Цаг агаар дулаарсантай холбоотойгоор иргэд алхахыг илүүд үзэх болжээ. Хичээл сургуулийн амралт дууссантай холбоотойгоор ажил тарах үед хотын гудамжаар хүүхэд багачуудаа дагуулсан иргэд олноороо алхаж байна. Ажил тарах цагаар нийтийн тээврийн хүртээмж муутай байдаг нь тэдний алхах бас нэгэн шалтгаан гэдгийг тодотгож байна. Хэдийгээр алхах нь цаг зав хэмнэхээс гадна, эрүүл мэндэд чухал ач холбогдолтой боловч олон талын айдас дагуулж байгааг иргэд учирлаж байлаа. Тухайлбал, олон төрлийн цахилгаан дугуй, скүүтэр зэрэг тээврийн хэрэгсэл хэрэглээнд нэвтэрснээр иргэдийн алхах замд айдас дагуулах болсон гэдгийг хэлж байгаа юм.

АЛХАХ ЗАМ АЙДАС ДАГУУЛДАГ

Иргэн Н.Нарандолгорын хувьд сургуулийн хоёр хүүхэд зөөдөг байна. Тэрбээр өдөрт хүүхдүүдээ хүргэж өгөөд орой хичээлээс нь авахдаа хичээл сургуулийн хооронд ойролцоогоор 2 километр зам туулдаг байна. Энэ хооронд  явган хүний зам эвдрэл гэмтэлтэйгээс гадна хаанаас ч хэзээ ч гараад ирэх цахилгаан дугуй, скүүтэртэй иргэдэд дайруулчихгүйн тулд байнга сонор сэрэмжтэй явдаг гэдгээ учирлаж байна. Өнгөрсөн жил хоёр хүүхдийнх нь нэг нь цахилгаан дугуйнд хөлөө дайруулснаас үүдэн долоо хоног доголж хичээл сургуульдаа явахад хүндрэлтэй байсан аж. Тухайн үед цахилгаан скүүтэрийг жолоодож явсан өсвөр насны хүү уучлал гуйгаад өнгөрсөн бөгөөд орой нь хүүхдийн хөл нь хавдаж хөхөрсөн байсныг мэдсэн байна. Ямар ч зохицуулалт байхгүй учраас эргээд хариуцлага хүлээлгэх боломж байдаггүй нь ийнхүү тэднийг алхах замыг айдаст автуулж орхисон гэв. Хүүхдүүд болсон хойно ээжийнхээ гараас атгаад анхаарал болгоомжтой алхах нь ховор. Урд хойно гарч гүйнэ. Тэгж байгаад тээгэлдэж унах ч тохиолдол бий. Өмд гутлаа урах, өвдөг тохойгоо авах ч тохиолдол энэ хугацаанд олон байсан гэв. Өвлийн улиралд халтиргаа гулгаа их учраас ихэвчлэн такси барьдаг байна. Гэсэн  ч таксины хүртээмж хомс тул удаан хугацаагаар даарч зогсох тохиолдол их гэв. Харин гадаа дулаач байгаа учраас алхахыг илүүд үзэж байгаа гэнэ. Иргэддээ ээлтэй яван хүний зам талбайг нэмэгдүүлж дугуйн замыг тусгаарлаж өгвөл олон талаар эерэг өөрчлөлт авч ирнэ гэдгийг тодотгов.

