Ахмад настан Дорж хотын явган хүний замаар алхахад хүндрэлтэй байгаагаа учирлав. Тэрбээр "Явган хүний замаар явж байхад скүүтертэй залуус ард, урдаас мөргөчих гээд хэцүү юм. Би нэг удаа цахилгаан скүүтер унаж явсан хүнд мөргүүлсэн. Тухайн үедээ нэлээд хүнд гэмтэж, гар хөл, бөөн нуруу, гуяндаа цохиулж байсан" тухайгаа ярилаа. Яг түүн шиг айдастай, гомдол хэлж байгаа иргэн олон таарлаа.

Тээврийн цагдаагийн албаны мэдээллээр 2025 оны эхний таван сарын байдлаар унадаг дугуйтай 40 осол, цахилгаан скүүтертэй 17, цахилгаан мотоциклтой 67 осол бүртгэгдсэн байна.

Харамсалтай нь энэ онд скүүтер, суррон, мопедноос осолдсон гурван хүн нас барсан гэх мэдээллийг албаныхан өгсөн.

Урин дулааны улиралд нийслэлчүүд автомашинаас гадна унадаг дугуй, скүүтерээр хөл дүүжлэх нь нэмэгддэг. Түгжрэлд олон цагаар зогссоноос зориулалтын замгүй ч унадаг дугуй, скүүтер унаж, ажлаа амжуулах нь цаг хождог нь үнэн. Тэглээ гээд энд тэндгүй сүлжилдэж, дураараа явахыг хууль журмаараа зөвшөөрөөгүй.

Зарим хүмүүс явган хүний зам дээр хэт хурдтай давхидаг бол нөгөө хэсэг нь хоёр гурваараа, бага насны хүүхэдтэй давхар унаж, бэртэж гэмтэх нь ч бий.

Өмнө нь автомашин, мотоцикл, унадаг дугуйтай холбоотой осол бүртгэгддэг байсан бол одоо энэ тоон дээр скүүтер нэмэгджээ. Нөгөө талдаа түрээсийн скүүтертэй холбоотой дугуйн зам, замын хөдөлгөөний шинэ дүрэм үгүйлэгдэж эхэлжээ. Иргэд скүүтертэй эгээтэй л автомашин дундуур сүлжихгүй байна. Явган хүний зам талбай, гарц гээд л хаа сай сайгүй скүүтертэй сүнгэнэх болсон. Скүүтер үйлчилгээ нэвтэрснээс хойш ихэвчлэн явган зорчигчийг мөргөсөн осол нэмэгдэх болсныг цагдаагийн байгууллагаас мэдээлж байгаа юм.

 Энэ жилийн эхний таван сарын байдлаар гэхэд зөвхөн цахилгаан скүүтер, суррон болон түрээсийн дугуйтай холбоотой 120 гаруй ослын дуудлагатай бүртгэгджээ. Цахилгаан дугуй нь жирийн дугуйтай харьцуулбал хурд, хүч, туулах чадвар өндөр. Түүнд мөргүүлсэн иргэн хөнгөн зэргийн бэртлээс хүнд зэргийн бэртэл бүрэн авч байгааг эмч нар хэлж байна.

Хэн нэгний хайхрамжгүй үйлдлээс болж бие махбод болон сэтгэл санааны хохирол амссан иргэн нэгээр дуусахгүй. Иргэд одоо гудамж талбайгаар тайван чөлөөтэй эрхгүй болсон мэтээр ойлголтыг өгч эхэлсэн байна. Хаанаас гарч ирээд мөргөх бол "Хэзээ холдоорой, зам тавиарай" гэх чимээг чих тавин хүлээх болжээ. Аливаа зүйлийн давс хужрыг тааруулах нь чухал байдаг. Нийтийн тээврийн шинэ үйлчилгээ нийгмийн нэг асуудал болж байна.

ҮНДСЭН ХУУЛИЙН ЭРХИЙГ ЧИМЭЭГҮЙ ЗӨРЧИГСӨД

Монгол Улсын Үндсэн хуулийн 10.2-т зааснаар иргэн бүр аюулгүй тайван орчинд амьдрах ёстой гэж заасан. Гэвч суррон, түрээсийн скүүтер иргэдийн эрхэд чимээгүй халдаж харагдана. Нийтийн харилцаанд орж буй цахилгаан скүүтертэй иргэд дайрчих шахам өнгөрч, хүмүүсийн эрүүл мэндэд хохирол учруулж байна.

Иргэн Бат "Манайх Сонгинохайрхан дүүрэгт байдаг. Төв замаа дагаад дугуйн замтай. 21 хороололд унадаг дугуйн зам муу. Хотоос бордюрыг солиод байдаг байж явган иргэдийн замыг янзалдаггүй. Скүүтер унасан тохиолдолд явган хүний замаар явах уу, машин замаар явах уу гэсэн сонголт дээр тулгардаг. Машин замаар явъя гэхээр машинд дайруулчих гээд, явган хүний замаар явъя гэхээр явган иргэдээ шүргэчих гээд байдаг талтай. Замаа янзлаад өгвөл дээр санагдаж байна. Би нэг удаа урдаа явж байсан ахыг мөргөсөн тохиолдол гаргаж байсан.

Иргэд цахилгаан хэрэгсэлээ буруу байршуулсан тохиолдолд хөл хүнд, нас ахимаг болон хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдэд саад болдог юм шиг санагдсан. Залуу хүмүүс бол саад бэрхшээлийг тойроод гардаг байх.

Иймд залуус замын хөдөлгөөнд оролцож байгаа бол зөв зохистой унах хэрэгтэй. Сүүлд сонсоход архи согтууруулах ундаа хэрэглэсэн хүмүүс унаж явсан тохиолдол гарсан байсан. Тэд болж өгвөл унах хэрэггүй юм шиг санагдсан" гэдгийг хэлсэн юм.

"Явган хүний замаар явж байхад ногоон, цэнхэр дугуй хүндрэлтэй байна. Тэр дугуйтай хүмүүс хүн дайрсан хэрэг гарсан байсан. Өндөр настай бидэнд явган хүний замаар явахад хүндрэлтэй байна. Мөн залуучууд чанга чимээ гаргадаг дугуй их унаж байна. Тэр дугуйг болих хэрэгтэй. Чих дөжиртөл чимээ гаргаж байна. Явган хүний замаар байршуулсан байгаа унадаг дугуй нь явахад хүндрэлтэй хэцүү. Бусдаараа яаж байрлуулах нь хамаагүй. Явган хүн явахад замд тээгэлдэж явах замгүй болгосон нь төвөгтэй санагдсан" гэдгийг нэгэн ахмад настан хэлэв.

А.Тамир

Гэрэл зургийг О.Болорсувд