Улиран одож буй 2024 онд спортын ертөнцөд өрнөсөн онцлох таван үйл явдлыг “NEWS” агентлаг нэрлэсэн.  Спортын онцлох таван үйл явдлын нэгээр Увс нутгаас 53 жилийн дараа дархан аварга цолтон төрсөн үйл явдлыг онцлон нэрлэлээ.

Тулгар төрийн 2232, Их Монгол Улсын 817, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 112, Ардын хувьсгалын 103 жилийн ойн баяр наадмын хүчит бөхийн барилдаанд 512 хүчтэн зодоглосноос Увс аймгийн Ховд сумын уугуул Н.Батсуурь ес даван түрүүлсэн. Ингэснээр дархан аварга Х.Баянмөнхөөс хойш Увс нутгаас 53 жилийн дараа дархан аварга цолтон төрөв.

Үндэсний бөх өнөө цагт мэргэжлийн спорт тийш хөгжиж, дархан аварга бүү хэл дараалан түрүүлэхэд ч хэцүү болсон үе. Гэтэл ардын төрийн наадамдаа дөрөв түрүүлж, зургаа дараалан шөвгөрнө гэдэг нэгэн арванд тохиохгүй амжилт билээ.

Өдгөө 36 настай Н.Батсуурь анх аймгийн начин цолтой байхдаа л сураг нь сонсогдож, Увсын цэнхэр хязгаараас бадрах дараагийн хүчтэн гэгдэж байв. Түүний өвөө Ж.Гэлэг нь улсын начин, аав Г.Намсрайжав нь улсын харцага цолтой бөгөөд өвөө Ж.Гэлэг нь 1950 оны Ардын хувьсгалын 29 жилийн ойгоор дархан аварга Ш.Батсууриар тав давж, улсын начин цол хүртсэн учир ач хүүдээ бэлгэдлийг нь бодож, их аваргын нэрийг хайрлажээ. Тэгвэл тус үйл явдлаас хойш 74 жилийн дараа Ж.Гэлэгийн ач хүү Н.Батсуурь дархан аварга гэх эрхэм хүндтэй цолны эзэн боллоо.

Ардын хувьсгалаас хойш Монгол бөхийн түүхэнд дархан аварга цолтон аравхан төрлөө.

Гурвын даваанд дархан аварга Г.Өсөхбаяр өвдөг шороодсон учир дөрвийн даваанаас эхлэн зүүний магнайд даян аварга Н.Батсуурь гарч, наадмыг "удирдаж" эхэлсэн. Тавын даваанд тэрбээр хамгийн түрүүнд ам авахдаа улсын аварга Г.Эрхэмбаярыг амласан нь наадамчин олны анхаарлыг татав. Монгол бөхийн түүхэнд тавын даваанд хоёр аварга хоорондоо барилдана, нэгнийгээ амлана гэдэг тун ховор тохиол.

Зургаагийн давааны ам авахад Н.Батсуурь аварга хүссэн, хүсээгүй ганц л сонголттой байсан. Угаасаа Б.Пүрэвсайхан заан барилдах боломжгүй болсон дүрмээрээ хамгийн өндөр цолтон нь гоц мөргөсөн хэрэг. Ийнхүү долоогийн даваанд энэ жил улсын харцага цолны болзол хангасан Говь-Алтайн Т.Сайханжаргалыг, наймын даваанд улсын заан цолны болзол хангасан Төв аймгийн Д.Хүдэрбулгыг, есийн даваанд улсын арслан Б.Орхонбаярыг тус тус давж, түрүүлсэн.

Харин Б.Орхонбаярын хувьд 26 насандаа хоёр ч удаа төрийн наадмын түрүүг булаалдаж, ирж яваа цаг гэдгээ харуулсан. Өргөн Сэлэнгээс дахин аварга төрөх нь ердөө л цаг хугацааны асуудал аж. Магадгүй дараа жилийн долдугаар сарын 12-ны өдөр Ерөнхийлөгчийн зарлиг уншуулж, Монгол Улсын аварга болохыг үгүйсгэхгүй.

Энэ жилийн наадмаар нэг нь дархлагдаж, нэг нь хайрлагдлаа.