Хятадын дарга Ши Жиньпин Ялалтын баярт оролцохоор Москваг зорих болсон. Айлчлалын үеэр тэрбээр Путинтэй удаан хугацаагаар хойшилсон "Сибирийн хүч 2" хийн хоолойн асуудлаар ярилцана гэдгийг "Bloomberg" мэдээллээ.

Путин 2022 онд "Сибирийн хүч 2"-ын хамтын ажиллагааг Ши Жиньпинд анх санал болгосон. Украин дахь дайнаас хойш Европын зах зээлд эзлэх Оросын хувь буурсан тул Кремль үүнийг нөхөхийн тулд Хятадтай хамтрахыг хүссэн нь энэ юм. Гэвч Хятад улс уг хоолойгоор нийлүүлэх хийг дотоодын ханшаар үнэлнэ гэж шаардсанаар төсөл зогсонги байдалтай байна.

Тэгвэл "Bloomberg"-т мэдээлснээр Хятад энэ удаад илүү мөнгө төлөхийг зөвшөөрч магадгүй юм. Энэ үнэ нь Оросын дотоодын үнээс өндөр байх ч Хятадын одоо "Сибирийн хүч 1" хоолойн хийд төлж буй үнээс доогуур байх болно. Хэлэлцээ сэргэлээ ч Ши Жиньпин айлчлалын үеэр эцсийн гарын үсгийг зурахгүй аж.

"Сибирийн хүч 1" хийн хоолой 2019 онд ашиглалтад орсон бөгөөд 2023 оны эцэс гэхэд жилд 38 тэрбум шоо метр хий дамжуулдаг болж, бүрэн хүчин чадалдаа хүрсэн.

Өдгөө "Сибирийн хүч 2" хэрэгжээд эхэлбэл өмнө нь Европт хий нийлүүлэх гол эх үүсвэр байсан Оросын Ямал ордын хийг Монголоор дамжуулан Хятад руу тээвэрлэхээр төлөвлөж байна. Гэхдээ Хятадын эрх баригчид Монголоос зайлсхийсэн илүү шууд замыг хайж байгааг "Bloomberg" мэдээлэв.

Дайнаас өмнө ОХУ Европ руу жил бүр 150 тэрбум шоо метр хий экспортолдог байсан. Өдгөө алдагдсан экспортоо нөхөхийн тулд ОХУ Хятадын зах зээлд ихээхэн найдаж байна. Гэхдээ байгаа бүх боломжит хоолойгоор Хятад руу хий нийлүүлсэн ч жилд ердөө 98 тэрбум шоо метрийг л дамжуулах боломжтой. Үүнийг задалбал, "Сибирийн хүч 1"-ээр 38 тэрбум шоо метр, "Сибирийн хүч 2"-оор 50 тэрбум шоо метр, Алс Дорнодоос 10 тэрбум шоо метр дамжуулна.

Дашрамд дурдахад, Европын холбоо Оросын эрчим хүчний импортыг бүрмөсөн зогсоохоор ажиллаж байгаа билээ. Тодруулбал, Европын комисс өнгөрсөн Мягмар гаригт 2027 оны эцэс гэхэд Оросын импортоос бүрмөсөн татгалзах төлөвлөгөөгөө танилцуулсан юм. Нэгэн цагт Европ дахь Оросын эдийн засгийн төв байсан "Газпром" энэ онд Европ, Турк руу ердөө 47 тэрбум шоо метр бүтээгдэхүүн экспортлохоор төлөвлөжээ. Энэ нь 2019 оноос тав дахин бага дүн юм. 2025-2034 оны хооронд тус компанийн төсвийн алдагдал 15 их наяд рубль хүрэх төлөвтэй байна.