ХУВЬ ХҮМҮҮСИЙН БИЗНЕСИЙН ЭРХ АШГИЙГ ХАНГАХЫН ТУЛД НИЙТИЙН ЭЗЭМШЛИЙН ЗАМ ТАЛБАЙГ АШИГЛАХ НЬ БУРУУ

Харин иргэн Н.Сүхболдын хувьд ажил гэрийнхээ хооронд буюу Жуковоос Цэцэг төв хүртэл өдөрт ойролцоогоор 8 км гаруй алхдаг гэв. Автобусанд сууснаас алхах нь илүү хурдан байх тохиолдол олон гэнэ. Өвлийн улиралд дулаан хувцаслахаас гадна халтирдаггүй гуталтай байх нь чухал гэдгийг тодотгов. Харин дулааны улиралд хөлд хөнгөн гутал сонгох нь чухал гэв. Түүний алхах замд хамгийн бэрхшээлтэй асуудал нь чихэвч  зүүсэн хүүхэд залуус байдаг байна. Учир нь тэд араас нь дугуйтай болоод цахилгаан скүүтэртэй хүүхэд тулж очиход сонсдоггүй учраас эрсдэлд их ороод байх шиг харагддаг. Нийслэл Улаанбаатар хотын хувьд явган хүний замын хүртээмж муу.  Дээрээс нь тусгай зориулалтын дугуйн зам байдаггүй учраас явган зорчигч болоод элдэв цахилгаан дугуй болон унадаг дугуй унасан хүмүүс мөргөлдөх эрсдэл олон байдаг. Түгжрэл ихтэй оргил ачааллын үед ажил хичээлдээ яарсан хүмүүсийн цагийг хэмнэх нэг сонголт болж байгаа ч манайд тодорхой зохицуулалтгүйн улмаас скүүтэртэй холбоотой осол, гэмтлийн тоо нэмэгдэж байна. Нүдний өмнө л осол болж байдаг болсон. Тэглээ гээд тэднийг шууд буруутгахаас илүүтэй хэн хэн нь хариуцлагатай анхаарал болгоомжтой явах хэрэгтэй. Мөн автобусны буудал дээрх ТҮЦ-нүүдийг буулгаснаар зам цэлгэр болсон мэт санагдаж байна. Удахгүй зун болж бороо орохоор ус зайлуулагчгүй учраас алхах хүндрэлтэй байдаг. Мөн замын хажуугаар явахад автомашины жолооч нар хурдтай явснаас үүдэн ус цацах тохиолдол олон. Уг нь хууль дүрмийн дагуу хариуцлага хүлээлгэхээр заасан боловч тэр бүр маргаан үүсгэж, хариуцлага яриад явах хүн ховор. Мөн явган хүний замаа хэт гялгар гялтгар материалаар хийхээс илүү ямар ч насны хүн алхаад явахад ээлтэй материалаар хийх хэрэгтэй гэж боддог. Настай хүмүүс таяг тулаад явахаар бараг таяг нь халтирахаар хэмжээний гялгар гялтгар замтай хэсэг бий. Түүнээс болж унаж бэртсэн ч хүмүүс байгаа. Тиймээс хүн бүр үүрэг, хариуцлагаа ухамсарлах хэрэгтэй.  Мөн явган хүний зам дээр цахилгаан дугуйг олноор нь байршуулсан тохиолдол сүүлийн үед их анзаарагдах болсон. Тиймээс тэнд бас зохицуулалт хэрэгтэй санагдаж байна. Иргэд явах газаргүй байхад хувь хүмүүсийн бизнесийн эрх ашгийг хангахын тулд нийтийн эзэмшлийн зам талбайг ашиглах нь буруу гэж санагдаж байна гэв.

СКҮҮТЭРТЭЙ ЗОРЧИГЧ ЗАМ ТЭЭВРИЙН ОСОЛД ОРЖ ГЭМТЭХ ТОХИОЛДОЛ 92.9 ХУВИЙГ ЭЗЭЛЖ БАЙНА

Монгол Улсын хэмжээнд 2022-2024 оны эхний долоон сарын байдлаар мопед, скүүтэр, цахилгаан дугуйнаас /suron/ үүдэлтэй осол гэмтлийн нийт 523 тохиолдол бүртгэгджээ.Нийт тохиолдлын 337 буюу 64.4 хувь нь эрэгтэйчүүд байгаа бол, насны хувьд 216 буюу 41.3 хувийг 0-18 насныхан эзэлж байна.

