ОХУ-ын Цагаачлалын хуулийн шинэчилсэн хувилбар энэ сарын 5-наас хүчин төгөлдөр хэрэгжиж эхэлсэн. Шинэ хуулийн дагуу эрх баригчид цагаачдыг ямар нэгэн ял шийтгэл хүлээлгэлгүйгээр хөөх боломжтой болно. "Цагаачлалын хуулийн өөрчлөлтүүд нь хууль бус цагаачдыг албадан гаргах журмыг улам боловсронгуй болгох зорилготой" гэж Төрийн думын дарга Вячеслав Володин мэдэгсэн.

Гэвч энэ хууль нь цагаачид, тэр дундаа Төв Азиас ирсэн хүмүүсийг ялгаварлан гадуурхах шалтаг болж магадгүйг идэвхтнүүд анхааруулж байна.

Тажикистанаас ирсэн цагаачдын эрхийн төлөө тэмцэгч хэлэхдээ "Энэ хууль маш аюултай. Дурын цагдаа таныг авч явж, албадан хөөж болно. Цаад офицер өөрөө зөрчил гаргасан нь нотлох баримттайгаа байсан ч хамаагүй" гэв.

Дайнтай холбоотойгоор ОХУ ажиллах хүчний хомсдолд орсон. Иймд тус улсын эдийн засаг Төв Азиас гаралтай 10.5 сая цагаач ажилтанд түшиглэж буй. Гэсэн ч үндэстэн угсаатан, арьс өнгөөр ялгаварлан гадуурхах үзэл улс даяар байсаар байна. Оросын эрх баригчид ч цагаачдын эсрэг мэдэгдлийг эрээлэлгүй хийдэг болоод багагүй хугацаа өнгөрч байна.

Москвагийн "Crocus City Hall" концертын танхимд өнгөрсөн жил террорист халдлага болж, олон хүний амь үрэгдсэн билээ. Энэ хэрэгтэй холбоотойгоор тажикистан иргэдийг баривчилсан нь харийнхныг үзэн ядах үзлийг улам хурцатгасан. Тухайн үед цагдаа нар орон даяар цагаачдын бүлгүүдэд өргөн хүрээтэй нэгжлэг хийж, тэднээс олон 10 мянгыг нь саатуулсан юм.

ОХУ-ын Холбооны шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх албаны статистик мэдээллээс үзвэл, 2024 онд Орос улс 80 мянга гаруй гадаадын иргэнийг албадан гаргасан нь өмнөх оноос бараг хоёр дахин их үзүүлэлт. Хуучин хуулиар цагаачдыг албадан гаргахын тулд шүүхийн шийдвэр шаардлагатай байсан. Шийдвэр гартал тухайн цагаач 90 хүртэл хоног цагдан хорих төвд хүлээдэг байв.

Гэтэл шинэ хуулийн дагуу цагаачийг 48 цагийн дотор албадан гаргадаг болжээ. Энэ талаар Тажикистаны идэвхтэн хэлэхдээ "Аль нэг улсын иргэн болохыг баталгаажуулсан баримт бичиг авахад дор хаяж зургаан сарын хугацаа шаардлагатай байдгийг бүгд л мэднэ" гэжээ.

Мөн шинэ хуулиар Оросын цагдаа нар цагаач ажилтны нэрийг албадан гаргаж болзошгүй хүмүүсийн тусгай жагсаалтад оруулахыг зөвшөөрсөн байна. Ийм тусгай жагсаалтад багтсан хүмүүс автомашин жолоодох, гэрлэх, ОХУ-ын нутаг дэвсгэрт зорчих, банкинд данс нээлгэх, сард 30 мянган рублиэс дээш мөнгө зарцуулахыг хориглосон байдаг. Сард 30 мянган рублиэс дээш мөнгө зарцуулахгүй гэдэг нь эх орондоо мөнгө илгээхийг нь хориглосон үйлдэл юм. Эндээс харвал шинэ албадан гаргах дэглэм нь цагдаа нарыг хахуулиар түрийвчээ зузаалахад хүргэх аж.

ОХУ-ын Дотоод хэргийн яам албадан гаргах шийтгэл ногдуулдаг гэмт хэргийн жагсаалтыг хоёр дахин нэмэгдүүлэхийг өнгөрсөн оны долдугаар сард санал болгосон. Цагдаагийн ажилтны үгэнд орохгүй байх, олон нийтийн цугларалтад оролцох, танхайрах зэрэг гэмт хэрэг нь цагаачдыг баривчлах шалтаг болдог. Орос дахь цагаачдын 80 хувь нь эдгээр шалтгаанаар саатуулагдсан байдаг.

Цагаачлалын төвүүдийн гадна дугаарлаж буй хүмүүс олон нийтийн цугларалтад оролцсон гэдэг шалтгаанаар саатуулагдах эрсдэл өндөр байдаг аж. Нэгэн идэвхтэний хэлснээр "Тэнд цугласан олны хувьд үнэхээр итгэмээргүй нөхцөл үүсдэг. Хүмүүс олноороо цуглах дуртайдаа цуглаагүй. 20 касс ажиллахаас хоёр нь л нээлттэй байгаа учир тэгж бөөгнөрч байна. Тэднийг хэзээ ч албадан гаргаж магадгүй. Харамсалтай нь энэ нь хууль ёсных байх болно" гэжээ.

Оросын эдийн засагт хөдөлмөрийн насны эрчүүд маш их хэрэгцээтэй байгаа нь нууц биш. ОХУ-ын Шинжлэх ухааны академийн Эдийн засгийн хүрээлэнгийн өнгөрсөн онд хийсэн судалгаагаар 4.8 сая ажиллах хүчний хомсдол илэрсэн. Энэ хомсдолыг цагаач ажилчид нөхөх боломжтой. Гэвч Оросын засгийн газар цагаач ажилчдыг Украинд дайчлах нь элбэг аж. ОХУ-ын Мөрдөн байцаах хорооны мэдээлснээр өнгөрсөн оны зургадугаар сард л гэхэд 10 мянган цагаачийг фронтын шугам руу траншей ухах, бэхлэлт барих зорилгоор илгээжээ.

Эндээс харвал ОХУ бүх цагаачийг албадан гаргах сонирхолгүй байна.

Киргизийн хүний ​​эрхийн хуульч Лейла Назгүл Сейитбек хэлэхдээ "Практик талаас нь авч үзвэл ОХУ бүх цагаачийг албадан гаргах сонирхолгүй байна. Зарим нь тэдэнд хэрэгтэй. Тэднийг зэвсэгт хүчинд элсүүлэх ямар нэгэн сэдэл хэрэгтэй" гэжээ.

Төв Азийн орнуудын дотоодын нийт бүтээгдэхүүний ихэнх хэсгийг мөнгөн гуйвуулгын орлого бүрдүүлдэг. Энэ урсгал тасалдсанаар бүс нутгийн эдийн засагт сөргөөр нөлөөлөх эрсдэлтэй. Хоёр сарын дотор 800 мянган тажикистан нутаг буцвал тэнд юу болох вэ? Эмх замбараагүй байдал, ажилгүйдэл, өлсгөлөн нүүрлэнэ гэдгийг идэвхтнүүд хэлж буй.

Нөгөөтэйгүүр, цагаачдад хандах хандлага дордохын хэрээр тэд ч бас Орост хоргодох шалтгаангүй болох магадлалтай. Тэдэнд эх орондоо байдгаас илүү мөнгө олох боломж байгаа ч Оросын зах зээлд дундаж орлоготой нэгэн байхын тулд төдий олон шаардлагыг биелүүлэх нь юу л бол.