалбар ганцхан цагийн дотор зарагдаад дууссан талаар олон нийтийн сүлжээнд иргэд гомдолложээ.  Үеийн үед ийм хэрүүл гардаг нь гэм биш. Үүнийгээ өөрчилөх, засах “өөр ухаан” манай хотын дарга нарт үзээд өгье гэхнээ үнэндээ байхгүй нь гутамшиг.

Баяр наадмын нээлтийн ёслол, бөхийн барилдаан тасалбар суудлаасаа хамаарч, 100, 130, 150 мянган төгрөгөөр үнэтэй зарагдсан. Нэг иргэнд хоёр тасалбар зарах зохицуулалт хийсэн л гэх. Авчиг иргэдийн авч чадаагүй наадмын тасалбарууд ямар шугамаар шагийнхны гарт очдог нь гайхамшиг. Хэргийн эзэд нь нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газраас холгүй байгаа.

Наадмын тасалбарын талаар мянгантаа маргаад ч “бандан тас” болсон. Гагцхүү шагчдын гарт очсон тасалбарт хэн нөлөөлсөн нь асуудал мөн.

Энэ жилийн баяр наадмыг зохион байгуулах комисстыг урьдын адир Шадар сайд С.Амарсайхан ахална. Комиссын бүрэлдэхүүнд ССЗАЖ-ын сайд Ч.Ундрам, нийслэлийн Засаг дарга Х.Нямбаатар нар багтсан. Тиймээс тэдэнд хандаж хэлэхэд, наадмын хойрморт УИХ-ын гишүүдийг урьж залдгаа болих хэрэгтэй.

УИХ-ын гишүүд бол ард түмний  төлөөлөл. Товчхондоо, ард түмнээс илүү эрх эдлэх учиргүй. Атал жил, жилийн наадмаар УИХ-ын гишүүд эхнэр, нөхрөө дагуулаад наадмын хойморт урилгаар залардаг. Социалист нийгмээс тогтсон эл муухай уламжлалыг энэ жилээс өөрчилье. УИХ-ын гишүүд гэхээрээ ард иргэдээсээ илүү эрх эдлэх ёстой гэсэн үг биш. УИХ-ын гишүүд бол хууль л тогтоодог хүмүүс. Хуулиар хамгаалагдсан гээд хуулийг зөрчих эрхтэй биш юм.

Тэр тусмаа ард иргэдийн төлөөллүүд, УИХ-ын гишүүд, сайд дарга нар энгийн иргэдийн адил баяр наадмын тасалбараа өөрсдөө худалдаж авах үзэх ёс зүйтэй байх ёстой. Дарга нар нь урилгаар, тусдаа суудалд заларна гэдэг чинь даабль стандарт шүү дээ. Гахай илүү тэгш эрхтэй байж болохгүй.

УИХ-ын гишүүн болчихлоо гээд ард иргэдээ харааж, зүхэж, доромжилж, гутаадаг том дарга болсон гэж эндүүрдэг хүмүүс парламентын 126 дотор цөөнгүй бий.  Сонгодог парламенттай болно гэж гишүүдийн тоог нэмсэн. Гэтэл парламентынхаа эрх үүргийг мэддэггүй хүмүүс парламентыг чадамжгүй, чадваргүй, Шар хадны эмнэлэг болгон харагдуулж буй нь худлаа биш.  Үе, үеийн парламентад хэрүүлч, заргач, бялдууч хүмүүс байж л байсан. Гэхдээ Д.Амарбаясгалангийн парламентад суугаа ард түмний зарим төлөөлөл бол арай л дэндүү байгаа. Өөрийг нь гишүүн болгосон сонгогчдоо нулимаж, өдөр шөнөгүй харааж зүхдэг нэг бус гишүүн бий.

Ийм хүмүүст илүү эрх өгөх тусам өөрсдийгөө ард түмний төлөөлөл биш ард түмний дарга гэж ойлгоод байгаа хэрэг.

Тиймээс улстөрчдийн ард түмнээсээ “ангид” эрхтэй биш гэдгийг ойлгуулахын тулд наад захын асуудлаас эхлэх учиртай. Наадмын хоймроос улстөрчдийг хөөх ёстой. ҮАБЗ, төрийн гол гурван институци гэдэг утгаараа Ерөнхийлөгч, УИХ-ын дарга, Ерөнхий сайд гурав наадмын хоймортоо сууг. Харин наадмын хойморт эх орныхоо нэрийг өндөрт гаргасан, эх орондоо хийж бүтээсэн хүмүүсээ урьж суулгадаг болъё.

Ардчилсан улс мөн бол УИХ-ын гишүүд, сайд дарга нар ард түмнээсээ ялгарах ёсгүй юм аа!

Б.ШАРХҮҮ