Шалтгааны хувьд, скүүтэртэй зорчигч зам тээврийн осолд орж гэмтэх тохиолдол 92.9 хувийг эзэлж байгаа юм. Тухайлбал:

▪️ Скүүтэртэй зорчигч зам тээврийн осолд орж гэмтэх -486 (92.9%)

▪️ Цахилгаан дугуйтай /сурон/ зорчигч зам тээврийн осолд орж гэмтэх -20 (3.8%)

▪️ Мопедтой зорчигч зам тээврийн осолд орж гэмтэх -17 (3.3%)

Мөн нийт тохиолдлын 124 буюу 49.9 хувийг скүүтэрээс унаж гэмтэх шалтгаан эзэлсэн бол, 5-14 насныхан өндөр хувьтай байна. Скүүтэртэй зорчигч бусад тээврийн хэрэгсэлтэй мөргөлдөж гэмтэх тохиолдол 97 буюу 45.3 хувийг эзэлж буй бөгөөд ихэнх нь 15-24 насныхан байна.Явган зорчигч скүүтэрт мөргүүлж гэмтэх тохиолдол нийт 19 бүртгэгдсэн бөгөөд 5-9 болон 50-54 насныхан өндөр хувийг эзэлж байна.Цахилгаан дугуйнаас /suron/ үүдэлтэй осол гэмтэл нийт 20 буюу 85 хувийг эзэлж байгаа бол, ихэнх нь 10-29 насныхан байна.Мопедоос үүдэлтэй осол гэмтлийн тохиолдол нийт 17 бөгөөд 15-аас дээш насныхан дунд түгээмэл тохиолдож байна.Скүүтэр болон цахилгаан дугуйнаас /suron/ үүдэлтэй осол гэмтлийн нийт тохиолдол нийслэлд илүү их бүртгэгдсэн бөгөөд байршлаар нь авч үзвэл, 465 буюу 88.9 хувь нь гудамж, нийтийн зам талбайд бэртэж гэмтжээ.Гэмтэл согог судлалын үндэсний төвийн Яаралтай тусламжийн тасагт 2022-2024 оны эхний долоон сарын байдлаар, скүүтэр болон цахилгаан дугуйнаас /suron/ үүдэлтэй осол гэмтлийн улмаас нийт 523 хүн яаралтай тусламж авсан бөгөөд үүний 25 (4.8%) нь хэвтэн эмчлүүлсэн байна.Хэвтэн эмчлүүлэгсдийн 60 хувь нь 0-18 насны хүүхэд байгаа бол, үлдсэн нь насанд хүрсэн иргэд байна. Эдгээрээс 22 (88%) нь мэс засал эмчилгээ хийлгэсэн бөгөөд 40.9 хувь нь шуу ясны хугарал, 27.3 хувь нь шилбэний хугарал, 13.6 хувь нь дунд чөмгөний хугарлыг засаж бэхлэх мэс заслын тусламж авсан байна.

ЭНЭ ОНД НИЙСЛЭЛИЙН ХЭМЖЭЭНД 59.6 КМ ЯВГАН ЗАМЫГ ШИНЭЧИЛНЭ

Нийслэлийн төсвийн хөрөнгөөр Улаанбаатар хотод явган замыг чулуун зам болгож өөрчлөх нийт 12 багц ажил хэрэгжүүлэхээр төлөвлөсөн байна. Үүнээс одоогийн байдлаар 7 багц ажлын тендер зарлагдаж хэрэгжиж эхэлсэн байна.задарч, хөрөнгө батлагдсан. Үлдсэн 5 багц ажлыг ямар байгууллагаар хийлгэх талаараа судалгаа хийж байгаа аж. Энэ жил Энхтайваны өргөн чөлөө, Сүхбаатар талбайн орчим, Чингисийн өргөн чөлөө, Бага тойруу, Их тойруу гэсэн 6 байршилд явган хүний замыг иж бүрнээр нь шинэчлэх ажлыг хийхээр төлөвлөсөн байна. Нийслэлийн Худалдан авах ажиллагааны газраас хэд хэдэн удаа тендер зарласан боловч гүйцэтгэх компанийн санал орж ирээгүй тохиолдол байгаа учраас дулааны улирлыг ашиглаж богино хугацаанд гүйцэтгэх зорилт тавьж байгаа аж. Өмнө нь байгалийн боржин чулуугаар зам тавихдаа гадаргыг нь шатаагаагүйгээс үүдэн халтирдаг байсан. Энэ удаад сонгож буй чулууны гадаргыг шатааж, зориулалтын төхөөрөмжөөр барзайлган, халтиргаа үүсэхгүй болгосон гэдгийг Улаанбаатар хотын Захирагчийн ажлын албаны Тохижилт, хог хаягдлын газрын дарга Г.Билгүүн тодотгож байна.