“Утааны эсрэг ээж аавууд” хэмээх Ц.Пүрэвхүүгээр толгойлуулсан жагсаал 2016 оны 12 дугаар сарын 26-нд болж байв. Тэр цагаас хойш чилийсэн найман жил өнгөрсөн байна. Тэсэхээ байгаад жагссан тэр цаг хүртэл 10-аад жил тэссэн гэж тооцвол өвөл болохоор л “Угаартаж үхлээ” гэж орилолддогын лавтай 20 жилийн ой болж байна гэсэн үг.

Бурхан багш “Зовлонтой бус зовлонгийн шалтгаантай тэмц” хэмээн сургасан байдаг. Энэ сургаалийг дагана гэвэл бид утаатай биш түүнийг гааруулсан учир шалтгаантай нь тэмцэж таарна. Бүр нарийн яривал хэн ингэж тартагт нь тулгав гэдэг асуулт гарч байгаа юм.

Саяхан даа, 2022 оны хавар агаарын бохирдол их байгаатай холбоотойгоор Байгаль орчин, аялал жуулчлалын сайд Н.Уртнасанг огцруулж байлаа. Тухайн үед Эрчим хүчний сайд Н.Тавинбэхийг огцруулах учиртай гэдэг асуудал хөндөгдөж байв. Учир нь Эрчим хүчний яам чиг үүргийнхээ дагуу сайжруулсан түлшинд хяналт тавьдаг газар нь. Гэвч Н.Тавинбэх “Сайжруулсан түлшний дээжийг Лондонд шинжлүүлэхээр явуулсан” гэдэг мэдэгдэл хийгээд таг болсон. Хавар ч болсон. Ингээд л нэг хэсэг үлгэр төгссөн.

Гэвч Эрчим хүчний яамнаас дан ганц сайжруулсан түлшний шинжилгээний хариу нэхээд байх нь үнэндээ ямар ч оновчгүй зүйл. Тэд айл өрхүүдийн халаалтын асуудлыг төрөл бүрийн өөр шийдэлтэй болгох, эрчим хүчний хүрэлцээгээ өргөтгөх арга хэмжээнүүдийг огт авч байсангүй.

Уг нь эрчим хүчний аюулгүй байдлыг нь хангах нь тус яамны эрхэм зорилго юм шүү дээ. Мэдээллээс харахад Монгол Улсад 1984 оноос хойш нэг ч эрчим хүчний станц шинээр баригдаагүй юм байна. 40 жилийн хугацаанд шүү дээ. Нийгмийн шилжилтийн эхний 20 жил хэцүү байсан байж болно. Тэгвэл Оюутолгой, Тавантолгойн төсөл хөдөлсөн сүүлийн 20 жилд яагаад юу ч хийж чадсангүй вэ. Энэ бол үе үеийн Эрчим хүчний сайдаар ямар хүмүүс байв гэдэгтэй л холбоотой.

Улаанбаатар хот яагаад ийм шавааралдсан байдаг вэ гэвэл төвийн эрчим хүчний сүлжээ ийм хэмжээний тархалттай учраас л тэр. Шугам, хүртээмжээ өргөтгөх ямар ч ажил хийгээгүйнх нь газрын зураг гэлтэй. Энэ хэрээр гэр хороолол юунд ийм том болов гэдэг асуултын хариулт ч тодроод ирж байгаа биз дээ. Ингээд хөөгөөд явахаар яалт ч үгүй үе үеийн Эрчим хүчний сайдуудад том албан тушаал байсан ч том зүтгэл байгаагүй гэсэн дүгнэлтэд хүрч байгаа юм.

Тэр байтугай салхи, ус гээд сэргээгдэх эрчим хүчний дотоод, гадаадын төслүүдийг шүүгээндээ дарж хэвтчихээд нэгийг нь ч гаргалгүй бүрэн эрхийн хугацаагаа дуусгасан сайд бий. Нэрийг нь хэлбэл дарамтлаад байдаг ч, олон нийт хувь хүртэх дуртай хүн гэдгээр нь сайн гадарладаг, тэр сайд л даа.

Бид энэ өвөл дахиад л утаагаа ярьж эхэллээ. Улиг болсон зовлонт яриа урт уйтгартай боловч үүний цаана мянга мянган эмгэнэлт явдлууд бий. Тийм учраас УИХ-аас тогтоол гаргаж Нээлттэй сонсгол явуулдагсан уу, хууль хүчний байгууллагуудаа хөдөлгөж мөрдөн байцаалт эхлүүлдэгсэн үү, мэдэхгүй. Төрийн эрх барьж байгаа хүмүүсийн шийдэх ажил байх. Ямар ч байсан үе үеийн Эрчим хүчний сайд нараа ус тосоор нь ялгаж шийтгэх ёстойг нь шийтгэмээр байна. Төрийн албанд нүүдлийн шувуу шиг ханддаг хүйтэн сэтгэлтэй сайд нар дахин дахин ирүүлэхгүйн төлөө шүү дээ. Үүнийг хийгээд утаатайгаа тэмцэж эхэлбэл арай өөр үр дүн гарна даа.

Б.САРАН