АНУ-ын ерөнхийлөгч Дональд Трампийн шийдвэрээр Канад, Мексик, Хятадын бараа бүтээгдэхүүнд ногдуулах татварын журам Мягмар гаригаас /2025.03.04/ эхлэн хэрэгжсэн. АНУ-ын зүгээс Хятадын цахилгаан машинд 100 хувь, хувцас, гутал зэрэг 15 хувийн татвар хэдийнэ ногдуулсан байсан. Энэ удаагийн шийдвэр хурдан загварын хувцас, тоглоом, нарны зай хураагуур, цахилгаан машин зэрэг бараг бүх зүйлийг үйлдвэрлэж, тээвэрлэдэг Хятадын үйлдвэрлэлийн гол цөмд томоохон цохилт болж байна.

Хятадын дэлхийн улс орнуудтай хийсэн худалдааны ашиг 2024 онд нэг тэрбум ам.доллар хүрч дээд амжилт тогтоосон. Тэгвэл дэлхийн үйлдвэрлэлийн төв гэгддэг Хятад улсад Трампийн худалдааны дайн хэрхэн нөлөөлөх бол?

Юун түрүүнд тариф гэдэг нь бусад улсаас импортолсон бараанд ногдуулдаг татвар юм. Тухайн татварыг ихэвчлэн барааны үнийн дүнгийн хувиар тогтоодог ба импортлогч орон өөрөө төлдөг. Тэгэхээр 10 хувийн татвар ногдууллаа гэхэд Хятадаас дөрвөн ам.долларын үнэтэй бүтээгдэхүүн импортолвол АНУ-д 0.40 ам.долларын нэмэлт татвар төлөх юм.

Шинжээчдийн үзэж буйгаар Трампийн татвар Хятадын үйлдвэрүүдэд тодорхой хэмжээнд хохирол учруулна. Экспорт бол Хятадын эдийн засгийг авардаг гол хүчин зүйл. Тиймээс татвар ногдуулалт удаан үргэлжилбэл АНУ руу хийх экспорт мэдэгдэхүйц хэмжээгээр буурч магадгүй.

Гэхдээ Хятад улс хамгийн том экспортлогчоор тогтохгүй зарим бараа бүтээгдэхүүний хувьд цорын ганц сонголт болдог орон гэдгийг мартаж болохгүй. Тодруулбал, нарны эрчим хүчний хавтанг зөвхөн Хятад л экспортолж байна.

Түүнчлэн Хятад улс Трампийг ерөнхийлөгч боолхоос хамаагүй эрт үйлдвэрлэлдээ дэвшилтэт технологийг ашиглаад эхэлчихсэн байсан нь давуу тал юм. Энэ давуу талаа ашиглаад тэд бага зардлаар өндөр чанартай технологийг их хэмжээгээр үйлдвэрлэх боломжтой. Зах зээлийн тэргүүлэгч гэсэн Хятадын статусыг түлхэн унагалаа гэхэд одоогоор тэднийг орлох тоглогч байхгүй гэдгийг эдийн засагчид хэлж байна.

Хятад улс Трампийн шийдвэрийн хариуд АНУ-ын хөдөө аж ахуйн бараа, нүүрс, шингэрүүлсэн хий, ачааны машин, зарим спорт машинд 10-15 хувийн татвар ногдуулсан. Мөн экспортын хязгаарлалттай нисэх, батлан ​​хамгаалах, технологийн компаниудыг нь онилж, "Google" компанийн эсрэг мөрдөн байцаалт зарлаад байна.

АНУ дахь Хятадын Элчин сайдын яам Мягмар гаригт мэдээлэл хийхдээ АНУ-тай хийх бүх төрлийн дайнд бэлэн гэв.

"Х" дээрх нийтлэлдээ тэд "Хэрвээ АНУ-ын хүсч буй зүйл нь дайн юм бол бид татварын дайн, худалдааны дайн, өөр бусад бүх төрлийн дайны эсрэг эцсээ хүртэл тэмцэхэд бэлэн байна" гэжээ.

Мөн Хятадын Гадаад хэргийн яам "Фентанилын асуудал бол АНУ-ын гаалийн татварыг нэмэгдүүлэх бүдүүлэг шалтаг. Айлган сүрдүүлэлт бидэнд нөлөөлөхгүй. Дээрэлхэлт ч тусыг олохгүй. Дарамт шахалт, албадлага, заналхийлэл бол Хятадтай харилцах зөв арга биш" гэсэн мэдэгдэл хийжээ.

Дашрамд дурдахад, жил бүр болдог уламжлалт Бүх Хятадын ардын төлөөлөгчдийн их хурал Лхагва гаригт Бээжин хотноо эхэлсэн. Энэ хурлын үеэр Хятадын Төрийн зөвлөлийн ерөнхий сайд Ли Цян энэ онд батлан хамгаалах зардлыг 7.2 хувиар нэмэгдүүлэх тухай зарласан билээ. Өнгөрсөн онд зарласан энэ нэмэгдэл өөрчлөгдөж магадгүй гэж таамаглаж байсан ч тийм зүйл болсонгүй. Тэгэхээр Хятадын удирдагчид худалдааны дайны аюул заналхийлсэн ч улсынхаа эдийн засгийг өснө гэсэн итгэл дүүрэн байгаагаа харуулахыг оролдож буй бололтой.