Цахилгааны төлбөр 30 хувь нэмэгдэж байгааг дуулгасан эрчим хүчний салбарынханд иргэд ихээр бухимдаж, хэрэглээний төлбөр нь 2-3 дахин өндөр гарсан гэдгийг баримттайгаар шалгуулж эхэлсэн. Гэтэл өнгөрсөн долоо хоногт Эрчим хүчний яамны төрийн нарийн бичгийн дарга Н.Тавинбэх, аж ахуй нэгжийн эрчим хүчний үнийг 30 хувиар, айл өрхийн хэрэглэгчдийг хэрэглээнээс хамаарч 89 хувиар нэмсэн. Энэ шийдвэрийг салбар яам гаргадаггүй гэдгээ хэлсэн юм. Харин иргэд цахилгааны төлбөр нь яагаад хэт өндөр гарч байгааг гайхаж буй. Тэгвэл хэрэглээнээс хамаарч шатлалтай тооцох болсон цахилгааны үнийн тарифын мэдээллийг “УБЦТС” ТӨХК-иас ийн тайлбарлалаа.

“ӨДӨР, ШӨНӨӨС ГАДНА ОРГИЛ ЦАГИЙН ТАРИФ НЭВТЭРСЭН”

Эрчим хүчний зохицуулах хорооноос цахилгааны үнэ тарифыг өнгөрсөн 2024 оны арваннэгдүгээр сарын 15-наас бодит өртөгт нь хүргэх, хэрэглэгчдэд хэрэглээгээ хянах, хэмнэлт хийх сонирхлыг төрүүлэх зорилгоор хэрэглээнээс хамаарсан гурван шатлалтай болгож шинэчилсэн.

Мөн өмнө нь мөрдөж байсан цахилгаан өдөр ба шөнийн цагийн хоёр тариф дээр оройн оргил ачааллын цагийн тарифыг шинээр нэвтрүүлсэн.

Айл өрх хэрэглэгчид борлуулах цахилгааны тарифыг зурагт харуулснаар тооцож байгаа.

Шинэчлэгдсэн үнэ тарифаар хэрэглэгчийн төлбөрийг тооцохдоо тоолуурын заалтаар гарсан нийт хэрэглээг шатлал бүрд хуваахгүйгээр өдөр, орой, шөнийн хэрэглээний заалтыг үндэслэн нийт хэрэглээнд эзлэх хувийг тооцож, хувь тус бүрийг 150 кВт.ц, 151-300 кВт.ц, 300 кВт.ц-аас дээш гэсэн хэрэглээний шатлалын тарифаар үржүүлэн гаргах аргачлалыг мөрдөж байна. Жишээ авч үзвэл, гэр хороололд амьдардаг, 380В-ын сүлжээнд холбогдсон, хоёр тарифт тоолууртай, цахилгаан халаагуур хэрэглэдэг айлын сарын нийт хэрэглээ 6,967 кВт.ц гарсан төлбөрийн тооцоолол дээр тайлбарлая.

Нэгдүгээрт, Нийт хэрэглээнд өдөр болон шөнийн хэрэглээний эзлэх хувийг тооцоолно. Тухайн айлын тоолуурын сарын турших хэрэглээний заалт:

• өдөр (06-21 цаг)        4,518 кВт.ц
• шөнө (21-06 цаг)       2,449 кВт.ц 

Хоёрдугаарт, өдөр, шөнийн хэрэглээний сарын нийт хэрэглээнд эзлэх хувь:

• өдөр: 4518 кВт.ц / 6967 кВт.ц * 100% = 64.8%
• шөнө: 2449 кВт.ц / 6967 кВт.ц * 100% = 35.2%

Гуравдугаарт, тарифын  шатлал бүрд ногдох хэрэглээг хувиар тооцож гаргана.

Энд тухайн айлын нийт хэрэглээ болох 6,967 кВт.ц-ийн эхний 300 кВт.ц нь I, II шатлал, үлдсэн 6,667 кВт.ц нь III шатлалын тарифт хамрагдана.

Дөрөвдүгээрт, I, II, III шатлалд тод ногооноор тэмдэглэсэн хэрэглээний нийт дүн 1500 кВт.ц, бүдэг ногооноор тэмдэглэсэн хэрэглээний дүн 949 кВт.ц ба Монгол Улсын Засгийн газрын 2017 оны “Гэр хорооллын айл өрхөд цахилгаан эрчим хүчний тарифын хөнгөлөлт үзүүлэх журмыг батлах тухай” 199 дүгээр тогтоол, Эрчим хүчний зохицуулах хорооны 2024 оны “Тарифт хөнгөлөлт үзүүлэх тухай” 749 дүгээр тогтоолын дагуу 1500 кВт.ц хэрэглээ нь 100 хувь, үлдсэн 949 кВт.ц-ийн тариф нь 50 хувиар тус тус хөнгөлөгдөнө.

Мөн шатлал бүрд ногдсон хэрэглээг тохирох тарифаар үржүүлж, төлбөрийг тооцоолно.

Дээрх зурагт жишээ авч нэг айлын нийт хэрэглээ болох 6,967 кВт.ц-ийн эхний 300 кВт.ц нь I, II шатлал, үлдсэн 6,667 кВт.ц-ийг нь III шатлалын тарифаар үржүүлж гаргасан нийт дүн 1,579,659.99 төгрөг болжээ. Шөнийн цагаар хэрэглэсэн 1,500 кВт.ц цахилгааны тарифийн 346,758 төгрөгийг хөнгөлөөд 1,394,067.99 төгрөгийг төлбөр төлөх тооцоо гарсан байна.